Heyer Georgette - Czarna ćma.pdf - Heyer Georgette - KA-KAA

Przedmowa pira Diany Palmer

Kiedy Wydawnictwo Harlequin poprosiþo mnie o napisanie przedmowy do

reedycji pierwszej powieĻci Georgette Heyer, áCzarna ęma", poczuþam siħ

niezwykle wyrŇniona. OdkĢd skoıczyþam czternaĻcie lat, chħtnie czytam ksiĢŇki

tej autorki i uwaŇam jĢ za jednĢ z najwaŇniejszych pisarek historycznych, ktre

miaþy znaczĢcy wpþyw na mojĢ karierħ.

ChociaŇ napisaþam stosunkowo niewiele powieĻci historycznych i nigdy

nie dotyczyþy one okresu regencji, zdajħ sobie sprawħ, Ňe wymagajĢ one od

autora wiele pracy zarwno zwiĢzanej ze zbieraniem materiaþw, jak i samym

pisaniem. Regencja to dawno miniona epoka, w ktrej obowiĢzywaþy caþkowicie

odmienne od wspþczesnych wzorce zachowaı i obyczaje, noszono inne ubiory,

a takŇeposþugiwano siħ rŇnym od dzisiejszego sþownictwem.

,,Czarna ęma" to pierwsza powieĻę Georgette Heyer. Powstaþa na kanwie

opowieĻci, ktrĢ siedemnastoletnia Georgette usiþowaþa umilię czas choremu

bratu. Dwa lata pŅniej, w 1921 roku, wydano á CzarnĢ ęmħ" i od niej zaczħþa

siħ kariera przyszþej wybitnej pisarki. Do 1935 roku, kiedy to Heyer napisaþa

pierwszy romans z czasw regencji, spod jej pira wychodziþy ksiĢŇki

historyczne i kryminalne. Niemal wszystkie powieĻci wydane po 1935 roku byþy

osadzone w realiach regencji i staþy siħ klasykĢ gatunku.

Introwertyczna z natury Heyer unikaþa wywiadw, rozgþosu i ludzi.

Twierdziþa, Ňe jeĻli ktoĻ pragnie jĢ poznaę, powinien siħgnĢę po jej ksiĢŇki. To

prawda. Bþyskotliwa osobowoĻę, dowcip, dobroę i poczucie humoru pisarki

przebijajĢ z jej powieĻci. Mwi siħ, Ňe oczy sĢ zwierciadþem duszy; sþowo pisane

z pewnoĻciĢ rwnieŇ zasþuguje na to miano. Trudno ukryę siħ przed czytelnikiem

w tak intymnym miejscu jak kartki powieĻci.

Mniej wiħcej w tym samym czasie, kiedy zaczħþam czytaę romanse

(wiħkszoĻę z tych, ktre uwielbiaþam, nazywa siħ powieĻciami historycznymi),

miaþam trudnoĻci ze znalezieniem sobie miejsca w Ļwiecie. Pochodzħ z

prowincji, uczyþam siħ w podmiejskiej szkole nieopodal Atlanty i byþam boleĻnie

Ļwiadoma wþasnego braku ogþady. Z tego powodu zaszywaþam siħ w bibliotece,

by odkrywaę grube tomy przygd moich fikcyjnych przyjaciþ, gotowych spħdzaę

ze mnĢ wolne chwile po lekcjach. Z bibliotekarkami byþam na ty. Wkrtce siħ

przekonaþam, Ňe ksiĢŇki to magiczne drzwi do egzotycznych miejsc,

fascynujĢcych czasw, wspaniaþych mħŇczyzn.

Jako czternastolatka byþam ekstrawaganckĢ dziewczynĢ w obszernych,

brĢzowych sukienkach. Lubiþam chowaę siħ pod zbyt luŅnymi swetrami i pþasz-

czami, za niedopasowanymi okularami i nieĻmiaþym uĻmiechem, ktry maskowaþ

niskĢ samoocenħ oraz strach przed ludŅmi. W latach dorastania duŇo czasu

spħdziþam na ucieczkach od nieszczħĻliwej codziennoĻci domu i szkoþy, ktra

byþa dla mnie koszmarem aŇ do matury. Przetrwaþam tylko dziħki fantazjom i

wyobraŅni.

Georgette Heyer przenosiþa mnie w dawno minione czasy, kiedy

szlachetnoĻę, honor i powinnoĻę nie byþy pustymi sþowami. Czy istnieje ktoĻ

bardziej atrakcyjny niŇ odwaŇny þotr o wraŇliwym sercu i doskonaþym podejĻciu

do kobiet? Polubiþam rozbjnika w,, Czarnej ęmie", wyjħtego spod prawa

arystokratħ, hrabiego Wynchama. Aby uchronię mþodszego brata przed

kompromitacjĢ, wziĢþ na siebie winħ za oszustwo podczas karcianej gry- ideaþ,

nieprawdaŇ? Byþ uosobieniem ofiarnoĻci, mħstwa i wytrwaþoĻci. Budziþ mj

niesþychany podziw. Rzecz jasna, uwielbiaþam teŇ bohaterki ksiĢŇek Heyer-

dzielne, Ļmiaþe i nieujarzmione, ale przy tym gþħboko moralne i szlachetne. W

gruncie rzeczy naleŇy je uznaę za prababki wspþczesnych, wyrazistych

bohaterek literackich, zarwno w romansach, jak i w powieĻciach

obyczajowych, a takŇe w filmach telewizyjnych.

Wraz z Frankiem Yerbym, ktrego do dziĻ uwaŇam za jednego z

najwybitniejszych autorw romansw z dawnych lat, Georgette Heyer nauczyþa

mnie kochaę historiħ. Zafascynowali mnie bohaterowie tamtych czasw.

Uwielbienie dla historii sprawiþo, Ňe w 1991 roku powrciþam na uniwersytet

jako studentka pierwszego roku i spħdziþam tam cztery cudowne lata,

zwieıczone uzyskaniem dyplomu. Wiele siħ dowiedziaþam o regencji w Anglii, a

im wiħcej informacji uzyskiwaþam, tym gþħbszy czuþam szacunek dla wiedzy

Georgette Heyer. Zbieranie materiaþw to praca rzĢdzĢca siħ wþasnymi prawa-

mi, jeĻli ktoĻ siħ do niej przykþada, szybko odczuje, jakie to wyczerpujĢce

zajħcie.

Z nielicznych Ņrdeþ pisanych dowiedziaþam siħ o pani Heyer i tego, Ňe

utrzymywaþa w tajemnicy Ňycie prywatne i sþynħþa z niechħci do udzielania

wywiadw. Lubiþa podrŇowaę, i to poza granice Anglii.

Dziħki pisaniu zyskaþam grono wspaniaþych czytelniczek. Mogħ

podrŇowaę i zwiedzaę wiele egzotycznych miejsc, o ktrych czytaþam jako

nastolatka. Ubolewam nad tym, Ňe jeszcze nie dotarþam do Anglii, lecz chħtnie

obejrzaþabym choęby czħĻę miejsc, opisanych przez Georgette Heyer z takĢ

wyrazistoĻciĢ i humorem.

Heyer byþa pionierkĢ, jej ksiĢŇki odniosþy taki sukces wĻrd wczesnych

kobiet, Ňe inni autorzy romansw musieli dostosowaę siħ do jej poziomu.

Niestety, podobnie jak wiħkszoĻę wspþczesnych autorek, pani Heyer nie

znalazþa uznania w oczach krytyki.

Nigdy nie potrafiþam zrozumieę, dlaczego romans napisany przez kobietħ

jest uwaŇany za pozbawiony

wartoĻci literackich, podczas gdy zaliczany do gþwnego nurtu w

literaturze romans autorstwa mħŇczyzny niemal automatycznie zdobywa

nobilitujĢce nagrody.

Nie zapomnħ, Ňe sþynna pikantna powieĻę Edith Maude Hull áThe Sheikh

"(á Szejk'') staþa siħ przebojem niemego kina na poczĢtku lat dwudziestych XX

wieku - w filmie zagraþ Rudolph Valentino - lecz imiona autorki naleŇaþo

zapisywaę w formie inicjaþw, aby nie rozpoznano jej pþci. W tamtych czasach

eleganckie panie - zwþaszcza niezamħŇne! - nie mogþy nawet siħ domyĻlaę, co

mħŇczyŅni i kobiety robiĢ na osobnoĻci.

Dziħki odwaŇnym pisarkom, takim jak Georgette Heyer, dzisiejszym

autorkom romansw þatwiej opublikowaę swoje utwory. Fakt, Ňe powieĻci Heyer

byþy niesþychanie dochodowe, zachħciþ innych do pjĻcia w jej Ļlady.

Obecnie wydawane romanse- chociaŇ nadal nie cieszĢ siħ aprobatĢ

krytyki - stanowiĢ duŇy odsetek ksiĢŇek na rynku. Bez romansw wiele

wydawnictw popadþoby w powaŇne tarapaty finansowe. Bez wzglħdu na wiek,

zawd i przekonania, na koniec wyczerpujĢcego dnia kobiety lubiĢ po nie

siħgaę, aby poczytaę o szczħĻliwie rozwiĢzywanych fikcyjnych problemach.

Moi czytelnicy to miħdzy innymi profesorki uniwersytetw, lekarki,

prawniczki, pielħgniarki, nauczycielki, matki, studentki, robotnice, a nawet -

uwaga! - mħŇczyŅni. Nigdy nie zapominam, Ňe Georgette Heyer i pisarki takie

jak ona przetarþy szlak mnie, dziewczynie z maþego miasteczka na poþu-

dniu Stanw Zjednoczonych, ktrej ksiĢŇki sĢ czytane w tak odlegþych

miejscach jak Japonia, Ameryka Poþudniowa czy Afryka.

Mam nadziejħ, Drogie Czytelniczki, Ňe przeczytacie á CzarnĢ ęmħ" z

rwnĢ przyjemnoĻciĢ, jakĢ ja czuþam podczas odĻwieŇania znajomoĻci z cudow-

nymi, ponadczasowymi bohaterami powieĻci Georgette Heyer. Zamierzam

ponownie zgromadzię caþĢ kolekcjħ jej ksiĢŇek i z pewnoĻciĢ przeczytam je

wszystkie.

Serdecznie pozdrawiam

Diana Palmer

Heyer Georgette - Czarna ćma.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: