Zajęcia z dnia 14.12.2012
Florian Znaniecki (1882-1958) socjolog, kulturoznawca, filozof
Międzynarodową sławę przyniosła mu praca napisana wspólnie z Williamem Thomasem – „Chłop polski w Europie i Ameryce” (<- klasyk, dotyczy migracji, adaptacji kulturowej)
Znaniecki odrzucał kwestie empiryczne (w jego metodologii przejawia się antynaturalizm)
Wg Znanieckiego dane naturalne istnieją niezależnie od człowieka, są określane jako fakty, rzeczy
Dane kulturalne są zależne od człowieka, oprócz samych treści posiadają także znaczenie (np. kielich liturgiczny)
Dane kulturowe = wartości
Ważny termin autorstwa Znanieckiego:
WSPÓŁCZYNNIK HUMANISTYCZNY - zjawiska społeczne należy traktować zawsze jako przedmiot czyichś czynności, fakty kulturowe zawsze są „czyjeś” (danej grupy, społeczeństwa)
(Wikipedia: Mianem współczynnika humanistycznego określa się cechę wszystkich wytworów ludzkich i społecznych. Wszystkie wytwory były już dane doświadczeniu (innym ludziom) i zdefiniowane, nadano im sens i znaczenie.)
Wiąże się z tym konsekwencja teoretyczna, mianowicie
Badając kulturę zawsze musimy brać pod uwagę te współczynniki, czyli całą siatkę znaczeń
(bez tego fakty się rozsypują) – np. jeżeli, że w danej kulturze jakiś gest ma znaczenie nie zrozumiemy go (na zajęciach był przykład mlaskania w celu porozumiewania się -_- )
Jej podsumowanie :
ZAWSZE MUSIMY BRAĆ POD UWAGĘ, ŻE ZJAWISKA KULTUROWE NIOS Ą ZE SOBĄ ZNACZENIA, JEŻELI NIE WEŹMIENIEMY POD UWAGĘ TYCH ZNACZEŃ NIE JESTEŚMY W STANIE POZNAĆ DANYCH KULTUROWYCH
_____
Antynaturalizm Znanieckiego:
Wg. Znanieckiego, wbrew pozorom, rodząc się najpierw poznajemy dane kulturowe, a dopiero następnie naturalne
Tym co jawi się nam w doświadczeniu są przede wszystkim dane kulturowe(wartości), by poznać fakty naturalne potrzebny jest wysiłek, by wyjść poza znaczenia
WARTOŚCI – potężny składnik danych kulturowych – przedmioty, które posiadają znaczenie, czyli sugerują coś więcej niż tylko to, co jawi się naszym zmysłom
-Wartości zostały wymyślone przez człowieka – istnieją dzięki kulturze
(gdybyśmy próbowali opisać krzesło za pomocą danych naturalnych – nie dalibyśmy rady)
-Wartości w różnych społeczeństwach są różne
-Wartości się zmieniają
Ważność aksjologiczna – odnosząca się do wartości – może być pozytywna lub negatywna (np. symbol krzyża dla wiernego będzie miał pozytywną wartość aksjologiczną, natomiast dla ateisty może mieć negatywną wartość)
Wartość wg. Znanieckiego można sprowadzać zarówno do indywidualnych przesłanek jak i intersubiektywności - może mieć znaczenie zarówno obiektywne jak i subiektywne
(później mam w notatkach napisane: bełkot, bełkot ;P więc chyba nic już ważnego)
archiepol