Rozmowa kwalifikacyjna - Sztuka odpowiedzi na trudne pytania.pdf

(420 KB) Pobierz
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD HTML 4.01//EN" "http://www.w3.org/TR/html4/strict.dtd">
Rozmowa kwalifikacyjna - Sztuka odpowiedzi na trudne pytania
Wstęp
Tak zwane "trudne pytania" są integralną częścią prawie każdej rozmowy kwalifikacyjnej.
Można by nawet powiedzieć, że jeśli się nie pojawiają, może to oznaczać, że nasza kandydatura
nie jest tak interesująca, jakby się nam wydawało.
Nietypowe, irytujące pytania stały się jedną z technik selekcyjnych ze względu na swoją sporą
skuteczność. Kandydaci nie do końca umieją sobie z nimi radzić i dlatego łatwo, przy ich
pomocy wyeliminować wiele osób.
Jedyną metodą radzenia sobie z tym rodzajem pytań jest nauczenie się i wyćwiczenie metod
odpowiadania. Im lepiej przećwiczymy tę umiejętność tym większa szansa, że nasze odpowiedzi
będą pewne i zadowalające. Poniżej znajduje się zbiór dziesięciu popularnych "trudnych pytań"
oraz propozycje i porady jak na nie odpowiadać.
1. Proszę opowiedzieć mi coś o sobie
Wydawać by się mogło, że jest to zupełnie nieszkodliwe, neutralne, otwarte pytanie, które nie
powinno sprawiać najmniejszych problemów. Niestety jeśli nie jesteśmy na nie przygotowani,
trudno nam będzie ocenić przede wszystkim co mamy powiedzieć o sobie oraz jak długo
powinniśmy mówić.
Należy tutaj zdać sobie sprawę, że rekruter zadając to pytanie, ma na celu nie tylko rozładowanie
wstępnego napięcia, zebranie podstawowych informacji, ale także ocenę komunikatywności
naszej osoby, oraz stanu emocjonalnego w sytuacji stresu.
Odpowiadając na to podstawowe pytanie, nie powinniśmy przede wszystkim serwować
rekruterowi długiej i rozwlekłej opowieści o dzieciństwie, szkole średniej, studiach lub też
innych danych niezwiązanych z wymaganiami danego stanowiska. Zamiast tego warto krótko i
zwięźle przedstawić swoje ostatnie doświadczenia zawodowe i osiągnięcia związane ze
stanowiskiem, o które się ubiegamy.
Podsumowując, wszystko co mówimy o sobie powinno stworzyć spójną treść, która przekona
naszego potencjalnego pracodawcę, o tym że posiadamy wszystkie niezbędne umiejętności i
kwalifikacje do objęcia stanowiska, które oferuje. Omawiane pytanie jest pierwszym krokiem,
by wywrzeć takie wrażenie na naszym rozmówcy.
2. Dlaczego odszedł/odeszła Pan/Pani z poprzedniej pracy lub Dlaczego chce Pan/Pani
zmienić swoją obecną pracę?
Jeśli rekruter zada nam to pytanie, nie musimy przedstawiać przydługich, wyczerpujących
wieloaspektowych uzasadnień. Z drugiej strony nie należy też przyjmować pozycji obronnej,
szczególnie jeśli powodem odejścia były kłopoty z przełożonym lub współpracownikami.
Specjaliści radzą tutaj przede wszystkim by nie wylewać swoich żali przed nowym pracodawcą,
848746536.001.png
bo spowoduje to przyczepienie nam etykiety malkontenta, z którym ciężko jest współpracować.
Złym rozwiązaniem jest także zmyślanie co było przyczyną zwolnienia, ponieważ dość łatwo
jest to sprawdzić.
Najlepszą odpowiedzią w przypadku pytania o przyczynę zmiany pracy jest stwierdzenie, że
poszukujemy większych możliwości osiągania sukcesów, pracy nad bardziej odpowiedzialnymi
zadaniami, większej odpowiedzialności, wpływu na kierunek firmy itp.
3. Jakie są Pana/Pani mocne strony?
To pytanie wbrew pozorom nie jest proste. Nie wystarczy tutaj wymienić swoich mocnych stron.
Należy wymienić mocne strony, umiejętności, kwalifikacje, które są bezpośrednio związane z
charakterem pracy, o którą się ubiegamy. Musimy krótko scharakteryzować tutaj swoje
doświadczenia, najmocniejsze kwalifikacje i kompetencje a na koniec wspomnieć o
osiągnięciach.
Zdaniem specjalistów dużą wartość dla pracodawcy mają tutaj takie cechy jak motywacja
wewnętrzna, inicjatywa i samodzielność, umiejętność pracy zespołowej, zdolność do
długotrwałego efektywnego wysiłku, lojalność, komunikatywność i pewność siebie. Oczywiście
idealnie byłoby by każdą z tych cech móc udowodnić.
Przy odpowiadaniu na pytanie o mocne strony istotne jest też by nie dopowiadać natychmiast
bez zastanowienia. Nawet jeśli mamy już przygotowaną odpowiedź, wstrzymajmy się na
moment, tak żeby rekruter odniósł wrażenie że się zastanawiamy.
4. Jakie są Pana/Pani słabe strony?
Jest to jedno z najtrudniejszych i najmniej lubianych pytań. Faktycznie jeśli popełnimy błąd przy
odpowiedzi, może to zepsuć całe wrażenie i pozytywny odbiór naszej kandydatury. Przy tym
pytaniu regułą jest, nie przyznawanie się do prawdziwych słabości. Należy też pamiętać, żeby
odpowiedź nie była byle jaka, na odczepnego, bo to z kolei spowoduje, że będziemy postrzegani
jako osoba arogancka, której brakuje wglądu we własne słabości oraz odwagi by o nich mówić.
5. Ile chciałby/chciałaby Pan/Pani zarabiać?
Zwykle pytanie to zadawane jest w celu określenia, czy firma może sobie pozwolić na
kandydata. Jeśli to możliwe odpowiedź na nie powinniśmy przedstawić na koniec rozmowy
kwalifikacyjnej. Przede wszystkim dlatego, że dopiero na końcu możemy oszacować, czy
chcielibyśmy pracować w tej organizacji oraz mamy pełniejsze przekonanie, że nasza
kandydatura jest poważnie brana pod uwagę. Przed odpowiedzią na to pytanie warto jest się
dobrze zastanowić podanie za małej jak i zbyt dużej kwoty może dyskwalifikować naszą
kandydaturę.
Jeśli rekruter nalega byśmy podali konkretną kwotę, możemy poprosić o określenie w jakim
zakresie kształtują się zarobki na tym stanowisku. Jeśli jednak nie uda się nam otrzymać
odpowiedzi powinniśmy określić średnią kwotę w danej branży. Pytanie o zarobki jest pytaniem
delikatnym i wymaga dyplomatycznego sposobu przedstawienia. Dobrą regułą jeśli zmieniamy
pracę, a już zarabiamy dobrze, jest dodanie około 20% do obecnych zarobków. Jest to kwota,
która w pewnym stopniu rekompensuje ryzyko zmiany.
6. Co Pan/Pani lubi a czego nie w swojej pracy?
Pytanie to pozwala zebrać rekruterowi informacje o tym jaki typ pracy najbardziej nam
odpowiada, a co jest elementem, który może stanowić trudność. Powinniśmy skoncentrować
swoją odpowiedź na obszarach, które są istotne z punktu widzenia stanowiska, i mówić o
rzeczach konkretnych, namacalnych. Nie warto mówić, że lubimy np. "atmosferę" albo "ludzi",
bo takie stwierdzenia nic nie wnoszą do oceny naszej kandydatury.
Podczas omawiania najmniej lubianych aspektów poprzedniej pracy, należy wspomnieć o
rzeczach jak najmniej istotnych z punktu widzenia obecnej pracy. Należy jednak pamiętać, żeby
wspomnieć o tym, że mimo iż nie lubiliśmy danego aspektu swojej pracy, to przywiązywaliśmy
do niego taką samą wagę jak do rzeczy lubianych a także wykonywaliśmy to zadanie dobrze i
zgodnie z oczekiwaniami.
7. Czy uczestniczy Pan/Pani w innych procesach rekrutacyjnych?
Oczywiste jest, że nikt nie oczekuje od nas odpowiedzi negatywnej. Obecnie naturalne jest na
rynku pracy, że ubiegamy się o pracę na wielu obszarach. Dobrą odpowiedzią będzie więc
stwierdzenie, że rozważamy wiele różnych możliwości, które mogłyby być odpowiednie z
punktu widzenia naszych kwalifikacji i potencjału.
Należy jednocześnie podkreślić, że nie wspominamy o tym iż rozważamy już jakąś propozycję,
bo to może oznaczać dla rekrutera że nie jesteśmy zainteresowani jego ofertą.
8. Dlaczego powinniśmy Panią/Pana zatrudnić?
To pytanie jest idealne do tego by "sprzedawać" swoje najlepsze umiejętności i kwalifikacje.
Jednak wiele osób nie zdaje sobie do końca sprawy po co jest ono zadawane i odpowiada
błędnie. Błędem jest na przykład powiedzenie że mamy nadzieję wiele się nauczyć w tej pracy.
Zamiast tego powinniśmy opowiedzieć o naszej motywacji, osiągnięciach, które możemy
powtórzyć u nowego pracodawcy oraz umiejętnościach które wniesiemy do jego organizacji.
Należy się tutaj skupić na korzyściach z naszej kandydatury. Korzyści dla organizacji oznaczają
wypełnienie wakatu przez osobę, która ponadprzeciętnie będzie wywiązywała się ze swoich
obowiązków i takie wrażenie powinna wywrzeć nasza odpowiedź.
9. Co będzie Pan/Pani robił/a za pięć lat?
Najgorsza możliwą odpowiedzią na to pytanie jest odpowiedź "nieprzemyślana", kiedy mówimy,
że zostaniemy prezesem tej firmy albo zajmiemy stanowisko rekrutera. Zamiast takiej
odpowiedzi powinniśmy opisać, co chcemy osiągnąć w pracy, o którą się ubiegamy oraz nasze
nadzieje związane z tym właśnie stanowiskiem.
Musimy pamiętać, żeby nasza odpowiedź była realistyczna, możliwa do zrealizowania, a przy
tym ambitna. Nie wolno nam w żadnym wypadku przyznać, że nie wiemy co chcielibyśmy
robić. Dla rekrutera taka odpowiedź będzie oznaczała, że mają do czynienia z osobą
niezdecydowana, o nie ustalonych priorytetach a taka ocena oznacza duże prawdopodobieństwo
odrzucenia.
10. Czy ma Pan/Pani do mnie jakieś pytania?
Pamiętajmy, że na to pytanie, nie wolno nam odpowiedzieć nie, lub też że wszystkie sprawy
zostały szczegółowo omówione. Pytanie ze strony kandydata oznacza jego zainteresowanie, poza
tym zawsze jeszcze dodatkowo możemy i powinniśmy o coś spytać. Dobrym rozwiązaniem jest
próba określenia co jest najważniejsze w danej pracy. Takie pytanie może dać nam szanse na
powtórne przedstawienie swoich najważniejszych zalet.
Możemy też spytać czy rekruter nie chciałby byśmy rozwinęli jakąś kwestię lub też czy ma
jakieś wątpliwości jeśli chodzi o nasze odpowiedzi. Powinniśmy jednocześnie zadeklarować, że
chętnie uzupełnimy brakujące informacje. Takie pytanie może dać nam szanse na odwrócenie
losów wywiadu.
Zakończenie
"Trudne pytania" w wywiadzie po prostu muszą się pojawić, bo taka już jest natura tego typu
spotkań. By odpowiadać na nie prawidłowo musimy dobrać odpowiednią indywidualną strategię
oraz przećwiczyć nasze odpowiedzi. Wiedza o tym jak odpowiadać to jeszcze za mało,
niezbędne jest połączenie tej wiedzy z praktyką. Tylko wtedy nasze szanse na pozytywne
zaprezentowanie swojej kandydatury znacznie wzrosną.
Trudne-proste pytania na rozmowie kwalifikacyjnej
Każdy kandydat idąc na rozmowę kwalifikacyjną stara się na nią przygotować jak
najlepiej. Obmyśla odpowiedzi na różne pytania, szuka najlepszych odpowiedzi. Mimo to,
podczas rozmowy, często czuje się zaskakiwany przez – pozornie łatwe i częste – pytania.
Czy można się dobrze do nich przygotować? Jak najlepiej odpowiedzieć na pytania
kwalifikacyjne?
1. Dlaczego chce Pani/Pan pracować właśnie u nas?
To częste pytanie sprawdzające czy kandydat przygotował się do rozmowy, czy odrobił swoje
zadanie domowe”. To moment, w którym należy pokazać swoją wiedzę o firmie, a także
wykazać powiązanie pomiędzy własnymi umiejętnościami i doświadczeniem, a potrzebami
potencjalnego pracodawcy. Im lepiej kandydat jest przygotowany do tego pytania, tym lepsze
wrażenie ma szansę zrobić.
To także jedno z najłatwiejszych pytań, choć wymaga poświęcenia czasu przed rozmową.
2. Gdzie się Pani/Pan widzi za 5 lat?
To jedno z pytań, które sprawiają bardzo duże trudności wielu osobom, szczególnie młodym.
Jego celem jest sprawdzenie dwóch rzeczy:
- czy kandydat zamierza związać się z firmą na dłużej, czy też traktuje daną pozycję jako
przejściową,
- czy kandydat ma wizję własnego rozwoju i własnej kariery.
5 lat to dla wielu osób bardzo długi czas. Osoby te nie chcą planować z takim wyprzedzeniem i
obawiają się formułowania tak dalekich celów. Jednak odpowiedni horyzont planowania,
pozwala na pełniejszą realizację celów. Dlatego firmom zależy na osobach, które mają pomysł
na swoją ścieżkę kariery i potrafią ją odpowiednio przedstawić.
3. Jakie ma Pani/Pan wady/zalety?
Każdy z nas ma wady i zalety (nie ma ludzi idealnych, ani beznadziejnych). Rekruter wcale nie
chce usłyszeć ich pełnej listy – zależy mu na sprawdzeniu jak kandydat potrafi siebie
zaprezentować. Na początek warto przygotować sobie uczciwą listę własnych cech. Później
należy zastanowić się do czego możemy się przyznać, o czym warto powiedzieć, a co należy
pominąć. Wady warto jest pokazywać w formie przeszłej, jako cechy, które staramy się
zwalczać, natomiast zalety – w kontekście zrealizowanych projektów. Dzięki temu wypowiedź
będzie spójna i klarowna.
4. Często Pani/Pan zmienia pracę. Dlaczego? (Inną odmianą może być pytanie Dlaczego
odszedł Pan z poprzedniej pracy?)
Pracodawcy nie chcą zatrudniać tzw. skoczków” – pracowników, którzy po kilku miesiącach
odchodzą. Oznacza to dla nich koszty kolejnej rekrutacji i wdrożenia nowego pracownika.
Dlatego rekruter na pewno zauważy zbyt częstą zmianę pracy zapisaną w CV.
Jeśli zmiany były przemyślane (na wyższe stanowiska, wciąż w branży), warto to podkreślić i
pokazać, że nowe stanowiska oznaczały nowe wyzwania i szerokie doświadczenie. Warto jednak
zwrócić uwagę na to, by nie pokazać siebie jako człowieka zbyt szybko nudzącego się
zadaniami.
Trudniejszą sytuację mają osoby, których zmiany pracy były przypadkowe. W takiej sytuacji
należy podkreślić, że droga poszukiwania własnej kariery zakończyła się, przedstawiając
odpowiednio swoje plany zawodowe.
5. Dlaczego odeszła Pani/Pan z poprzedniej pracy?
To częste pytania, w odpowiedzi na które wiele osób zaczyna opowiadać o kiepskich warunkach
w poprzedniej pracy, beznadziejnym szefie i braku rozwoju. Zamiast tego warto pokazać
dlaczego zależy nam na nowej pracy (możliwości własnego rozwoju, ciekawe projekty, wyższe
stanowisko?). Jeśli możemy połączyć wyraźnie nasze plany z oferowaną pozycją, mamy gotową
odpowiedź na zadane pytanie.
Niezależnie od sytuacji należy powstrzymać się od narzekań na poprzednią pracę. Każdy nowy
pracodawca woli przyjąć osobę zadowoloną z życia i umiejącą zarządzać swoją karierą, aniżeli
pesymistę, który nie radził sobie w poprzednim miejscu zatrudnienia.
6. Proszę opowiedzieć coś o sobie.
Takie pytanie często pada na początku rozmowy. Należy pamiętać, że nie chodzi tu o godzinną
opowieść o życiu kandydata, tylko o odpowiedni wybór kilku faktów. W ciągu kilku minut
(maksymalnie 4) należy przedstawić najważniejsze fakty związane z życiem zawodowym –
ciekawe projekty, wykształcenie, mocne strony i jakiś wyróżnik (np. niezwykłe
zainteresowania). Wszystko powinno być powiązane ze stanowiskiem, o które dany kandydat
stara się.
7. Jakiego wynagrodzenia Pani/Pan oczekuje?
To jedno z pytań, którego kandydaci najbardziej się obawiają. Powiedzenie zbyt wysokiej sumy
może oznaczać decyzję odmowną, a z kolei zbyt niskie wynagrodzenie szybko przestanie być
satysfakcjonujące.
Na początku każdy kandydat, który ma przerwę w pracy, bądź stara się o stanowisko w nowej
dla siebie branży, powinien sprawdzić jaka jest średnia płaca na jego rynku. Może to zrobić
sprawdzając raporty płacowe, rozmawiając ze znajomymi, bądź pytając na forach branżowych
(ostatnia metoda jest jednak mało efektywna i niepolecana). Kolejnym krokiem jest sprawdzenie
własnych zobowiązań, aby ustalić swój minimalny próg płacowy. Na koniec warto przemyśleć
jaki poziom wynagrodzenia jest satysfakcjonujący, a nie tylko wystarczający i zestawiając te
wszystkie dane – określić wynagrodzenie oczekiwane i realne do otrzymania.
Oczekiwaną kwotę można podczas rozmowy skorygować w górę lub w dół, w zależności od
przedstawionych przez rekrutera obowiązków, zakresu odpowiedzialności i pakietu socjalnego.
Wszystkie te dane kandydat powinien poznać zanim odpowie na pytanie o wynagrodzenie.
Oczywiście, może się zdarzyć, że podana przez kandydata kwota będzie zbyt wysoka, jednak
praca poniżej własnego poziomu minimalnych oczekiwań, szybko staje się demotywująca.
8. Czy ma Pani/Pan jakieś pytania?
Nie powinno się odpowiedzieć, że ich nie ma. Odpowiednio przygotowany kandydat powinien
mieć pytania, choć na część z nich może otrzymać odpowiedź podczas rozmowy.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin