makroekonomia - wyklady.doc

MAKROEKONOMIA

23.09.2007

LITERATURA:

R. Milewski „Podstawy ekonomii” po 1999 roku

W. Balicki „Makroekonomia” WSB Poznań

D.Beg „Makroekonomia”

M. Noga „Makroekonomia” AE Wrocław

W. Olszewicz „Wybrane problemy ekonomi”

PROGRAM:

1.     Wprowadzenie do makroekonomii

2.     Rola państwa w gospodarce

3.     Rachunek dochodu narodowego

4.     Determinanty dochodu narodowego

5.     Pieniądz

6.     System pieniężno – kredytowy

7.     Budżet państwa

8.     Bezrobocie

9.     Inflacja

10. Cykl koniunkturalny

11. Model ISLM

12. Gospodarka otwarta

Ekonomia:

- mikroekonomia

- makroekonomia

Makroekonomia zajmuje się badaniem procesów w gospodarce narodowej.

- dochód narodowy

- budżet państwa

- pieniądz

- inflacja

- bezrobocie

- polityka gospodarcza

- gospodarka otwarta, globalna.

Każdy podmiot gospodarczy musi być traktowany jako podmiot globalny.

Agregacja: sumowanie wielkości mikroekonomicznych w celu uzyskania makrowielkości.

Popyt agregowany = globalny popyt

Wielkości zagregowane są niezwykle skomplikowane.

Mikroekonomia

Zasoby → rzadkość

- ludzkie

- kapitałowe

- naturalne.

Makroekonomia

Zasoby → rzadkość

Rozpatrywane w ujęciu globalnym, w innej perspektywie

Granica możliwości ekonomicznej:

gospodarka posiada ograniczoną ilość zasobów i sama określa ile przeznaczyć.

RACHUNEK DOCHODU NARODOWEGO

Cel:

- dostarczenie informacji o tym ile dany kraj produkuje,

- ile społeczeństwo zarabia, jakie jest bogate,

- na jakim poziomie znajduje się gospodarka w porównaniu z innymi krajami,

- jakie jest tempo rozwoju gospodarki.

Produkt Krajowy Brutto PKB

Jest miarą wielkości produkcji wytworzonej na ten produkt danego kraju, w danym okresie czasu.

Wlicza się wielkość finalną produktu i usług oraz produktów pośrednich, które w danym roku nie ulegają dalszemu przetworzeniu.

Dobro pośrednie – będzie dalej przetwarzane, przekazywane do dalszej produkcji, np. mąka

Dobro finalne – nie będzie dalej przetwarzane, np. chleb

Produkt Narodowy Brutto PNK

Jest to agregat, który mierzy wielkość gospodarki.

Dochody netto z tytułu zagranicy (DNT)

PNB – DNT = PKB

DNT = dochody Polaków uzyskane za granicą minus dochody obcokrajowców uzyskanych w Polsce

       = dochód netto z tytułu własności za granicą

Różne metody obliczania PKB

- metoda sumowania wydatków

- metoda sumowania dochodów

C – konsumpcja

I – inwestycje

G – wydatki państwa na usługi i dobra

NX – eksport netto

PKB = C + I + G + NX

AM – amortyzacja

PNN – produkt narodowy netto

PNN= AM – PNB

PNNCR – TP = PNNCP                      

CR – cena rynkowa

CP – cena produktu

TP – podatki pośrednie

1.     Płace i wynagrodzenia

2.     Czynsze

3.     Zyski

4.     Dochody z pracy na własny rachunek

30.09.2007

I.        Metoda sumowania wartości dóbr finalnych.

II.     Metoda wartości dodatniej – sumujemy wartości dodatnie

Wartości dodatnie – wzrost wartości dóbr na poszczególnych etapach produkcji.

Jednostki gospodarcze

A – 2.000  sprzedaż (ziarno)↓

B – 3.600  wytworzenie (mąka)↓

C – 5.000  produkowanie (chleb)

Wartość PKB – 5.000

Sumowanie – 5.000

A - 2.000 : 2.000  B-A

B – 3.600 : 1.600 C-B

C – 5.000 : 1.400   

                  5.000

Wartości powinny wynieść taką sama sumę.

Bierzemy pod uwagę jakość produktu.

PKB w przeliczeniu na 1 mieszkańca (per capita)

Wartość wolnego czasu – subiektywne, nie można porównać między krajami.

J. Tobin                      wskaźnik dobrobytu społecznego, ekonomicznego

Nordhaus

Czas wolny, zanieczyszczenie, hałas, nie SA to miary do uwzględnienia.

Rozpiętość między krajami PKB jest ogromna.

najbiedniejsze 500 $ na 1 osobę

najbogatsze 40.000 $ na 1 osobę

Problemy, kwestie sporne PKB

- dokładności porównań we wszystkich krajach, wykorzystywano takie same wartości. Gospodarka stworzyła system rachunków narodowych SNA, ma za zadanie wskazać typ usługi, wartości, które winny być wliczane w PKB.

Grupy SNA (założenia)

- efekty płatnej pracy – metoda zwiększania dochodu

- czynsze

- dzierżawa

- zyski

- grupa czynności finansowej (odsetki od kapitału)

Nie powinno być wliczane:

- wartość dóbr używanych (samochód w komisie)

- produkcja nierynkowa

- usługi na własny użytek

- wartość produkcji w tzw. „szarej strefie”, (ponieważ nie jest opodatkowana)

- transakcje finansowe niezwiązane bezpośrednio z procesem produkcji.

Produktywna ludność – to taka, która bierze udział w tworzeniu PKB

Nieproduktywna ludność – nie biorą udziału w tworzeniu PKB, np. dzieci.

Metoda produktu materialnego – wlicz się wyłącznie efekty pracy produkcyjnej (budownictwo, rolnictwo)

Model ruchu okrężnego w gospodarce

Obieg dóbr, usług, pieniądza

Wprowadzamy podmioty, budżet państwa, banki

Transfery – renty, emerytury, ubezpieczenia społeczne

1.     Podatki

2.     Subwencje

3.     Transfery

4.     Oszczędności

5.     Pożyczki, kredyty

6.     Odsetki

7.     Spłata %

8.     Finansowanie deficytu budżetowego

9.     Wynagrodzenia

10. Opłata za usługi i produkcję

11. Gotówka

12. Kredyty inwestycyjne

13. Spłata kredytu + %

07.10.2007

SYSTEMY GOSPODARCZE

Czynność gospodarcza – działanie podejmowane po to, aby nastąpiła zmiana sytuacji gospodarczej lub też po to, aby takiej sytuacji zapobiec, np: praca zarobkowa przedsiębiorstwa, handel.

Prawo do posiadania – przysługuje temu, kto legalnie może zostać właścicielem jakiegoś dobra.

Ustrój gospodarczy – stanowią reguły prawne, które przesądzają o tym, komu oraz jakie przysługują prawa do posiadania oraz kto może bądź musi wykonywać czynności gospodarcze.

Klasyfikacja ustrojów:

- liberalne – wysoce pozytywny, swoboda gospodarcza; to pogląd w myśl, którego gospodarka funkcjonuje tym lepi...