Opieka paliatywna(1).doc

PALIATYWNY  HOSPICYJNY -   PALIATUS okryty płaszczem, łagodzący przykre oznaki choroby.

HOSPES- gość, gościnność

PALIATYWNY  HOSPICYJNY -   PALIATUS okryty płaszczem, łagodzący przykre oznaki choroby.

HOSPES- gość, gościnność


OPIEKA PALIATYWNA -aktywna całościowa opieka nastawiona na zaspakajanie wszystkich podstawowych potrzeb chorego w stanie terminalnym oraz jego rodziny, zarówno podczas
choroby jak i w okresie żałoby.

Średniowiecze- schronisko dla podróżnych, hospicjum św. Bernarda w Alpach Pennińskich.

Istota życia człowieka jako podróży przez czas i świat.

Po II wojnie światowej- ideę tę przejęła Cicely Saunders- 1967 r.- pierwsze nowoczesne
hospicjum św. Krzysztofa w Londynie.

Prekursorka w Polsce- Anna Chrzanowska- lata pięćdziesiąte XX w.- inicjatywa domowej
opieki pielęgniarskiej.

1981- Towarzystwo Przyjaciół Chorych <Hospicjum> w Krakowie

MEDYCYNA PALIATYWNA -dziedzina medycyny zajmująca się opracowywaniem standardów strukturalno-organizacyjnych opieki paliatywnej oraz wytycznych postępowania
zapewniającej jej skuteczność- zwłaszcza w zakresie łagodzenia dolegliwości i zaspakajania
potrzeb chorych w stanie terminalnym.

LECZENIE PALIATYWNE -forma leczenia nastawiona na łagodzenie dolegliwości

OKRES PRZEDTERMINALNY -zaprzestano już leczenia przedłużającego życie, lecz chory znajduje się w dość dobrym stanie ogólnym- nie ma dolegliwości i jest sprawny ruchowo.

OKRES TERMINALNY -wyczerpały się możliwości dalszego przedłużania życia przewlekle chorego za pomocą oddziaływania na przyczynę choroby, a stan chorego wymaga objęcia go opieką.

OKRES UMIERANIA AGONALNY  -poprzedza bezpośrednio śmierć chorego. Trwa zwykle 2-3 doby i przejawia się stopniowo narastającą niewydolnością ważnych dla życia narządów, zaburzeniami metabolicznymi z towarzyszącymi im często zaburzeniami świadomości.

ZASADY FILOZOFII POSTĘPOWANIA W OPIECE PALIATYWNEJ

•                    Zapewnienie możliwie najlepszej jakości życia chorych i ich rodzin.

•                    Opieka paliatywna jest opieką całościową. Obejmuje wszystkie sfery życia człowieka: somatyczną, społeczną i duchową.

•                    Powinna być sprawowana zespołowo.

•                    Akceptacja nieuchronności śmierci.

•                    Akceptacja nieuchronności cierpienia.

•                    Akceptacja właściwej pory śmierci.

•                    Opieka paliatywna powinna obejmować również rodzinę chorego.

CELE I ZAŁOŻENIA OPIEKI PALIATYWNEJ

Ø                    łagodzenie bólu i innych objawów,

Ø                    afirmuje życie, ale godzi się ze śmiercią jako naturalnym procesem,

Ø                    nie przyspiesza śmierci, ale też nie wydłuża uporczywie umierania,

Ø                    łagodzi cierpienia psychiczne i duchowe,

Ø                    oferuje pomoc w rozwiązywaniu problemów społecznych,

Ø                    wspiera rodzinę w czasie choroby i osieroceniu,

Ø                    -opiera się na pracy zespołu interdyscyplinarnego,

Ø                    -powinna być dostępna w jak najwcześniejszym okresie choroby i stosowana razem z

leczeniem przyczynowym a także obejmować wykonywanie badań pomocniczych w

diagnostyce i łagodzeniu dokuczliwych objawów oraz powikłań klinicznych leczenia.

SKŁAD ZESPOŁU PALIATYWNEGO

Ø                CHORZY Z RODZINĄ,

Ø                LEKARZE,

Ø                PIELĘGNIARKI,

Ø                PSYCHOLODZY,

Ø                PRACOWNICY SOCJALNI,

Ø                DUCHOWNI,

Ø                PERSONEL POMOCNICZY

ZADANIA ZESPOŁU PALIATYWNEGO:
 

Ø                     ustalenie hierarchii potrzeb

Ø                     uśmierzenie objawów powodujących cierpienie, aż do zapewnienia komfortu fizycznego

Ø                     ustalenie potrzeb psychicznych pacjenta

Ø                     prawdomówność

Ø                     pomoc choremu w opanowaniu lęku poprzez stworzenie wokół niego atmosfery ciepła ispokoju

Ø                     ułatwienie wyrażania emocji

Ø                     stworzenie możliwości bycia z chorym

Ø                     zwrócenie uwagi na specjalne upodobania chorego

Ø                     wsparcie psychiczne

Ø                     łagodzenie objawów: bólu, duszności, zaparć, wymiotów

Ø                     opieka nad rodziną- uświadomienie ważnej roli rodziny

ELEMENTY OPIEKI PALIATYWNEJ
ZESPOŁOWA CAŁOŚCIOWA OPIEKA PALIATYWNA
 

NAJCZĘSTRZE OBJAWY

POTRZEBY CHOREGO U KRESU ŻYCIA

Ø                 Narastają dolegliwości fizyczne

Ø                 Postępuje upośledzenie sprawności ruchowej,

Ø                 Narasta izolacja społeczna

Ø                 Ograniczają się dotychczas pełnione role społeczne

Ø                 Najważniejsze stają się potrzeby biologiczne 

    (jedzenia, snu, komfortu  fizycznego)

Ø                 Potrzeba poczucia własnej wartości

Ø                 Potrzeby społeczne(akceptacji, sympatii, miłości)

Ø                 Potrzeby religijne

UCZUCIA OBSERWOWANE U UMIERAJĄCYCH

Ø                LĘK

Ø                GNIEW

Ø                PRZYGNĘBIENIE

Ø                ROZPACZ

Ø                PRZYPŁYWY NADZIEI

REAKCJE POZNAWCZE NA SYTUACJĘ STANU TERMINALNEGO

Ø                OGÓLNE INFORMACJE OBIEGOWE O CHOROBIE

Ø                PRZEKAZY WERBALNE I NIE WERBALNE

Ø                WŁASNE OBSERWACJE OBJAWÓW I

    WYOBRAŻENIA O ICH PRZYCZYNACH

Ø                WCZEŚNIEJSZE KONTAKTY Z CHORYMI NA

    NOWOTWÓR

Ø                STAN EMOCJONALNY CHOREGO

REAKCJE EMOCJONALNE NA SYT. STANU TERMINALNEGO

NEGATYWNE REAKCJE NA STRES- PRZYCZYNY

1.      Rozpoznanie choroby, niepewność rokowania, złe rokowanie.

2.   Dolegliwości fizyczne.

3.   Brak wsparcia i dobrych kontaktów z rodziną.

4.   Zła komunikacja z personelem medycznym.

5.   Cechy osobowości.

6.   Inne ciężkie przeżycia.

PRZEKAZYWANIE NIEPOMYŚLNYCH INFORMACJI
ZADANIA PIELĘGNIARKI

Ø                Stworzyć możliwość odreagowania  

    emocjonalnego

Ø                Pomóc uporać się w sposób

    zindywidualizowany z podaną informacją

Ø                Czasem trzeba uzupełnić informacje które chory

    otrzymał

PRZYSTOSOWANIE DO CHOROBY

                          OBRÓBKA EMOCJONALNAMECHANIZMY OBRONNE

Ø                   ZAPRZECZENIE

Ø                   ŚWIADOMA KONCENTRACJA NA CHOROBIE

Ø                   SELEKTYWNE WYSZUKIWANIE POMYŚLNYCH INYORMACJI

Ø                   MAGICZNE DZIAŁANIA

Ø                   POSTAWA ROZSZCZEPIONA

Ø                   PRZYZWYCZAJENIE

PROBLEMY RODZINY CHOREGO

Ø              Dolegliwości chorego

Ø              Zaburzenia psychiczne- brak nagrody

Ø              Myśl o rozłące

Ø              Lęk przed śmiercią

Ø              Ciężar opieki na jednej osobie

Ø              Wiek i etap rozwojowy rodziny

Ø              Trajektoria choroby

POMOC RODZINIE W OKRESIE UMIERANIA

MODEL ZACHOWANIA RÓWNOWAGI WEWNĘTRZNEJ W RODZINIE

1. Zwiększenie spójności rodzinnej

2. „Sztywność”- zachować wszystko tak jak przed chorobą

3. Unikanie konfliktów

SPOSOBY POROZUMIEWANIA SIĘ RODZINY Z CHORYM

•                    Lęk przed zadawaniem sobie bólu

•                    Otwartość

•                    Posługiwanie się symbolami, aluzjami- unikanie nieszczęścia

STAN OSIEROCENIA

Sytuacja psychiczna człowieka, który utracił ważną dla siebie osobę na skutek jej śmierci.

REAKCJE

1.   Niedowierzanie i szok z poczuciem nierealności

2.   Reakcje żalu

3.   Ataki smutku

•                       Pierwsze tygodnie- koncentracja na zmarłym

•                       Pogrzeb i działania z nim związane jako uspokojenie

•                       Smutek i tęsknota nasilają się po pogrzebie

4.   Akceptacja realności straty

5.   Doświadczenie żalu emocjonalne i wegetatywne

6.   Przystosowanie do zmienionego otoczenia

7.  Odnowienie sił i ukierunkowanie ich na nowe cele

OBJAWY ZE STRONY UKŁADÓW
 

BRAK ŁAKNIENIA

PRZYCZYNY

Ø                    Zaburzenia ze str. układu pokarmowego: suchość jamy

    ustnej, przewlekłe zaparcie,

Ø                    Dyspepsja, zespół uciśniętego żołądka, nudności, wymioty

Ø                    Zaburzenia metaboliczne: hiperkalcemia, mocznica

Ø                    Czynniki psychogenne

Ø                    Zaburzenia jatrogenne: niesmaczne i niechciane jedzenie,

    przykry zapach w otoczeniu, stosowane leki, chemio i

    radioterapia

LECZENIE

Przyczynowe

Leki: kortykosteroidy, octan megestrolu- Megace

POSTĘPOWANIE PIELĘGNIARSKIE

1. Zebranie wywiadu:

odżywianie przed chorobą, rodzaj schorzenia, patologiczne zmiany w jamie ustnej,

częstotliwość spożywania posiłków, objętość posiłków, postępowanie rodzony

2. Farmakoterapia

3. Edukacja chorego i rodziny:

wyjaśnienie mechanizmu powstawania dolegliwości, małe naczynia, eliminacja niechcianych zapachów, jedzenie na życzenie, posiłki atrakcyjne wizualnie,

małe porcje, konsystencja i temperatura dostosowana do potrzeb,  proteza dentystyczna, posiłki przy stole i w towarzystwie,  pouczenie rodziny o nie karmieniu nieprzytomnego

4. Psychoterapia

WYNISZCZENIE NOWOTWOROWE
postępowanie pielęgniarskie

Ø                   wpływ na aktywność chorego,

...