Kamieniec Podolski 1672.pdf

Bellona SA prowadzi sprzedaż wysyłkową wszystkich swoich

książek z rabatem.

www.ksiegarnia.bellona.pl

Nasz adres:

Bellona SA

ul. Grzybowska 77

00-844 Warszawa

Dział Wysyłki tel.: (22) 45 70 306, 652 27 01

fax (22) 620 42 71

Internet: www.bellona.pl

e-mail: biuro@bellona.pl

Ilustracja na okładce: Daniel Rudnicki

Redaktor merytoryczny: Sławomir Zygmunt

Redaktor prowadzący: Kornelia Kompanowska

Redaktor techniczny: Andrzej Wójcik

Korektor: Hanna Rybak

ISBN 978-83-11-11433-3

WSTĘP

Wydarzenia, będące tematem tej książki, są szeroko znane

większości współczesnego społeczeństwa polskiego z...

literatury pięknej oraz z filmu. Tak się bowiem złożyło, że

obrona najpotężniejszej z kresowych twierdz dawnej Rze

czypospolitej, jaką bez wątpienia był Kamieniec Podolski,

przed nawałą turecką w 1672 roku, została opisana mist

rzowskim piórem Henryka Sienkiewicza na kartach jego

powieści pt. Pan Wołodyjowski (na przełomie wieków XIX

i XX). Następnie (w 1969 roku) była przeniesiona na ekran

przez Jerzego Hoffmana. Dzięki temu dziś, gdy tylko pada

hasło „Kamieniec Podolski”, każdemu Polakowi natych

miast jawi się przed oczami dzielny rycerz kresowy, Jerzy

Michał Wołodyjowski, grany rewelacyjnie przez Tadeusza

Łomnickiego, broniący do ostatka zamku kamienieckiego

przed nawałą turecką. A potem, gdy zdrajca Potocki poddaje

twierdzę sułtanowi, wylatujący w powietrze razem z jedną

z baszt, gdyż razem z Ketlingiem (w tej roli znakomity Jan

Nowicki) przysięgli, że żywi fortecy wrogom nie oddadzą.

Film Hoffmana, podobnie jak powieść Sienkiewicza, za

myka rzewna scena pogrzebu Wołodyjowskiego i Ketlinga

w Stanisławowie. Później zaś miał miejsce pogrom Turków

pod Chocimiem w 1673 roku, gdzie pan hetman Sobieski

wziął krwawy odwet na pohańcach za śmierć swoich

najlepszych żołnierzy oraz za poniżenie Polski utratą Podola

z Kamieńcem i haniebnym traktatem w Buczaczu, kiedy to

pokonany król polski Michał Korybut Wiśniowiecki musiał

oficjalnie uznać zwierzchnictwo sułtana tureckiego nad

całą Rzeczpospolitą.

Potęga fikcji literacko-filmowej Sienkiewicza i Hoffmana

tak bardzo zawładnęła naszą świadomością, że na wydarze

nia historyczne z lat 1668-1673 patrzymy oczami... pisarza

i reżysera filmowego. Niewiele natomiast wiemy o tym, co

naprawdę wydarzyło się w Polsce po abdykacji ostatniego

z Wazów, Jana Kazimierza. Dlaczego bardzo krótkie, bo

zaledwie pięcioletnie, rządy Michała Korybuta Wiśniowiec-

kiego w latach 1669-1673 były tak chaotyczne i nieudolne.

Dlaczego Polacy, chociaż od dawna byli świadomi naras

tającego zagrożenia tureckiego, nie uczynili prawie nic,

aby na czas umocnić i należycie opatrzyć załogami i zapa

sami twierdze kresowe na Podolu — z Kamieńcem,

Żwańcem, Dorohobużem i Barem na czele. I na koniec

mało kto ze współczesnych Polaków wie, co naprawdę

wydarzyło się w dniach 12-26 sierpnia 1672 roku w ob

lężonym przez armię turecką i odciętym od reszty Rzeczy

pospolitej Kamieńcu Podolskim. Rzeczywistość bowiem

mocno odbiegała od sienkiewiczowskiej fikcji literackiej.

Będę o tym jeszcze pisał obszernie na kartach tej książki,

aczkolwiek bój z Sienkiewiczem i Hoffmanem o prawdę

historyczną z pewnością nie będzie łatwy. Mogę w tym

miejscu rzec tylko tyle, iż wydarzenia z lat 1668-1673 były

bodaj najtragiczniejsze i zarazem najbardziej haniebne

w dziejach Rzeczypospolitej pomiędzy „potopem” szwedz

kim (1655-1660) a okresem rozbiorowym (1772-1795) 1 .

1 Nawet w burzliwych czasach wielkiej wojny północnej i podwójnej

elekcji (1700-1721), kiedy to przez terytorium osłabionej i zanarchizowanej

Rzeczypospolitej wciąż maszerowały obce wojska (szwedzkie, saskie

i rosyjskie), zaś wojna domowa pomiędzy stronnikami Augusta II Mocnego

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: