12.04
Geneza behawioryzmu
Robert Yerkes
· Rozpoczął badania na zwierzętach w 1900 roku wykorzystując wiele różnych gatunków
· W tym samym roku William s. Small wprowadził na uniw. Clarka labirynt dla szczurów. Uczenie się – stosował jednak opis mentalny – idee i wyobrażenia
· Rozprawa doktorska Johna Watsona 1903 (Wychowanie zwierząt: psychiczny rozwój białego szczura) jeszcze w 1907 omawiał świadome wrażenia u szczurów
Margaret Floy Washburn
· Pierwsza kobieta – doktor psychologii
· Napisała ważną książkę pierwszy podręcznik z psychologii porównawczej (The Animal Mind 1908)
· Pierwsza kobieta w APA i pierwsza kobieta – przewodnicząca
Von Osten – koń Clever Hans
· Uczony wszystkiego, czego uczą się uczniowie szkoły – za pomocą tablic „zrozumiałych” dla konia (Von Osten); koń zyskał światową sławę; w końcu ustanowiono komisję do zbadania faktycznych umiejętności konia; przeprowadzono testy, które wykazały, że nie ma oszustwa; Członkiem komisji był Strumpf, którego zdziwiło, że wiedza konia jest wszechstronna; wysłał swojego doktoranta Fungsta, który miał wykonać obszerniejsze badania; podzielił zadających pytanie na znających odpowiedź i na nieznających treści pytania ani odpowiedzi. Okazało się, że koń odpowiada poprawnie tylko tym, którzy znają odpowiedź. Doszedł do wniosku, że koń uwarunkował się na drobne reakcje pytającego i w ten sposób udziela „poprawnej” odpowiedzi. Praca Fungsta zrobiła duże wrażenie na Johnie Watsonie
Jaques Loeb
· Krok ku obiektywizmowi – niemiecki zoolog i fizjolog. Pracował w kilku ośrodkach w USA w ty na uniwersytecie Chicago opowiadając się przeciw tradycji antropomorfizacji oraz introspekcji przez analogię
· Rozwinął teorię zachowania się zwierząt opartą na pojęciu tropizmu
· Tropizm - …..
· Nie odrzucał zupełnie pojęcia świadomości u zwierząt, np. hominidów – świadczyła o tym pamięć asocjacyjna
· Pamięć asocjacyjna – skojarzenie między bodźcem a reakcją… (CD!!!!!)
· Watsin słuchał kursów Loeba w Chicago ale Angell sugerował, że nie warto pracować u Loeba, bo jest „niebezpieczny”
Edward Lee Thorndike (1874 - 1949)
· Studiował najpierw na Wesleyan Univeristy a potem dostał się na Harvarda gdzie studiował pod kierunkiem Jamesa
· Pierwotnie próbował robić badania na dzieciach. Zdecydował się na pisklęta
· Nieszczęśliwie zakochany odszedł z Harvarda i pracował na Columbia University u Cattela. Tam zabrał dwa najmądrzejsze pisklęta, a potem zrobił słynne badania z kotami, psem i skrzynką problemową
· W 1898 przyznano mu tytuł doktora i była to pierwsza praca doktorska z psychologii zwierząt
· Potem zajmował się psychologią wychowawczą pragnąc przenieść wyniki badań ze zwierząt
· W 1910 założył Journal of Educational Psychology
· W 1912 przewodniczącym APA
· W 1924 zarabiał 70 tys dol. rocznie
· Wykaz prac – 507 publikacji
· Koneksjonizm – koncepcja na temat uczenia się oparta na połączeniach między sytuacjami a reakcjami
· Uczenie się metodą prób i błędów – uczenie się metodą prób i przypadkowym sukcesie
· Prawo efektu – działania, które w danej sytuacji wywołują poczucie zadowolenia zostają skojarzone z tą sytuacją i jeśli sytuacja się powtórzy, rośnie prawdopodobieństwo powtórzenia działania i odwrotnie
· Prawo ćwiczenia/prawo użycia lub nieużycia – im częściej pojawia się reakcja w danej sytuacji tym częściej jest z nią skojarzone
· (Prawo efektu odkrył Thorndike przed Pawłowem, co ten drugi przyznaje w jednej ze swoich prac)
Ediwn Burket Twitmyer
· Były student Lightnera Witmera na uniwersytecie Pensylwanii podczas zjazdu APA wygłosił referat nt. swojego doktoratu z odruchu kolanowego w 1904, jednak jego nazwisko zostało zapomniane, a odkrycie przypisano komu innemu
Iwan Pietrowicz Pawłow
· Urodził się w Riazaniu w śr. Rosji jako pierwszy z 11 dzieci wiejskiego popa
· Miał uraz głowy w wieku7 lat – ojciec przez parę lat uczył go w domu
· W 1864 wstąpił do seminarium, ale po przeczytaniu teorii Darwina zmienił zdanie
· Pszedł (sic!) studiować do Petersburga
· Uzyskał tytuł naukowy w 1875 i rozpoczął studia medyczne, by zrobić karierę w fizjologii – był 2 lata w Niemczech a potem 7 lat asystentem w Sankt Petersburgu
· W 1881 ożenił się
· Pracował 7 dni w tygodniu od września do maja
· W 1890 został prof. Farmakologii w Wojskowej Akademii medycznej
· W latach 1897 – 1936 pracowało pod jego kierunkiem 150 osób i powstało 500 rozpraw
· (podobno był bardzo porywczy; bardzo konkretnie rozdzielał zadania pracownikom i pieczołowicie kontrolował i osobiście nadzorował badania; dbał także o zwierzęta doświadczalne; odkrycie odruchów i warunkowania było ubocznym skutkiem badań nad fizjologią ślinienia się u psów; był bardzo szanowany przez uczniów, a relacje z nim przedmiotem zazdrości i źródłem prestiżu)
· Badał funkcje serca, głównych gruczołów trawiennych i za to dostał Nobla w 1904 – oraz przypadkowo odkrył odruch warunkowy
· Odruch warunkowy – zależny od powstania skojarzenia lub połączenia miedzy bodźcem a reakcją
· Początkowo nazywał to odruchy psychiczne
· Odruch warunkowy został przetłumaczony na angielski przez Gantra jako conditioned zamiast conditional
· Wzmocnienie – czynnik zwiększający prawdopodobieństwo reakcji
· Pawłow nigdy nie współpracował z bolszewikami i był przeciwnikiem nowego ustroju, ale jego pozycja była na tyle mocna, że nie robiono mu problemów; nie interesował się zbytnio polityką
· Jego ostatnie zdanie brzmiało: „dajcie mi ubranie, muszę iść”
Władimir Michajłowicz Biechtreriew
· W 1881 ukończył WAM w Petersburgu. Studiował u wundta w Lipsku a potem także w Berlinie i Paryżu
· W 1907 założył instytut psychoneurologiczny
· …….
Jerzy Konorski
· Po ukończeniu studiów w Warszawie z Millerem zaczął pracę w szpitalu psychiatrycznym w Pruszkowie
· Próba fizjologicznego objaśnienia nabytej działalności ruchowej zwierząt (1933) prawdopodobnie
· ….
John B. Watson
· Psychologia miała być nauką o zachowaniu czysto przyrodnicza i eksperymentalną
· Można wykorzystywać tylko poj. Behawiorystyczne w celu opisu – bodziec i reakcja
· Celem psychologii jest przewidywanie i kontrola zachowania
· Margaret Washburn nazwała Watsona wrogiem psychologii, jego poparcie jednak rosło od 1919 r.
· W 1930 Watsom triumfalnie ogłasza, że każdy uniw. musi mieć zajęcia z behawioryzmu – ale zmiany następowały na tyle powoli, że wtedy nie było już jednej wersji behawioryzmu
· Psychologia jako nauka przyrodnicza wg Watsona:
o Obserwacja z i bez przyrządów
o Metody testowe
o Metody sprawozdań werbalnych
o Metoda odruchu warunkowego – substytucja bodźca
· Teraz badany z obserwatora (strukturalizm) stał się osobą badaną (subject)
· Akt to złożona reakcja np. jedzenie, taniec i budowanie domu
· Reakcje dzielił na zewnętrzne i wewnętrzne – bodźcie podobnie
· Istnieją więc zespoły S-R i pojedyncze S-R
· Początkowo Watson akceptował rolę instynktów w zachowaniu (1914) opisał 11 instynktów
· Zachowania instynktowne badał u wybrzeży Florydy razem z Lasleyem. Podobno badania zostały przerwane, gdy skończyły im się papierosy i whisky
· Do 1925 wyrugował pojęcie instynktu – to wg Watsona zachowania uwarunkowane społecznie. Uczenie się i warunkowanie jest kluczem do zrozumienia zachowania człowieka
· Skrajny enwironmentalizm – wykluczył też wszystkie dyspozycje wrodzone, uzdolnienia czy typy temperamentu
· Emocje to czysto fizjologiczna reakcja na określone bodźce. Emocje to reakcje niejawne. Zmiany następują natychmiast po wywołaniu bodźca, a odczucie tych zmian było emocją
· Badał strach wściekłość i miłość. Strach wywołują nagłe silne bodźce; wściekłość – skrępowanie ruchów ciała
· Badania nad małym Albertem – uwarunkowanym na strach przed futrzanymi zwierzętami
· Urodził się na farmie k. Greenville w płd. Karolinie
· Jego wczesna edukacjia przebiegała w jednoizbowej szkole
· Był nastoletnim przestępcą 2 razy trafił do aresztu – bójki i broń palna w obrębie miasta – uczył się słabo
· Zasady behawioryzmu rygorystycznie stosował także w wzchowaniu swzch dyieci
psychUW