52.pod. Red.nauk. Marka Ciesielskiego - Logistyka we współcz.pdf

(3619 KB) Pobierz
LOGISTYKA
WE
WSPÓŁCZESNYM
ZARZĄDZANIU
1021173667.015.png 1021173667.016.png
SPIS TREŚCI
Wstęp (Marek Ciesielski)
5
Część pierwsza
Logistyka na tle współczesnej wiedzy o zarządzaniu
1. Logistyka jako dziedzina wiedzy i zarządzania (Marek Ciesielski)
9
2. Współczesne koncepcje zarządzania (Szymon Zimniewicz)
30
3. Sieci gospodarcze a sieci logistyczne (Anna Szudrowicz)
45
Część druga
Relacje między logistyką a koncepcjami zarządzania
4. Logistyka a koncepcje zarządzania jakością (Jan Długosz)
63
5. Reengineering a logistyka (Anna Maryniak)
80
6. Logistyka a koncepcje wyszczuplonego i elastycznego zarządzania
(Kazimierz Grucki)
98
7. Logistyka a koncepcja konkurowania czasem (Kazimierz Grucki)
116
8. Kluczowe kompetencje, outsourcing a logistyka (Szymon Zimniewicz)
133
Część trzecia
Strategiczny wymiar logistyki
9. Strategie logistyczne (Anna Maria Jeszka)
145
10. Logistyka a konkurencyjność firmy i sieci (Marek Ciesielski)
161
11. Logistyka a internacjonalizacja i globalizacja (Marzenia Antoniak,
Anna Szudrowicz))
187
12. Koncepcja integracji łańcucha dostaw (Anna Szudrowicz)
210
13. Tworzenie sieci logistycznej (Tomasz Urbańczyk)
232
14. Analiza strategiczna i kontroling w logistyce (Teresa Bukalska)
257
Słownik ważniejszych haseł, skrótów i terminów użytych w tekście
271
1021173667.017.png 1021173667.018.png 1021173667.001.png 1021173667.002.png 1021173667.003.png 1021173667.004.png 1021173667.005.png 1021173667.006.png 1021173667.007.png 1021173667.008.png 1021173667.009.png 1021173667.010.png 1021173667.011.png 1021173667.012.png 1021173667.013.png
Marek Ciesielski
1. LOGISTYKA JAKO DZIEDZINA
WIEDZY I ZARZĄDZANIA
1.1. Miejsce logistyki we współczesnym zarządzaniu
i w naukach o zarządzaniu
Słowo „logistyka" w odniesieniu do gospodarowania jest używane w trzech -
związanych ze sobą - znaczeniach. Są to:
a) przepływy rzeczy i informacji (przepływy surowców, materiałów, tzw. pro-
dukcji w toku, wyrobów gotowych i towarów oraz związanych z nimi infor-
macji);
b) dziedzina zarządzania (zarządzanie związane z przepływami rzeczy i infor-
macji);
c) wiedza o wymienionych wyżej przepływach i związanym z nimi zarządzaniu.
Łatwo tu o ekwiwokację, ponieważ zarządzanie logistyczne czy też zarzą-
dzanie logistyką można nazwać po prostu logistyką. Zarządzanie oznacza dzia-
łania składające się na proces kierowania ludźmi w procesie gospodarowania
zasobami 1 . Zatem zarządzanie logistyczne to proces kierowania ludźmi w go-
spodarowaniu zasobami, polegającym na przepływach rzeczy i informacji, albo
inaczej: w gospodarowaniu związanym z przepływami rzeczy i informacji.
Umownie można przyjąć, iż rozwój logistyki ekonomicznej rozpoczął się po
II wojnie światowej. Od tego czasu uległa ona wielkim zmianom. W punkcie
wyjścia logistyka była utożsamiana z gospodarką materiałową oraz "fizyczną
dystrybucją towarów i zajmowała się optymalizacją procesów transportu i ma-
gazynowania. W późniejszym czasie rozszerzyła zakres swych zainteresowań,
zajmując się zapasami w skali całej firmy, lokalizacją produkcji i magazynowa-
nia, przepływem informacji itd. Coraz większy był zakres kosztów obejmowany
analizą logistyczną, a jednocześnie zaczęto interesować się rynkowymi aspek-
tami procesów logistycznych. Pojawiło się pojęcie systemu logistycznego firmy,
a później pojęcie sieci logistycznej.
1 Podstawy organizacji i zarządzania, red. K. Krzakiewicz, Wydawnictwo AE w Poznaniu,
Poznań 1994, s. 48.
10
Marek Ciesielski
Osoby zarządzające zapasami, transportem, magazynowaniem, realizacją
zamówień, urządzenia służące do realizacji tych funkcji i sposób kierowania
tymi podmiotami tworzą łącznie system logistyczny firmy. Oczywiście - tak jak
w przypadku samego pojęcia logistyki - system logistyczny można podzielić na
podsystemy: produkcji, dystrybucji i zaopatrzenia. Ilustruje to rys. 1.1.
LOGISTYKA PRZEDSIĘBIORSTWA
Rys. 1.1. System logistyczny przedsiębiorstwa
Źródło: T. Czarny, Logistyczne podstawy sterowania zasilaniem przedsiębiorstwa w surowce i materiały oraz
dystrybucja wyrobów gotowych, Raport Działu Nauki Politechniki Wrocławskiej 1992
Zadania realizowane przez system logistyczny obejmują:
- prognozowanie popytu,
- realizowanie zamówień,
- przepływ informacji,
- kontrolę zapasów,
- czynności manipulacyjne,
- naprawy i zaopatrzenie w części,
- lokalizację zakładów produkcyjnych i składów,
- procesy zaopatrzeniowe,
- obsługę zwrotów,
- transport,
- składowanie.
Oczywiście niektóre z tych zadań są także przedmiotem zainteresowania innych
obszarów zarządzania. Realizacja tych zadań musi być poprzedzona procesami
1021173667.014.png
Logistyka jako dziedzina wiedzy i zarządzania
11
decyzyjnymi. Ogół logistycznych decyzji strategicznych można sklasyfikować
w pięciu rodzajach 2 :
- określenie standardów obsługi klientów,
- określenie liczby i lokalizacji miejsc produkcji i magazynowania wraz z pod-
stawowymi decyzjami co do ich wyposażenia,
-ustalenie zakresu własnej obsługi logistycznej w stosunkach z dostawcami
i odbiorcami oraz ustalenie zasięgu, w jakim włączy się do tej obsługi firmy
transportowe, składnicze itd.,
- opracowanie generalnych zasad zarządzania zapasami,
- przyjęcie założeń odnośnie do systemu informatycznego.
Ćwierć wieku temu nastąpił bardzo ważny przełom - w nowoczesnych fir-
mach logistykę przestano traktować jedynie jako ważny problem operacyjny.
Uznano ją za strategiczną szansę firmy. Docenienie strategicznych aspektów
logistyki zmieniło jej charakter. Dla osiągnięcia sukcesu na płaszczyźnie opera-
cyjnej wymagany jest wysoki stopień racjonalizacji. Trzeba opracować i wdra-
żać metody i techniki optymalizacyjne. Natomiast na płaszczyźnie strategicznej
potrzebne jest formułowanie szerszych, nowatorskich koncepcji. Następny
przełom nastąpił z chwilą pojawienia się koncepcji zintegrowanego łańcucha
dostaw.
W literaturze można spotkać różne definicje logistyki i różne rozumienie jej
zakresu. Różnie też ujmowane są zagadnienia, które ogniskują się wokół pod-
stawowego hasła tej książki. Dla uproszczenia, miejsce logistyki na tle nauk
o zarządzaniu można przedstawić na kanwie podstawowych negatywnych zja-
wisk, utrudniających rozwój logistyki w Polsce. Zjawiska te można ująć w for-
mie „ siedmiu grzechów głównych „Wydaje się, że rozwój wiedzy logistycznej
w Polsce utrudniają następujące zjawiska:
1) traktowanie generalnych, powszechnych w naukach ekonomicznych założeń
metodologicznych jako szczególnie właściwych dla logistyki (podejście sys-
temowe, podejście procesowe);
2) nie związane z procesami zachodzącymi w gospodarce rozszerzanie zakresu
logistyki (na przepływy pieniężne, ludzi, a niekiedy wręcz na marketing, fi-
nanse itd.);
3) podejście autonomiczne, wyrażające się pomijaniem lub pomniejszaniem
związków logistyki z innymi dziedzinami zarządzania;
4) nadawanie logistyce nadrzędnej roli w zarządzaniu całymi organizacjami,
a także w procesach internacjonalizacji i globalizacji;
5) lekceważenie podstaw teoretycznych (co niekiedy prowadzi do nazywania
wyjaśniania pojęć teorią, a logistyki - odrębną nauką);
2 J. Witkowski, Strategia logistyczna przedsiębiorstw przemysłowych, AE Wrocław, 1995,
s. 52-60.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin