Kościół Dogmatów i Tradycji.pdf

(1551 KB) Pobierz
JanGodicki
KOCI DOGMATW I TRADYCJI
Prawdy nie można definiować słowami, definiuje ją tylko życie. Prawda jest zawsze w zależności od wiedzy.
Wiedza dotyczy rzeczy obserwowanych, Prawda przewyższa takie czysto materialne poziomy, dlatego, że przystaje
z mądrością i obejmuje rzeczy tak nieuchwytne, jak ludzkie doświadczenie, nawet rzeczywistości duchowe i żywe.
Wiedza wywodzi się z nauki, mądrość z prawdziwej filozofii, prawo z religijnego doświadczenia w życiu duchowym.
Wiedza ma do czynienia z faktami, mądrość z zależnościami - Prawda z wartościami rzeczywistości.
KOCI DOGMATW I TRADYCJI
SPISTRECI
1. WSTĘP
4
2. W POSZUKIWANIU PRAWDY
4
Autorytet Chrystusa Powaga Pisma świętego.
3. TRADYCJA
6
Stanowisko Kościoła wobec Pisma świętego
Zasadnicze źrdło katolickiej wiary Wielka iluzja
Istota tradycji
Chrystus wobec tradycji Księga ksiąg
Doskonały wzr
4. CHRZEST NIEMOWLĄT
13
"Limbus infantium" (Otchłań niemowląt)
Grzech pierworodny i otchłań niemowląt. a Biblia
Chrzest ktry ustanowił Jezus
Zanurzenie czy polanie lub pokropienie
A jednak chrzest biblijny
5. SPOWIEDŹ
20
Osoba spowiednika
Jedyny Spowiednik
Katolicki trybunał pokuty
Biblijne pojednanie
Chrystus, a spowiedź serca
Czy Chrystus ustanowił spowiedź uszną
Kościelne uprawnienia wobec błądzących
Czy postępowanie upominawcze było sakramentem pokuty
Historia spowiedzi
6. POKUTA I ODPUSTY
30
Pokuta wiekw średnich
Dar łaski
Biblijna pokuta
Skutki katolickiej pokuty
Dalsze udogodnienie - odpusty
Wspłczesna praktyka odpustowa
Ponętna, choć niepewna droga
7. MSZA
38
Jedenaście aktw mszalnego dramatu
Msza a Wieczerza Pańska
Przeistoczenie
Stwrca Stworzyciela
Rzeczywistość czy symbol
Ofiara czy pamiątka Ofiary
Świadectwo Pisma świętego
Kult hostii
Komunia
1
Świadectwo historii
8. NIESMIERTELNOSĆ DUSZY
51
Katolicy o duszy
"Dowody" nieśmiertelności duszy
Dusza w pojęciu Biblii
Pismo święte o nieśmiertelności
Echo słw "węża"
Droga do nieśmiertelności
9. CZYSCIEC
58
Ogień czyśćcowy
Biblijne oczyszczenie od grzechu
Istnienie czyśćca - Wyjaśnienie
Czyśćcowy handel dusz
Bez pieniędzy
Droga pokoju
10. PIEKŁO
64
Natura i przymioty kar piekielnych
Źrdło katolickiej nauki o piekle
Szeol
Hades
Gehenna
Tartaros
"Wieczny" los niesprawiedliwych
Wnioski
11. KULT MARII W ŚWIETLE DOGMATÓW
73
Stanowisko Marii w liturgii Kościoła
Maria jako "Matka Boga"
Maria jako "zawsze Dziewica"
Niepokalane poczęcie
Wniebowzięcie Marii
Maria jako orędowniczka grzesznikw
12. KULT MARII W HISTORII
86
Kult Marii w czasach apostolskich
Początki kultu
Wpływ misteriw pogańskich
Średniowiecze
Historia dogmatu wniebowzięcia
Marii Historia liturgii maryjnej
Jaka cześć należy się Marii
13. KULT ŚWIĘTYCH RELIKWII I WIZERUNKÓW
93
Świętych obcowanie
Liturgiczny charakter kultu
Jak powstają święci
Kult Jzefa
Gdyby święci mogli mwić
Historia kultu świętych
Relikwie
Wizerunki
Pismo św. o kulcie wizerunkw
Historia kultu wizerunkw
14. ŚWIĘCENIE NIEDZIELI
104
Boski dzień odpoczynku i jego ustanowienie
Znaczenie dnia sobotniego
Dzień sobotni w starożytności
2
Dzień sobotni wśrd Izraelitw
Chrystus i dzień sobotni
Dzień sobotni wśrd uczniw Jezusa
Zmiana Bożych Przykazań
Sobota w pierwotnym Kościele chrześcijańskim
Historia niedzieli
Kult niedzieli powstaje w Rzymie
Sprzymierzeńcy niedzieli Niedziela czy sobota
15. PRYMAT APOSTOŁA PIOTRA
116
Piotr jako opoka
Biblijne pojęcie opoki
W świetle biblijnej metafory
Piotr czy Chrystus
A Piotr
Piotr jako "klucznik" Krlestwa niebieskiego
Ewangeliczna symbolika kluczy Krlestwa niebieskiego
Czyżby wyrżnienie samego apostoła. Piotra
"Klucze Krlestwa niebieskiego" w Kościele apostolskim
Apostoł Piotr jako absolutny zwierzchnik Kościoła
Władza "związywania i rozwiązywania"
Prawo Boże przewyższa prawo ludzkie
Nadanie prymatu
Prymat w świetle Ewangelii
Prymat Piotra w Kościele apostolskim
Prymat w świetle wypowiedzi apostoła
Piotra Świadectwo Euzebiusza
16. SUKCESJA APOSTOLSKA
133
Istota ,.sukcesji apostolskiej"
Stanowisko biskupw rzymskich w pierwszych wiekach chrześcijaństwa
Pierwsze przejawy władztwa
Podwaliny prymatu
Twrca prymatu
Zwierzchnia władza nad całym Kościołem
Pod znakiem monarszych rządw biskupw rzymskich
Ku świeckiej potędze
U szczytu papieskiego absolutyzmu politycznego
Ostatnia postać wcielenia
17. PAPIESTWO
143
Głowa Kościoła
Najwyższy prawodawca sędzia i rządca
Najwyższy władca świecki
Splendor i dostojeństwo
Najwyższy i "nieomylny" nauczyciel
Nieomylność a Pismo św.
Nieomylność a fakty
Papież - następcą apostoła Piotra
Papież - Bogiem na ziemi
Papiestwo w świetle nauki apostoła Pawła
,,Il Papa non camb'ia"
18. KU ROZWADZE
152
Smutna rzeczywistość
Wspłczesne dążenia Kościoła
Zawiedzione nadzieje
19. BIBLIOGRAFIA
155
3
1.WSTP
Wspłczesna problematyka religijna świata przedstawia dziedzinę głębokich i doniosłych przemian. Poglądy
ulegają rewizji, budzą się nowe siły przewodnie, a duch czasu aktualizuje niejedną opinię i myśl.
Znamiennym przejawem wspłczesności są hasła i tendencje ekumeniczne oraz łącząca się z nim szeroka
wymiana poglądw religijnych. Szczeglne znaczenie przedstawia wysuwająca się na czoło coraz aktywniejsza rola
Kościoła rzymskokatolickiego, ktry w wspłczesnej problematyce świata upatruje chwalebny program swego
posłannictwa. Jest największym liczebnie i najpotężniejszym Kościołem, świadomym swych możliwości i zamierzeń.
Kościł rzymskokatolicki zawsze przedstawiał siebie w charakterze boskiego nauczyciela prawdy i elementu
opatrznościowego w dziejach ludzkości. W tym charakterze pragnie występować nadal. Dostosowując się do
wymogw doby obecnej, pragnie zdobyć większy wpływ na teraźniejsze i przyszłe losy świata. O religijnej i
społeczno-politycznej roli Kościoła w jego historycznym rozwoju mwi niejedna publikacja i praca naukowa.
Niewiele natomiast poznano teologiczno-dogmatyczną strukturę Kościoła w konfrontacji z Pismem św. jako najs-
tarszym i najpoważniejszym dokumentem chrześcijaństwa. A przecież niektre dogmaty wiary katolickiej wykazują
w stosunku do nauk założyciela chrystianizmu i Jego apostołw daleko idące odchylenia, co z uwagi na rolę Koś-
cioła - zastanawia i wzbudza uzasadniony niepokj. Czas chyba by mwić o tych sprawach szczerze i otwarcie.
Wydaje się więc konieczne wnikliwe i obiektywne spojrzenie na wynikające kwestie. Niniejsze dzieło poświęcone
jest temu właśnie celowi. Stanowi ono studium porwnawczo-krytyczne, dokonujące w świetle Pisma św. i historii
analizy nauki podawanej przez Kościł ludziom ku wierzeniu.
Poznanie rżnorodnej problematyki Kościoła i przeanalizowanie własnych przekonań umożliwia oparcie wiary
na szerokiej podstawie intelektualnej. Jest to jedynie godne stanowisko człowieka. żyjącego w epoce, w ktrej
rozsądek i obiektywizm, a także umiłowanie Prawdy i Dobra należą do wartości najwyższych.
W doborze materiału źrdłowego kierowano się troską o przedstawienie katolickiego punktu widzenia w
sposb zgodny z oficjalną nauką Kościoła, czyli jego magisterium. Posługiwano się zatem w przeważającej mierze
dziełami teologw rzymskokatolickich. Rwnież w celu możliwie. dokładnego scharakteryzowania tych zagadnień
w świetle Pisma św. uwzględniano w pierwszym rzędzie katolickie przekłady Biblii, a w szczeglności przekład ks.
J. Wujka - dla Starego oraz ks. St. Kowalskiego - dla Nowego Testamentu. Mając na uwadze czytelnika polskiego
cytowano na ogł dzieła dostępne w języku polskim.
Czytelnik znajdzie w książce tematy stanowiące przedmiot jego zainteresowań “lub wiary" a może głębszych
dociekań teologicznych, czy też rozmw duszpasterskich, albo światopoglądowych dyskusji. Dostarczą one nowych
refleksji i pozwolą na gruntowniejsze poznanie stanowiska Pisma św. w wielu sprawach. Nadto - w związku z "eku-
menicznymi" dążeniami Kościoła rzymskokatolickiego - ułatwią właściwe zrozumienie charakteru jego zamierzeń,
a co za tym idzie - należyte usytuowanie wypływających stąd nadziei i obaw.
Omawiane zagadnienia należą do kategorii o tyle istotnych, o ile w ogle kwestie wiary przedstawiają sprawy
aktualne i ważne. Jeśli książka przyczyni się do poznania istoty katolicyzmu w świetle Słowa Bożego oraz prawdy
ewangelicznej - cel jej zostanie osiągnięty.
Autor
2.WPOSZUKIWANIUPRAWDY
Dążenie do prawdy jest zjawiskiem naturalnym i słusznym. Stanowi cel wszelkich procesw poznawczych i
doświadczeń życia. W imię prawdy poświęca się dobra i podejmuje trud, prawda bowiem należy do idei, ktrych
znaczenie nie podlega dyskusji. Tak jest w dziedzinie wiedzy i nauki, tak rwnież w dziedzinie prawdy religijnej.
Każdy człowiek wierzący chce wyznawać prawdziwego Boga i należeć do Kościoła głoszącego absolutną
prawdę zbawienną. Nie chce traktować spraw własnego zbawienia niedbale i lekkomyślnie, tym więcej że wskutek
powstania znacznej ilości wierzeń religijnych w ogle, a chrześcijańskich w szczeglności, zagadnienie prawdy
urosło do rangi problemu. Konieczny jest więc krytycyzm i obiektywizm. Ponieważ wiara dotyczy rzeczy wiecznych,
wymaga poważnego zaangażowania umysłu i serca.
Niektrzy myśliciele są zdania, że znalezienie zbawiennej prawdy wśrd licznych wyznań, rżniących się
między sobą, a niekiedy zwalczających się wzajemnie, jest niemożliwe. Nieosiągalnym wydaje się odszukanie w
labiryncie kierunkw i drg tej jednej, wiodącej do Krlestwa Bożego: Inni natomiast twierdzą, że poszukiwanie
prawdy jest zbędne, ponieważ wszystkie wyznania prowadzą do jednego i tego samego Boga. Każde z nich -
sądzą - ma trochę prawdy, a prawda absolutna, całkowita, znajduje się u wszystkich, w związku z czym przy-
należność kościelna nie' odgrywa roli. Osobną kategorię tworzą reprezentanci tradycyjnych form religijności i us-
tosunkowania się do wiary Jako dziedziny nie podlegającej ich osądowi. Dlatego jedni popadają w zwątpienie,
4
drudzy przechodzą nad zagadnieniem prawdy obojętnie, a inni jeszcze pozostają w sferze bezkrytycznej czci dla
tradycji przodkw, ulegając religijnemu nominalizmowi, fanatyzmowi czy bigaterii.
Każdy szczery i żarliwy wyznawca Chrystusa przyzna, że taka postawa nie jest właściwa. Problem prawdy
oraz jej poznawalność, jak rwnież kwestia jedności czy wielości prawd, zostały już w zaraniu chrześcijaństwa jed-
noznacznie rozstrzygnięte, a wyniki tych rozstrzygnięć dostępne są wszystkim. Nie trzeba wpadać w pesymizm. Z
drugiej strony wszelka obojętność albo religijny elitaryzm nie wydają się stanowić pozycji godnej wierzącego
człowieka. Jeśli cokolwiek zasługuje na troskę, to jest nim Prawda i Zbawienie.
AUTORYTETCHRYSTUSA
Spjrzmy na problem prawdy w świetle: nauki Chrystusa.
Jezus jest najwyższym autorytetem wiary. W aspekcie Jego posłannictwa wszelkie teorie i poglądy nabierają
właściwego znaczenia. Jeśli faktem jest, że wszystkie wierzenia są prawdziwe - bez względu na ich naukę i formy
kultu - Jezus wraz z garstką apostołw nie potrzebował zrywać z żydowską Synagogą i zakładać nowotestamen-
towego Kościoła. Rwnież jeśli wysiłki poszukiwawcze, zmierzające do poznania prawdy, skazane są na
niepowodzenie, misja Syna Bożego była daremna. Podobnie, jeśli słuszne jest kultywowanie zwyczajw i tradycji
ojcw. Chrystus dopuścił się rażącego uchybienia, wiadomo bowiem, że oceniał "tradycje starszych" w sposb
krytyczny i surowy, zalecając jako naczelną maksymę życia wierność względem woli Bożej. Ponad opinie ludzkie
i zarządzenia kapłanw wywyższał natchnione Słowo. Cenił je więcej, niż słowa uczonych w Piśmie. W tym
względzie pozostawił cenną wskazwkę postępowania.
Będąc Synem Bożym, zagadnienie prawdy zbawiennej rozstrzygnął w formie o statecznej. Przybył na świat
w tym celu, aby "prawdzie dać świadectwo".
Zgodnie z Jego nauką, prawda zbawienna jest tylko jedna. Słowo Boże nie zna innej. W dziedzinie religii ist-
nieje wyłącznie prawda lub fałsz. Trzeciej możliwości nie ma. Nawet filozofia jej nie przewiduje. Do zbawienia
prowadzi droga wąska, przestronna na zatracenie.
"Wchodźcie przez ciasną bramę! - oświadcza Jezus - Szeroka jest brama i przestronna jest droga, ktra
wiedzie na zatracenie A jakże ciasna jest brama i wąska jest droga, ktra wiedzie do żywota ".
Absurdem jest istnienie dwch prawd sprzecznych ze sobą. Sprzeczne poglądy nie można określać jako
prawdziwe. W tym sensie prawdziwe wierzenia nie mogą być sprzeczne, skoro jednak rżnią się, nie są w rwnym
stopniu prawdziwe. Ponieważ z nauki Chrystusa wynika, że prawda zbawienna istnieje i istnieć będzie - gdyż uoso-
bieniem jej stał się Syn Boży, "Droga, Prawda i Życie" ale jest tylko jedna, przeto wśrd Kościołw chrześcijańs-
kich jeden tylko Kościł może być Kościołem prawdy. W czasach apostolskich był nim Kościł Chrystusowy. Ktry
z Kościołw jest w czasach wspłczesnych Pewne jest, że Kościł ten istnieje, podobnie jak istnieją inne Kościoły.
Pewne jest rwnież, że każdy z nich posiada trochę prawdy, lecz Kościł prawdy posiada ją w całości.
Oczywiście, w błędzie znalazłby się każdy, kto by sądził, że Kościł prawdy pozbawiony jest cech ludzkich,
w przeciwieństwie do kościoła błędu stanowiącego żywe uosobienie fałszu i zła. Niesłuszne jest twierdzenie, jakoby
posiadał wszystkie nauki błędne i znajdował się poza nawiasem społeczności ludzkiej, podczas gdy prawda trium-
fowała i doznawała oglnego przyjęcia. Błąd występuje na ogł w pozorach prawdy, uchodząc ludzkiej uwadze, a
rezultatem tego stanu jest dezorientacja i zagubienie. Kościł błędu może cieszyć się uznaniem i dużą ilością wyz-
nawcw; może być kościołem wpływowym i cenionym. Poważanie nie zawsze wywodzi się z prawdy; często jest
wynikiem zgoła innych czynnikw, wśrd ktrych niemałą rolę odgrywają elementy tradycjonalne, uczuciowe, opor-
tunistyczne, a nawet wizualne. Znaczenie mają rwnież ceremonie kultowe i struktura dogmatyczno-organizacyjna.
Splendor "świętości" i podniosła liturgia więcej znaczą w odczuciu ludzkim niż istota rzeczy, a prawda nie zawsze
bywa największym kryterium.
POWAGAPISMAWITEGO.
Wśrd wszystkich Kościołw świata czołowe miejsce zajmuje Kościł rzymskokatolicki. Naucza, że jest Koś-
ciołem prawdziwym - jedynym, świętym, powszechnym i apostolskim. Czy odpowiada to rzeczywistości Oto py-
tanie zadawane przez wielu czcicieli Chrystusa. By należycie rozstrzygnąć tę kwestię, należy odwołać się do nauki
najbardziej miarodajnego autorytetu w sprawach wiary chrześcijańskiej, jakim jest Pismo św. Jezus w Swej działal-
ności często powoływał się na powagę natchnionego Słowa. Wypowiedzenie sakramentalnej formuły "Tak mwi
Pismo" posiadało moc dowodową i kończyło spory. Idąc za przykładem Jezusa, pragniemy posłużyć się tym nieza-
wodnym sprawdzianem prawdy.
"Badajcie Pisma - zaleca Chrystus - w nich macie żywot wieczny....
Pismo św. stanowi Boskie objawienie i zawiera wszelkie pouczenia związane z doczesnym i wiecznym życiem
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin