06 - NEO-PI-R Interpretaccja składników i par czynników.pdf

(157 KB) Pobierz
NEO-PI-R
INTERPRETACJA SKŁADNIKÓW:
Składniki Neurotyczności:
N1 – Lęk – Osoby lękliwe są pełne niepokoju, obaw, bojaźliwe skłonne do przejmowania się,
nerwowe, napięte i roztrzęsione. Osoby z niskimi wynikami są spokojne, zrelaksowane, nie
ryzykują robienia rzeczy, które mogłyby się źle skończyć.
N2 – Agresywna wrogość – w składniku tym wyraża się tendencja do doświadczania gniewu
i podobnych stanów, takich jak frustracja lub poczucie rozgoryczenia. Oznacza on gotowość
do wpadania w gniew. Osoby o niskich wynikach są wyrozumiałe, pobłażliwe i nie są skore
do wybuchania gniewem.
N3 – Depresyjność – Osoby o wysokich wynikach mają skłonność do doświadczania
poczucia winy beznadziejności i samotności. Łatwo się zniechęcają i odczuwają
przygnębienie. Osoby o niskich wynikach rzadko mają takie doznania.
N4 – Nadmierny samokrytycyzm – głowne przejawy tego czynnika to wstyd i zakłopotanie.
Osoby o wysokich wynikach nie czują się dobrze w obecności innych, obawiają się, że staną
się pośmiewiskiem, i skłonne są do doświadczania poczucia niższości. Podskala ta wiąże się z
nieśmiałością i niepokojem przeżywanym w sytuacjach o charakterze publicznym.
N5 – Impulsywność – odnosi się do niezdolności kontrolowania nieprzepartych pragnień i
potrzeb. Potrzeby odczuwane są zbyt silnie, i trudno jest się im oprzeć.
N6 – Nadwrażliwość – osoby o wysokich wynikach czują się niezdolne do radzenia sobie ze
stresem, stają się zależne, tracą nadzieję lub wpadają w panikę, gdy znajdą się w sytuacji
zagrożenia.
Składniki Ekstrawersji:
E1 – Serdeczność – wiąże się z bliskością kontaktów z innymi, z uczuciowością i
przyjaznym podejściem do ludzi, zawiera aspekt ciepła i reagowania z entuzjazmem. Osoby o
wysokich wynikach szczerze lubią innych i łatwo wchodzą z nimi w bliskie kontakty. Osoby
o niskich wynikach zachowują się w sposób bardziej formalny i z większą rezerwą i
dystansem.
E2 – Towarzyskość – chęć przebywania z innymi ludźmi. Osoby o wysokich wynikach lubią
towarzystwo innych osób – im ich więcej, tym radośniej się czują. Osoby o niskich wynikach
to osoby samotne, które nie szukają społecznej stymulacji, a nawet celowo jej unikają.
E3 – Asertywność – osoby o wysokich wynikach są dominujące, przebojowe, mają społeczną
przewagę nad innymi. Wypowiadają się w sposób autorytatywny i często stają się
przywódcami grupy. Osoby o niskich wynikach wolą pozostawać w tle i pozwalają innym
swobodnie się wypowiadać.
E4 – Aktywność – wysoka aktywność przejawia się w szybkim tępie zachowania i żywych
ruchach, odczuwaniu wysokiej energii i w potrzebie bycia ustawicznie zajętym. Osoby o
niskich wynikach są nastawione bardziej relaksacyjnie i mają wolniejsze tempo działania, co
nie oznacza że są leniwe i ospałe.
E5 – Poszukiwanie doznań – osoby o wysokich wynikach poszukują doznań i stymulacji.
Lubią jaskrawe barwy i hałaśliwe otoczenie. Osoby o niskich wynikach odczuwają niewielką
potrzebę nowych doznań.
E6 – Emocje pozytywne – wiąże się z tendencją do doznawania pozytywnych emocji, takich
jak radość, szczęście, miłość i podekscytowanie. Osoby o wysokich wynikach łatwo i często
wybuchają śmiechem, są pogodne i optymistyczne. Osoby o niskich wynikach nie muszą być
nieszczęśliwe, są po prostu mniej entuzjastyczne i zazwyczaj w gorszym nastroju.
Składniki Otwartości na doświadczenia:
O1 – Wyobraźnia – osoby o wysokich wynikach są otwarte na fantazjowanie i mają żywą
wyobraźnię, oddają się wyobrażeniom nie po to, aby uciec od rzeczywistości, lecz aby
stworzyć sobie wewnętrzny, interesujący świat. Osoby o niskich wynikach są bardziej
prozaiczne i wolą myśleć o tym, czym się w danej chwili zajmują.
O2 – Estetyka – osoby o wysokich wynikach bardzo cenią sztukę i piękno (poezja, muzyka
itp.). Nie musza posiadać talentów artystycznych, ani tego, co określa się mianem dobrego
gustu, posiadają jednak większą wiedzę na temat sztuki. Osoby o niskich wynikach są
względnie niewrażliwe na sztukę i piękno.
O3 – Uczucia – oznacza wrażliwość na własne uczucia i emocje oraz docenianie emocji, jako
ważnego komponentu życia. Osoby o wysokich wynikach doznają głębszych i bardziej
zróżnicowanych stanów emocjonalnych niż inni. Osoby o niskich wynikach doznają mniej
intensywnych uczuć i nie uważają, że stany emocjonalne odgrywają ważną rolę w życiu.
O4 – Działania – to otwartość w sensie behawioralnym, przejawia się w podejmowaniu
różnych działań, odwiedzaniem nowych miejsc lub jedzeniem niezwykłych potraw. Osoby o
wysokich wynikach preferują nowości i zmienność, w odróżnieniu od tego co znane i
rutynowe. Osoby o niskich wynikach nie lubią zmian i wolą trwać przy tym, co dobrze znane
i sprawdzone.
O5 – Idee – ciekawość intelektualna, która przejawia się nie tylko w postaci zainteresowań
intelektualnych realizowanych dla samych siebie, ale także w otwartości umysłu i chęci
rozważań nad nowymi, czasem niekonwencjonalnymi ideami. Osoby o wysokich wynikach
lubią zarówno dyskusje filozoficzne, jak i łamigłówki. Osoby o niskich wynikach mają
ograniczoną ciekawość, i jeśli są bardzo inteligentne, to koncentrują się na wąskich
zagadnieniach.
O6 – Wartości – to gotowość do dokonywania ponownych przemyśleń na temat uznanych
wartości społecznych, politycznych i religijnych. Osoby o niskich wynikach mają tendencję
do akceptowania autorytetów i tradycji, co powoduje, że są konserwatywne, bez względu na
przynależność partyjną.
Składniki Ugodowości:
U1 – Zaufanie – osoby o wysokich wynikach są przekonane, iż inni są uczciwi i mają dobre
zamiary. Osoby o niskich wynikach są cyniczne i sceptyczne.
U2 – Prostolinijność – osoby o wysokich wynikach są otwarte, szczere i prostoduszne.
Osoby o niskich wynikach mają tendencje do manipulowania ludźmi poprzez pochlebstwa i
oszukiwanie. Uważają, że są to niezbędne sposoby społecznego działania i mogą uważać
ludzi myślących inaczej za naiwnych.
U3 – Altruizm – osoby o wysokich wynikach przejawiają żywe zainteresowanie sprawami
innych ludzi, co znajduje wyraz w hojności, trosce o innych i chęci niesienia im pomocy w
potrzebie. Osoby o niskich wynikach są bardziej skoncentrowane na sobie i z większym
trudem angażują się w problemy innych.
U4 – Ustępliwość – wiąże się z reakcją na konflikty interpersonalne. Osoby o wysokich
wynikach mają tendencję do powściągania reakcji, do hamowania agresji, do przebaczania i
zapominania. Osoby o niskich wynikach są agresywne, wolą raczej konkurować niż
współpracować i nie hamują gniewu.
U5 – Skromność – osoby o wysokich wynikach są skromne, unikające rozgłosu, chociaż nie
musi im brakować pewności siebie i wysokiej samooceny. Osoby o niskich wynikach
uważają, że są kimś nadzwyczajnym i mogą być uważane przez innych za zarozumiałe i
aroganckie.
U6 – Skłonność do rozczulania się – ten składnik określa postawę współczucia i
zainteresowania innymi. Osoby o wysokich wynikach przejmują się potrzebami innych i
podkreślają humanitarne aspekty polityki społecznej. Osoby o niskich wynikach są bardziej
wyrachowane i mniej kierują się współczuciem.
Składniki Sumienności:
S1 – Kompetencje – wiąże się z przekonaniem, że jest się zdolnym, rozsądnym, rozważnym i
skutecznym w działaniu. Osoby o wysokich wynikach są dobrze przygotowane do radzenia
sobie z życiem. Osoby o niskich wynikach niżej oceniają swoje zdolności i przyznają, że są
niezdolne i nie mają odpowiedniego przygotowania.
S2 – Skłonność do porządku – osoby z wysokimi wynikami są schludne, zadbane i dobrze
zorganizowane, utrzymują porządek w swoich rzeczach. Osoby o niskich wynikach są źle
zorganizowane i niesystematyczne.
S3 – Obowiązkowość – osoby o wysokich wynikach ściśle przestrzegają zasad etycznych i
skrupulatnie wypełniają moralne zobowiązania.
S4 – Dążenie do osiągnięć – osoby o wysokich wynikach mają wysokie aspiracje i wytrwale
pracują, aby osiągnąć cel. Są pilne, stanowcze i mają poczucie sensu życia. Osoby ze zbyt
wysokimi wynikami mogą jednak poświęcać zbyt wiele czasu swojej karierze i stać się
pracoholikami.
S5 – Samodyscyplina – to zdolność do rozpoznania zadań i doprowadzenia ich do końca,
mimo znudzenia i innych przeszkód. Osoby z wysokimi wynikami mają zdolność do
motywowania siebie w taki sposób, aby ukończyć zadanie. Osoby z niskimi wynikami
zwlekają z rozpoczęciem pracy, łatwo zniechęcają się i rezygnują.
S6 – Rozwaga – to tendencja do dokładnego przemyśliwania tego, co ma się zrobić. Osoby o
wysokich wynikach są ostrożne i rozważne. Osoby o niskich wynikach działają w sposób
nieprzemyślany.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin