1

Pieczęć nagłówkowa pracodawcy

OCENA RYZYKA ZAWODOWEGO NA STANOWISKU

SPRZEDAWCA

Wymagania ogólne dla pomieszczenia, stanowiska pracy i pracownika

Pomieszczenie pracy

Wysokość 

1.         Pomieszczenie do pracy, w którym nie występują czynniki uciążliwe lub szkodliwe, jeżeli przebywają w nich nie więcej niż 4 osoby - 2,5m, jeżeli przebywają w nich więcej niż 4 osoby - 3,0m.

2.         Pomieszczenia do pracy, w których występują czynniki uciążliwe lub szkodliwe dla zdrowia - 3,3m.

3.         Kioski uliczne, kioski w halach dworcowych, wystawowych, handlowych, jeżeli nie występują czynniki szkodliwe dla zdrowia - 2,2m. 

Podłoga – równa, nieśliska, niepyląca i bez progów pomiędzy pomieszczeniami;

Kubatura - minimum 13m3 wolnej objętości pomieszczenia na jednego pracownika;

Powierzchnia robocza – minimum 2m2 wolnej powierzchni podłogi (niezajętej przez urządzenia techniczne, sprzęt itp.) na jednego pracownika.

Ściany i sufit – w zależności od branży powinny być pokryte tynkami, tapetami, boazerią lub innymi wykładzinami w wykonaniu co najmniej trudno zapalnym.

Rozmieszczenie regałów, szaf, lad – takie, aby przejścia między nimi wynosiły (w części, gdzie pracują sprzedawcy) 75cm – w wypadku jednego pracownika, 100cm – w wypadku ruchu dwukierunkowego. W celu zapewnienia swobodnego ruchu nabywców należy zachować minimalne odległości 5m między stołami sprzedażowymi ustawionymi równolegle, a 3m między stołem pojedynczym i przeciwległą ścianą.

Drogi transportowe – w magazynie sklepowym powinny być zachowane szerokości:

b = a + 30 cm – dla ruchu pieszego jednokierunkowego,

b = 2a + 60 cm – dla ruchu pieszego dwukierunkowego,

gdzie:   a - szerokość ładunku niesionego przez pieszego,

             b -  szerokość drogi transportowej nie może być mniejsza niż 120cm.

przy czym:  a - szerokość środka transportu (wózka),

                    b - szerokość drogi transportowej.

Oświetlenie – naturalne, dzienne, najlepiej górne, za pomocą świetlików; w wypadku oświetlenia bocznego (okna) powinien być zachowany stosunek wielkości powierzchni okien w świetle ościeżnic do powierzchni podłogi jak 1 : 8 (to znaczy 1m2 okna na 8m2 podłogi) w pomieszczeniu przeznaczonym na pobyt ludzi. W innym pomieszczeniu, w którym oświetlenie naturalne jest wymagane ze względu na przeznaczenie – co najmniej 1 : 12.

Oświetlenie sztuczne (elektryczne) – w zależności od rodzaju pomieszczenia:

1.         Sale sprzedaży: w całym pomieszczeniu - 200lx, stoły i lady sprzedaży - 300lx, wystawiony towar (gabloty, wystawy wewnętrzne) - 500lx.  

2.         Wystawy uliczne: przy ulicach – od 300lx do 750lx.

3.         Małe sklepy w miastach i wsiach: pomieszczenie sprzedaży - 100lx, stoły i lady sprzedaży oraz półki i wystawy - 200lx, wystawy uliczne - 200lx.

4.         Magazyny i składy towarów jednorodnych lub dużych – 20lx, towarów różnych, w których zachodzi konieczność poszukiwania - 50lx, automatyczne magazyny z wysokimi regałami: przejścia - 20lx, stanowiska obsługi - 100lx.

Wentylacja – naturalna lub mechaniczna albo obie łącznie w zależności od potrzeb (w większych sklepach zalecana jest klimatyzacja);

Temperatura – w zależności od rodzaju prac (ciężkości) pomieszczenie sklepu powinno mieć temperaturę w granicach 16-20°C, magazyn 10-18°C w zależności od potrzeb.

Stanowisko pracy

Stanowisko pracy to przestrzeń pracy wraz z wyposażeniem w środki i przedmioty pracy, w której pracownik lub zespół pracowników wykonuje pracę.

Racjonalna organizacja stanowiska roboczego powinna zapewnić bezpieczne i łatwe wykonywanie pracy w wyniku stosowania odpowiedniej ochrony przed czynnikami niebezpiecznymi (urazowymi), szkodliwymi i uciążliwymi (hałas, wibracja, zapylenie, oświetlenie, mikroklimat, duże i zbędne obciążenie pracownika).

Dla sprzedawcy podstawowym miejscem  pracy, w zależności od wielkości placówki handlu detalicznego, będzie sklep z jednym lub wieloma stanowiskami sprzedażnymi, zlokalizowany w obiekcie budowlanym. Przeważnie sklep składa się z: lokalu sklepowego, w którym się znajdują podstawowe stanowiska pracy sprzedawców,

zaplecza, w którego skład w zależności od wielkości mogą wchodzić:

- pomieszczenie przeznaczone do przyjmowania towarów,

- magazyn, chłodnie, magazyn opakowań,

- pokój socjalny (miejsce wypoczynku), szatnia, pomieszczenie sanitarne.

Wyposażenie stanowiska roboczego

Każdy sklep w zależności od wielkości, branży i stosowanej metody obsługi powinien być wyposażony w odpowiednie urządzenia związane z obrotem towarowym. Można rozróżnić: wyposażenie trwałe - dźwig, schody ruchome (np. w domach towarowych), komory chłodnicze, urządzenia wentylacyjne, klimatyzacyjne, ogrzewcze i oświetleniowe - stanowiące trwałą część budynku, wyposażenie ruchome - meble sprzedażowe (lady, gabloty, regały itp.), urządzenia chłodnicze, miernicze, transportowe i sprzęt pomocniczy.

Mechanizacja czynności transportowych, szczególnie w większych magazynach przysklepowych, pozwala eliminować wysiłek związany z dźwiganiem i przenoszeniem ciężarów. Wysiłek ten można zmniejszyć, używając różnych urządzeń transportowych.

Wyposażenie magazynów i sprzęt pomocniczy

Do wyposażenia magazynu należą takie urządzenia do składowania, jak:

- regały różnych typów (stałe, przesuwne, szufladowe itp.),

- stojaki, służące do składowania różnych materiałów, np. kątowników, blach itp.,

- wieszaki - stałe, przenośne do zawieszania np. zwojów drutu, lin itp.,

- palety - stosowane także jako jednostki ładunkowe,

Sprzęt pomocniczy:

- przyrządy pomiarowe (wagi, miary, suwmiarki, mikrometry, termometry itp.),

- inne przyrządy pomocnicze (pokrowce, taśmy, pasy, drabinki itp.),

- narzędzia pomocnicze (młotki, obcęgi, przecinaki itp.).

Pomiary czynników szkodliwych i uciążliwych

O rozpoczęciu, wznowieniu działalności oraz o każdorazowej zmianie technologii pracodawca zawiadamia właściwego inspektora sanitarnego, który określa decyzją rodzaj badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia. Częstotliwość pomiarów jest zależna od wielkości zagrożenia i wynosi:

- co pół roku, jeżeli krotność NDS, NDN jest większa od 1,

- co rok, jeżeli krotność NDS, NDN zawiera się w przedziale między 0,5-1,

- co 2 lata, jeżeli krotność NDS, NDN zawiera się w przedziale 0-0,5.

Przygotowanie zawodowe pracownika

Pracownik powinien posiadać:

- ukończone 18 lat, instruktaż ogólny z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy,

- instruktaż stanowiskowy z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy,

- szkolenie podstawowe z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy,

- wstępne badanie lekarskie i okresowe badanie lekarskie.

Organizacja pracy

Na stanowisku pracy powinny się znajdować instrukcje dotyczące:

- stosowanych w zakładzie procesów technologicznych oraz wykonywania prac związanych z zagrożeniami wypadkowymi lub zagrożeniami zdrowia pracowników;

- obsługi maszyn i innych urządzeń technicznych;

- postępowania z materiałami szkodliwymi dla zdrowia i niebezpiecznymi;

- udzielania pierwszej pomocy;

- zasad postępowania w razie powstania nieprzewidzianych sytuacji powodujących poważne zagrożenia dla pracowników.

Instrukcje powinny określać:

- czynności do wykonania przed rozpoczęciem danej pracy;

- zasady i sposoby bezpiecznego wykonywania danej pracy;

- czynności do wykonania po zakończeniu pracy;

- zasady postępowania w sytuacjach awaryjnych stwarzających zagrożenie dla życia lub zdrowia pracowników.

Identyfikacja zagrożeń na stanowisku pracy sprzedawcy

Do najważniejszych zagrożeń zawodowych na danym stanowisku należą: wypadki, choroby zawodowe, awarie.

Poniżej omówiono podstawowe zagrożenia na stanowisku sprzedawcy.

Czynniki niebezpieczne

- zagrożenia elementami ruchomymi i luźnymi;

- zagrożenia elementami ostrymi i wystającymi;

     - ostre elementy narzędzi pomocniczych,

     - zły stan techniczny narzędzi pomocniczych,

     - wystające ostre elementy regałów, mebli itp.;

- zagrożenia związane z przemieszczaniem się ludzi:

     - praca na drabinach,

     - szerokość drogi transportowej w magazynie niedostosowana do środków transportu,

     - nieprawidłowe odległości między regałami magazynowymi,

     - zastawione drogi magazynowe,

     - możliwość upadku magazynowanych elementów na pracownika;

- zagrożenia związane z właściwościami fizycznymi materiału:

     - ciężar niedostosowany do możliwości pracownika i norm, ostre krawędzie, śliskie powierzchnie itp.;

- zagrożenie porażeniem prądem elektrycznym:

     - niesprawna instalacja elektryczna, brak pomiarów ochrony przeciwporażeniowej,

     - posługiwanie się uszkodzonym sprzętem elektrycznym itp.;

- zagrożenie poparzeniem.

Czynniki szkodliwe i uciążliwe

czynniki fizyczne: mikroklimat, nieprawidłowe oświetlenie;

czynniki chemiczne: substancje toksyczne (szkodliwe rozpuszczalniki do farb i lakierów - przy magazynowaniu i sprzedaży);

czynniki biologiczne: środki spożywcze (mięso, owoce, herbata itd.), materiały pochodzenia roślinnego i zwierzęcego (skóry, futra, włókna roślinne itd.);

czynniki psychofizyczne: praca w zmiennych warunkach mikroklimatycznych, obciążenie fizyczne (praca stojąca).

Charakterystyka stanowiska pracy sprzedawcy-kasjera.

Sprzedawca pracuje  w sklepie, obsługuje przychodzących klientów indywidualnych. Obsługuje kasę fiskalną i prowadzi rozliczenia finansowe z tym związane. Sprzedawca-kasjer odpowiada za  pieniądze uzyskane ze sprzedaży. Pracownik zatrudniony na stanowisku sprzedawcy pracuje w trybie jednozmianowym w godzinach od 900 – 1700.

Karta informacji o zagrożeniach na stanowisku sprzedawcy-kasjera.