Gapska Dominika - Idea posłannictwa chrześcijańskiego w świetle piśmiennictwa cerkiewnosłowiańskiego.pdf - G - Biblioteki_Cyfrowe

nowa humanistyka

Dominika Gapska

Idea posłannictwa chrześcijańskiego

w świetle piśmiennictwa

cerkiewnosłowiańskiego

Stowarzyszenie „Nowa Humanistyka”

Poznań 2012

Autor: Dominika Gapska

Tytuł: Idea posłannictwa chrześcijańskiego w świetle piśmiennictwa cerkiewnosłowiańskiego

Seria: Nowa Humanistyka

ISBN: 978-83-62854-06-6

Data wydania: maj 2012

Redaktor prowadzący: Dawid Klimczak

Niniejsza publikacja może być kopiowana oraz dowolnie rozprowadzana tylko i wyłącznie w for-

mie dostarczonej przez Wydawcę. Zabronione są jakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji

bez pisemnej zgody Wydawcy i/lub Autora. Zabrania się jej odsprzedaży.

Wydawca

Stowarzyszenie „Nowa Humanistyka”

ul. Wyspiańskiego 10/7c,

60-749 Poznań

stowarzyszenie@nowahumanistyka.pl

www.nowahumanistyka.pl

Dystrybutor

Niniejsza publikacja pochodzi z serwisu Biblioteka Humanistyczna

www.biblioteka.nowahumanistyka.pl

S PIS T REŚCI

Wstęp ..................................................................................................................................................................... 5

Idea posłannictwa w piśmie świętym ..................................................................................................... 7

Posłannictwo w starym i nowym testamencie ...........................................................................................................7

Posłannictwo znakiem wyboru...................................................................................................................................... 11

Posłanictwo znakiem zaufania ....................................................................................................................................... 13

Charyzmat jako przejaw działania ducha świętego ...................................................................... 19

Doświadczenie ducha świętego w kościele ............................................................................................................... 19

Pawłowa teologia charyzmatów.................................................................................................................................... 22

Charyzmaty w kościele prawosławnym ..................................................................................................................... 26

Model pawłowy w żywotach i pochwale świętych cyryla i metodego .................................. 31

Dialogiczny charakter misji świętych braci............................................................................................................... 31

Realizacja modelu pawłowego w żywotach i pochwale świętych cyryla i metodego............................... 33

Idea posłannictwa w żywotach św. Sawy i św. Symeona ............................................................ 42

Wprowadzenie ..................................................................................................................................................................... 42

Posłannictwo św. Symeona ............................................................................................................................................. 43

Posłannictwo św. Sawy ..................................................................................................................................................... 49

Tytuły charyzmatyczne św. Sawy i św. Symeona.................................................................................................... 56

Zakończenie ..................................................................................................................................................... 59

Pезме .................................................................................................................................................................. 61

Objaśnienia skrótów .................................................................................................................................... 64

Bibliografia ....................................................................................................................................................... 65

Opracowania ......................................................................................................................................................................... 65

Antologie i źródła ................................................................................................................................................................ 66

Wstęp

W STĘP

Idea posłannictwa jest niezwykle istotnym tematem poruszanym na kartach Pisma Świętego Starego i

Nowego Testamentu. Jej rozwój rozpoczyna się wraz z pierwszymi powołaniami starotestamentowy-

mi, by mogła w pełni zrealizować się w posłannictwie Chrystusa i zesłaniu Ducha Świętego. Idea ta

znalazła również odzwierciedlenie w piśmiennictwie cerkiewnosłowiańskim i była obszernie wyko-

rzystywana przez średniowiecznych autorów. Celem niniejszej pracy jest ukazanie sposobu, w jaki

została ona przetworzona i zaadaptowana na potrzeby słowiańskich kultur i tradycji.

W rozdziale pierwszym została przedstawiona idea posłannictwa ujęta na kartach Pisma Świętego.

Poruszone zostały kwestie związane z postrzeganiem powołania jako znaku szczególnego wyboru i

przeznaczenia do konkretnej posługi w oparciu o tekst Biblii i rozważania współczesnych teologów

prawosławnych, m. in. Mikołaja Afanasjewa, Paula Evdokimova i katolickich specjalistów w dziedzinie

prawosławia, przede wszystkim Wacława Hryniewicza. Omówiony został również problem posłannic-

twa pojętego jako wyraz wzajemnego zaufania rodzącego się wraz z momentem wyboru między Bo-

giem a człowiekiem.

Rozdział drugi w całości poświęcony jest zagadnieniu charyzmatów, które są przejawem działania

Ducha Świętego w Kościele i potwierdzeniem wyjątkowej roli wybranego w Bożym planie zbawienia

Rozwój współczesnej teologii charyzmatów, z której czerpią wszelkie ruchy odnowy w Duchu Świę-

tym, swoje korzenie znajduje w treści listów Apostoła Pawła i jego nauczaniu. Dlatego we wspomnia-

nym rozdziale zostały omówione podstawowe aspekty jego przepowiadania w tym zakresie. Poruszo-

na została także kwestia pojmowania charyzmatów przez Kościół prawosławny. Bogatym źródłem

wiedzy na ten temat były prace Paula Evdokimova i Włodzimierza Łosskiego.

Rozdział trzeci omawia realizację Pawłowego modelu ewangelizacji w cerkiewnosłowiańskich tek-

stach żywotów i tekście pochwały świętych Cyryla i Metodego. Materiały źródłowe pochodzą z serb-

skiego tomu poświęconego Świętym Braciom pt: Ћирило и Методије. Житија, службе, канони,

похвале, zredagowanego przez Đorđa Trifunovicia. W opracowaniu wymienionego rozdziału

pomocny był również polski zbiór tekstów związanych z tradycją cyrylo-metodiańską pt: Cyryl i

Metody. Apostołowie i nauczyciele Słowian. Studia i dokumenty, wydany przez Katolicki Uniwersytet

Lubelski.

W rozdziale czwartym ukazana została idea posłannictwa zawarta w żywotach dwóch świętych – Sy-

meona i Sawy – ojców serbskiej państwowości i duchowości. Przedstawiona została również funkcja,

jaką pełnią we wspomnianych tekstach tytuły charyzmatyczne nadane im przez hagiografów, a za-

Wstęp

czerpnięte z listów św. Pawła. Podstawowe źródła serbskie pochodzą ze zbiorów: Доментијан,

Живот св. Саве и живот св. Симеона. Стара српска књижевност у 24 књига oraz Стара српска

књижевност, књ. 1. Polskojęzyczne omówienia tematu to przede wszystkim pozycje autorstwa Doro-

ty Gil (Prawosławie, historia, naród: Miejsce kultury duchowej w serbskiej tradycji i współczesności) oraz

Izabeli Lis (Święci w kulturze duchowej i ideologii Słowian prawosławnych w średniowieczu (do XV w.)).

Ponadto, w celu przygotowania pracy wykorzystana została bogata literatura teologiczna, w szczegól-

ności prace takich autorów jak: Mikołaj Afanasjew – Kościół Ducha Świętego, Paul Evdokimov – Prawo-

sławie oraz Szalona miłość Boga, Wacław Hryniewicz – trzytomowy cykl poświęcony Passze Chrystusa

, Włodzimierz Łosski – Teologia mistyczna Kościoła Wschodniego oraz John Meyendorff – Teologia bi-

zantyjska. Teksty źródłowe niezbędne do opracowania tematu zaczerpnięte zostały również z polsko-

języcznego tomu Aleksandra Naumowa pt: Dar słowa. Ze starej literatury serbskiej oraz Tadeusza Leh-

ra-Spławińskiego pt: Konstantyn i Metody. Do opracowania problematyki badawczej użyte zostały tak-

że informacje i materiały dostępne na stronie internetowej międzynarodowego Projektu Rastko:

www.rastko.org.yu .

Dziękuję wszystkim, których uwagi i komentarze przyczyniły się do ostatecznej wizji tej pracy, szcze-

gólnie prof. dr hab. Lechowi Miodyńskiemu oraz prof. dr hab. Marzannie Kuczyńskiej. Wyrazy

wdzięczności składam również ks. prof. Jarosławowi Moskałykowi za niezbędne konsultacje z dzie-

dziny teologii.

Gapska Dominika - Idea posłannictwa chrześcijańskiego w świetle piśmiennictwa cerkiewnosłowiańskiego.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: