Z ludźmi i przyrodą, wybór literatury dla dzieci.., wydanie 1, Helena Kruk, Warszawa 1991(1.pdf

(2900 KB) Pobierz
HELENA KRUK
Z ludźmi i przyrodą
WYBÓR LITERATURY
DLA DZIECI PRZEDSZKOLNYCH
Z KOMENTARZEM METODYCZNYM
WYDANIE PIERWSZE
UU
WARSZAWA 1991
WYDAWNICTWA SZKOLNE I PEDAGOGICZNE
Projekt okładki, karty tytułowej oraz ilustracje
ICIżhiela
/•'ido-Druiyń.ska
Opracowanie typograficzne
Elżbieta
1'iilo-Dniiyńska
Redaktor
Anna
Anclre-llrbuńska
Redaktor techniczny
Mariola
Kuszkowiak
Korektor
Irena
Kmiotek
\ '-iv "'Mj-woifi, '7
ISDN 83-02-04123-8
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne
Warszawa 1991
Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne. Warszawa 1991 r.
Wydanie pierwsze. Nakład 19 820-1- 180 egz.
Ark. wyd. 30,5. Ark. druk. 25,8
Papier offset, kl. V 70 g. 70x100
Oddano do składania 1989-04-20
Podpisano do druku w marcu 1991 r.
Druk ukończono w marcu 1991 r.
Zam. nr 0731/41 12/9
Zakłady Graficzne w Katowicach
Aleja W. Korfantego 138
WPROWADZENIE
Nauczyciele, rodzice i wychowawcy, a także inne osoby, których działalność
związana jest: z. wychowaniem dzieci w wieku przedszkolnym, szukaj;) pomocy,
materiału oraz. inspiracji do swojej pracy.
Materiałem niezbędnym, choć oczywiście nie jedynym, jest literatura prze­
znaczona dla dzieci. Odpowiednio dobierana'i przekazywana jest swoistym
i często niezwykle skutecznym i cennym środkiem oddziaływania wychowaw­
czego, poszukiwanym, a przecie wszystkim lubianym i żywo przyjmowanym
przez same dzieci. Budzi zainteresowanie dzieci, jest dla nich źródłem po­
znawania i przeżywania wielu treści, które w inny sposób nie dotarłyby do nich.
A treści znane pogłębia i rozszerza o nowe wiadomości, wrażenia, uczucia i myśli.
Wielorakie i liczne są wartości kontaktu dziecka z literatur;): wierszem,
opowiadaniem, bajką i baśnią. Utwory te dostarczają bowiem dziecku wiadomo­
ści o innych dzieciach, o życiu dorosłych ludzi, o zwierzętach znanych i nie
znanych, o wielkim, jakże ciekawym świecie przyrody, o różnych przygodach
i zdarzeniach, w których chciałoby ono uczestniczyć. Zainteresowanie, jakie
budzą, wzmaga aktywność umysłów;). Dziecko słuchając czytanych utworów
rozwija wiele funkcji psychicznych, takich jak myślenie, wyobraźnia, pamięć,
uczucia; bogaci i utrwala zasób słownictwa, przyswaja prawidłowe formy
gramatyczne języka, kojarzy przedstawione w utworze fakty ze znanymi sobie,
wydaje sądy, stawia pytania, na które stara się znaleźć odpowiedź. Pozytywni
bohaterowie utworów skłaniają do naśladowania ich, ukazuj;) wzory po­
stępowania, pomagają w kształtowaniu własnych pozytywnych postaw wobec
otoczenia, zachęcają do działania.
Wielostronny wpływ literatury na umysłowe i spoleczno-moralne wychowa­
nie dziecka wzmagają odpowiednie ilustracje, czytelne i piękne, dla dzieci
w wieku przedszkolnym wręcz niezbędne, gdyż to one najpierw pobudzaj;)
ciekawość, podtrzymuj;) zainteresowanie i uwagę, pomagają w zrozumieniu
i interpretacji treści. Pięknem formy budzą nowe wzruszenia, rozwijaj;) wraż­
liwość estetyczną, dają wiele radości.
Wydany przez Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne w roku 1980 i następnie
w
1985
Wybór
literatury
do
zabaw
i
zajęć
ir
przedszkolu
z
komentarzem
nwn>ilycznvm nic zaspokoił — jak można przypuszczać — w stopniu wystar­
czającym zapotrzebowania nauczycieli przedszkoli. Od jego opracowania upły­
nęło dość dużo czasu. Na rynku księgarskim pojawiły się nowe pozycje literatury
dziecięcej. Pojawiły się i -niestety - szybki) zniknęły, zwłaszcza te wartościow­
sze, cenione przez środowisko nauczycielskie.
Dlatego też dalszą pomocą może okazać się pozycja o podobnym charak­
terze. Książka Z ludźmi i przyrodą została pomyślana jako kontynuacja, a także
pogłębienie i rozszerzenie niektórych treści wychowawczych, zawsze ważnych,
a w obecnym czasie — jak się wydaje — nabierających szczególnego znaczenia.
Treści te dotyczą przede wszystkim wrastania dzieci w świat społecznych
i moralnych wątłości, podstawowych zasad i reguł postępowania, kultury
współżycia z innymi. Z innymi to znaczy z rówieśnikami, ale także z dziećmi
młodszymi od siebie i ze starszymi, z pokoleniem dorosłych i dziadków.
Wiadomo, jak ważnym czynnikiem w wychowaniu są odpowiednie i wielo­
stronne relacje międzyludzkie, przede wszystkim w rodzinie. Kształtowanie więzi
rodzinnych, wskazywanie roli ojca i matki, uświadamianie dziecku ich trudu
i oddania, włączanie przedszkolaków w rodzinne obowiązki i prace domowe,
dostosowane do ich możliwości i chęci, w życie rodzinne, w jego codzienności
i momenty bardziej uroczyste, świąteczne. Dostrzeżenie trudu babci i dziadka,
a także innych domowników to wdzięczna dziedzina pracy przedszkola i pomoc
rodzinie, pomost łączący dom i piv.edsz.kole.
Włączanie dzieci w kontakty z młodszymi i starszymi ludźmi, bliskimi
dzieciom i nieznajomymi, jest dlatego cenne w wychowaniu przedszkolnym, że
dziecko po przekroczeniu progu szkoły i wejściu w powszechny system edukacji
przebywać będzie przez wszystkie lata nauki szkolnej, a i potem także ze swymi
rówieśnikami. Niesie to ze sobą pewne wari ości, ale także niebezpieczeństwa,
ograniczenie i zubożenie życia rodzinnego i społecznego, nie przygotowuje do
pełnego w nim uczestnictwa ani w czasie obecnym, ani w przyszłości.
Inną. problematyk;), coraz bardziej znaczącą w życiu współczesnym, na którą
wskazuje książka, jest poznawanie przyrody i szeroko pojętego środowiska
naturalnego oraz kształtowanie wobec niego postawy czynnego zaangażowania
we wzbogacanie, ochranianie i utrzymywanie, poznawanie— na miarę dziecka
praw nim rządzących. Uwzględniono dlatego między innymi lak bliski
dzieciom w codziennym obcowaniu świat zwierząt, zwłaszcza zwierząt domo­
wych i przydomowego ptactwa. Literatura o lej tematyce budzi życzliwość,
uczucia opiekuńcze, wskazuje na potrzeby zwierząt i ich zależność od ludzi, uczy
rozumienia różnych form opieki i kontaklów z nimi.
Szczególnie szeroko ukazany jest w książce świat roślinny: kwiaty i zioła,
krzewy i drzewa w różnych środowiskach najbardziej dzieciom dostępnych.
A więc w ogródkach przydomowych i ogrodach, parkach i na łąkach, polach
i w lasach.
Dobór treści związany jest z pracą przedszkola, lecz na pewno nie uwzględnia
wszystkich problemów i tematów, przede wszystkim ze względu na materiał
literacki, w dużym stopniu wyzyskany w poprzedniej książce o podobnych
założeniach. Rozszerza i pogłębia tylko niektóre zagadnienia. Między innymi
kieruje uwagę na współżycie dzieci w przedszkolu, ich kontakty z. rówieśnikami.
892925771.001.png 892925771.002.png 892925771.003.png 892925771.004.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin