RKZ ćwiczenia.pdf

RÓWNOWAGA KWASOWO ZASADOWA

kwasica

oddechowa: ↑ CO 2 (kompensacja: ↑ HCO 3 - )

metaboliczna: ↓ HCO 3 - (kompensacja: ↓ CO 2 )

zasadowica:

oddechowa: ↓ CO 2 (kompensacja: ↓ HCO 3 - )

metaboliczna: ↑ HCO 3 - (kompensacja: ↑ CO 2 )

typ zaburzenia:

• wyrównana

: pH w normie, mechanizmy kompensacyjne

• częściowo wyrównana

: pH ≠ norma, obecne mechanizmy kompensacyjne

• niewyrównana

: pH ≠ norma, brak mechanizmów kompensacyjnych

• proste:

gdy kompensacja zaburzenia RKZ zgodna z kompensacją oczekiwaną

(wyliczoną)

• złożone:

rozbieżność pomiędzy kompensacją oczekiwaną, a obserwowaną

Parametry:

sO 2 70 – 95%

pH 7,35 – 7,45

p50 : 18 – 24 mmHg

[H + ] 35 – 45 nmol/L

[HCO 3 - ] aktualne 21 – 27 mmol/L

pO 2 : 65 – 95 mmHg

[HCO 3 - ] standardowe 22 – 26 mmol/L

pCO 2 : 35 – 45 mmHg

Na + 135 – 145 mmol/L

ct O 2 : 19 – 21 mmol/L

K + 3,5 – 5,0 mmol/L

ct CO 2 : 22 – 28 mmol/L

Cl - 95 – 105

mocznik 15 – 38 mg/dl

kreatynina ≤ 1,3 mg/dl

osmolalność 275 – 295 mmol/kg H 2 O

LA 12 mEq/L

związki osmotycznie czynne: glukoza, mocznik, Na +

Mechanizmy regulacyjne RKZ:

buforowy

narządowy

komórkowy

I. Bufory: (+ procentowy udział poszczególnych buforów)

1. Bufor wodorowęglanowy HCO 3 -/H 2 CO 3

• w organizmie człowieka działa w układzie otwartym = produkt odwodnienia

kwasu węglowego CO2 jest usuwany przez płuca

• H+ + HCO 3 - H 2 CO 3 H 2 O + CO 2

• główny układ buforowy płynu pozakomórkowego

• pK = 6,1

2. Układ buforowy białczanowy H-białka/białczany

• w roztworze kwaśnym

- grupy COOH i fenolowe (OH) nie ulegają dysocjacji

- grupy aminowe, imidazolowe (histydyna), guanidynowe (C=NH) są akceptorami

jonów wodorowych

• w roztworze zasadowym

- grupy COOH, SH, OH są donorami jonów wodorowych

• pI białek osocza znajduje się pomiędzy 4,9 – 6,4 (w pH 7,4 są anionami)

• stężenie w osoczu wynosi 16 mEq/L

• jest ważnym układem buforowym wewnątrzkomórkowym

3. Układ buforowy hemoglobinianowy

• najważniejszy białkowy układ buforujący:

- Hb stanowi prawie 75% całkowitego białka krwi

- Hb ma charakter kwaśny (przewaga grup kwasowych hemu nad grupami

zasadowymi globiny), czyli ma duże zdolności wiązania zasad

- kwaśność Hb ulega znacznej zmianie w zależności od stopnia utlenowania

(oksyHb jest silniejszym kwasem od Hb)

• skład buforu hemoglobinianowego:

- hemoglobina/hemoglobinian potasowy (HHb/KHb)

pK=8,25

- oksyhemoglobina/oksyhemoglobinian potasowy (HHbO2/KHbO2)

pK=6,95

• mechanizm działania:

◦ przyłączanie tlenu i oddawaniu jonów wodorowych w płucach

◦ oddawanie tlenu i przyłączaniu jonów wodorowych w tkanakach

• połączenie się grupy hemowej z tlenem sprzyja dysocjacji jonów wodoru i odwrotnie,

wiązanie jonów wodorowych przez globinę sprzyja oddawaniu tlenu przez grupę

hemową

4. Układ buforowy fosforanowy H 2 PO 4 - /HPO 4 2-

• główny układ buforowy wewnątrzkomórkowy

• uczestniczy w 1% pojemności buforowej krwi - przy stężeniu fosforanów w osoczu 2

mmol/L

Równanie Hendersona-Hasselbalcha

stałe w równaniu: alfa (a) oraz pK (6,11)

II. Regulacja narządowa:

nerkowa

• wydalanie HCO 3 -

• wydalanie H + (w postaci wolnej, NH 4 , + HPO 4 - )

oddechowa

•wydalanie CO 2

III. Regulacja komórkowa

• wymiana jonów K + i Na + na H +

• kwasica zawsze prowadzi do hiperkaliemii (wyjątek: kwasice kanalikowe)

• zasadowica prowadzi do hipokaliemii

Charkaterystyka RKZ:

1. Komponent metaboliczny:

• pH

• [HCO 3 - ] aktualne stężenie wodorowęglanów w osoczu krwi poobranej bez kontaktu z

powietrzem, w temperaturze 37°C (zależne od pCO 2 )

• [HCO 3 - ] standardowe stężenie wodorowęglanów we krwi całkowicie utlenowanej,

wysyconej mieszaniną gazową zawierającą CO2 o prężności równej 40 mmHg.

(nie

zależne od pCO 2 , pCO 2 = mmHg, T=37 o C)

• BB – zasady buforujące - suma anionów wodorowęglanowych oraz białczanowych;

(nie zależne od pCO 2, zależne od stężenia hemoglobiny)

• BE (base excess) nadmiar zasad – ilość zasadowości miareczkowej, jaką uzyskuje się

podczas miareczkowania badanego roztworu do pH 7,4 przy pCO2 40 mmHg i T 37°C

• sBE - standardowy nadmiar zasad

• LA - luka anionowa : suma nieoznaczonych anionów– suma nieonzaczonych kationów

◦ główny anion osocza: Cl - , HCO 3 -

◦ główny kation osocza: Na +

◦ LA zwiększona jest w zaburzeniach typu addycyjnego, w pozostałych prawidłowa

◦ LA = [Na + ] - [Cl - + HCO 3 - ]

2. Komponent oddechowy:

• sO 2 : saturacja (wysycenie) tlenem

• p50 : – jest miara powinowactwa hemoglobiny do tlenu, oznacza ciśnienie

parcjalne tlenu, przy którym połowa obecnej Hb jest wysycona tlenem

• pO 2 :

• pCO 2 : prężność CO2 w świeżej krwi pobranej bez kontaktu z powietrzem,

mierzona w temperaturze 37°C

• ct O 2 : stężenie całkowite O 2

• ct CO 2 : stężenie całkowite CO 2

Kwasica metaboliczna

• przyczyna: ↓ HCO 3 -

• typy kwasicy:

◦ addycyjna: mleczanowa, ketonowa, egzogenna (zatrucia)

◦ retencyjna: zaburzenia wydalania (kwasica kanalika dystalnego)

◦ subtrakcyjna: nadmierna utrata HCO 3 -

(kwasica kanalików proksymalnych),

biegunki, przetoki

◦ d ystrybucyjna - przemieszczanie jonów pomiędzy przestrzenią zewnątrz- i

wewnątrzkomórkową

Kompensacja

• wtórny ↓ CO 2 (w opowiedzi na pierwotny ↓ HCO 3 - i ↓ pH)

• jonogram:

↑K + , ↑ Cl -

• badanie krwi:

ciała ketonowe, mleczan (spr. ich ewentualną obecność)

• badania nerkowe:

kreatynina, mocznik

• badanie moczu:

pH, NH 4 +, HPO 4 - , kreatynina, glukoza, ciała ketonowe

Zasadowica metaboliczna:

• przyczyna ↑ HCO 3 -

• typy:

◦ subtrakcyjna: utrata kwasów (przez ukł. pokarmowy: wymioty)

◦ addycyjna: egzogenna (jatrogenna)

◦ dystrybucyjna: z powodu hipokaliemii

Kompensacja

• wtórny ↑ CO 2 przez hipowentylację (w odpowiedzi na ↑ HCO 3 - i ↑ pH)

• jonogram:

↓K + , ↓ Cl -

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: