zajac i jez.pdf

Ta lektura , podobnie jak tysiące innych, jest dostępna on-line na stronie

wolnelektury.pl .

Utwór opracowany został w ramach projektu Wolne Lektury przez fun-

dację Nowoczesna Polska .

JACOB I WILHELM GRIMM

Zając i jeż

ł. ł ń

Powiastka ta wydać się może trochę nieprawdopodobną, a jednak jest prawǳiwą, a mój

ǳiadek, któremu ją zawǳięczam, zwykł był mawiać, jeżeli coś opowiadał z przejęciem:

— Prawǳiwą musi być, mój drogi, bo inaczej nie mógłbym wam jej powtarzać.

A rzecz się miała tak:

W pewien świąteczny poranek jesienią stał jeż przed wrotami swojego domku, ręce

założył jedną na drugiej, przyglądał się ﬁglom porannego wiatru i pośpiewywał sobie

piosenkę. Ale przyszło mu na myśl, że mógłby przejść się nieco po polu i przyjrzeć się

zarazem, co też ǳieje się z jego rzepą. I oto odwrócił się, drzwi domku zamknął i puścił

się w drogę na pole.

Odszedł jeszcze niedaleko, gdy mu się traﬁa zając. Jeż powitał go przyjaźnie: „ǲień

Duma

dobry”! Ale zając był barǳo dumnym panem, na pozdrowienie nie odpowieǳiał, lecz

tylko poruszył nosem i zapytał:

— Cóżeś tak wcześnie wybrał się w pole?

— Idę na przechaǳkę — odparł jeż. — Na przechaǳkę? zaśmiał się drwiąco zając.

Śmiech, Drwina

— Sąǳiłem, że mógłbyś swych krzywych nóg używać do czegoś lepszego.

Słowa te uraziły jeża niesłychanie, dlatego też odrzekł:

— Widocznie ci się zdaje, że swymi nogami więcej wykonać zdołasz niż ja swoimi?

— Bez wątpienia — kpił zając.

— No to się spróbujmy — jeż na to. — Założę się, że jeżeli pójǳiemy na wyścigi,

Zakład

to ja cię wyprzeǳę.

— Ty, swymi krzywymi łapami? — rzekł zając. — Ależ to można skonać ze śmiechu!

— Chcesz się założyć? — zawołał jeż!

— A o co? — spytał zając.

— O złotego luidora¹ — odparł jeż, wyciągając rękę do zająca.

— Zgaǳam się! — rzekł zając — i przybĳam!

— Nie mam się co spieszyć — zauważył jeż.

Ja bo dotąd jestem na czczo, więc naprzód muszę pójść do domu i trochę przekąsić.

Za pół goǳiny stanę na placu, a wtedy możemy zacząć.

Co rzekłszy, jeż odszedł, bo zając nic nie miał przeciwko temu.

W droǳe myśli sobie jeż: zając liczy na swoje długie nogi, ale ja go wezmę². Uważa

on się za barǳo dystyngowanego³ jegomościa, ale jest tylko głupim smarkaczem i musi

zapłacić, choćby się nie wiem, co stało.

Wróciwszy do domu, rzecze jeż do żony:

— Żono, ubieraj się prędko, musisz pójść ze mną na pole, założyłem się z zającem

o złotego luidora, że mam nogi barǳiej rącze niż on, więc musisz być przy tym.

— Ach, drogi mężu — rzekła pani jeżowa: — czyś zmysły stracił? Jakże możesz

zakładać się z zającem?

— Cicho, babo! — rzekł na to jeż — To już moja rzecz! Dalej, ubieraj się i pójdź ze

mną!

¹ i — złota moneta ancuska bita od poł. XVII do pocz. XIX w., o ciężarze ok.  g.

² ią — tu: pokonać.

³ a — elegancki, wytworny.

Po droǳe mówił jeż do żony:

— Teraz uważaj! Tam, na wielkim polu ma się rozegrać nasz wyścig. Zając bęǳie

Podstęp

leciał jedną bruzdą⁴, a ja drugą, a bieg rozpoczniemy z góry. Otóż ty nie masz nic innego

do roboty, jak tylko siąść sobie w bruźǳie tu, na dole, a gdy zając przyleci z drugiej

strony, zawołasz: „Ja już jestem!”

Ułożywszy się w ten sposób, doszli do pola.

Jeż wskazał żonie jej miejsce i skierował się w górę pola.

Dowlókłszy się na miejsce, zastał już zająca.

— Możemy zacząć? — zapytał.

— I owszem — odparł zając.

Każdy stanął w swojej bruźǳie.

Zając zawołał:

— Raz, dwa, trzy! — i pomknął, jak wicher w dół pola.

A jeż ledwie że dał trzy kroki naprzód, kucnął sobie wygodnie w bruźǳie i sieǳiał

z całym spokojem.

Gdy teraz zając w pełnym biegu dolatuje do mety, wita go pani jeżowa tymi słowy:

— Ja tu już jestem!

Zając cofnął się niesłychanie zǳiwiony. Nie przyszło mu nawet na myśl, ażeby to nie

był ten sam jego mniemany⁵ konkurent bo, jak wiadomo, samica jeża zupełnie tak samo

Zwierzęta

wygląda jak samiec.

Ale zając rzekł: to jakiś nieczysty interes, i dodał:

— Biegnĳmy stąd do góry!

Co powieǳiawszy, ruszył jak huragan w górę. Gdy się tam zjawił, woła doń jeż:

— Ja tu już jestem!

A zając rozpalony zawołał z pasją:

— Jeszcze raz — znów na dół!

— I owszem! — odparł jeż. — Możemy biegać, ile razy zechcesz.

W ten sposób zając przebiegł siedemǳiesiąt trzy razy, a jeż ciągle mu dotrzymywał

placu⁶.

Za każdym razem, gdy dobiegł do mety, witał go głos jeża albo jeżowej:

— Ja tu już jestem!

Ale za siedemǳiesiątym czwartym razem, zając nie doprowaǳił biegu do końca.

Krew, Śmierć

W połowie drogi padł na ziemię, krew trysnęła mu z szyi i dokonał życia na miejscu.

A jeż wygranego luidora, który leżał na kamieniu granicznym, wziął, wywołał żonę

z bruzdy i oboje z wielką radością udali się do domu, a jeżeli nie pozdychali, to żyją dotąd.

Od tego czasu zając nie da się wziąć na wyścigi z jeżem. A nauka z tej powiastki jest

taka:

Nikt, choćby się miał za najbarǳiej doskonałego, nie powinien nigdy podrwiwać

sobie z cuǳych ułomności.

⁴ a — podłużny rowek wykonany w ziemi pługiem lub innym narzęǳiem rolniczym.

⁵ iea — uważany za kogoś bądź za coś, zwykle błędnie.

⁶ a ac (daw.) — nie przegrywać pojedynku.

Ten utwór nie jest chroniony prawem autorskim i znajduje się w domenie publicznej, co oznacza że możesz go

swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać. Jeśli utwór opatrzony jest dodatkowymi materiałami

(przypisy, motywy literackie etc.), które podlegają prawu autorskiemu, to te dodatkowe materiały udostępnione

są na licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa – Na Tych Samych Warunkach . PL .

Źródło: http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/zajac-i-jez

Tekst opracowany na podstawie: Bracia Grimm, Baśnie, Złota Biblioteczka; , Warszawa 

Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyowa

wykonana przez Bibliotekę Narodową z egzemplarza pochoǳącego ze zbiorów BN.

Opracowanie redakcyjne i przypisy: Marta Nieǳiałkowska, Paweł Kozioł, Weronika Trzeciak.

Okładka na podstawie: paul bica@Flickr, CC BY .

    Zając i jeż



Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: