drewno.doc

Scenariusz lekcji

Drewno w naszym życiu

Scenariusz z wykorzystaniem metody rybiego szkieletu

2 × 45 min

Cele lekcji:

Uczeń:

– określa, dlaczego drewno jest cennym surowcem,

– wskazuje przedmioty wykonane z drewna,

– wymienia części drzewa i ocenia ich zastosowanie w przemyśle,

– opisuje budowę pnia,

– omawia rodzaje drzew oraz otrzymywanego z nich drewna,

– przedstawia etapy przetwarzania drewna,

– ustala, jakie narzędzia są przydatne do obróbki drewna,

– charakteryzuje materiały drewnopochodne,

– proponuje działania służące ochronie lasów.

Metody:

– metoda aktywizująca – rybi szkielet,

– praca z tekstem,

– praca z materiałem ilustracyjnym.

Formy pracy:

indywidualna, grupowa, zbiorowa.

Środki dydaktyczne:

– podręcznik z ćwiczeniami do zajęć technicznych dla klas 4–6 „Jak to działa?” (s. 87–92),

– karta pracy „Drewno na co dzień”,

– arkusze papieru, flamastry.

Przebieg lekcji:

Faza wprowadzająca

1. Czynności organizacyjne: sprawdzenie obecności, podanie tematu lekcji.

2. Nauczyciel inicjuje rozmowę na temat: Dlaczego drewno jest cennym surowcem?. Wszystkie osoby uzupełniają schemat zamieszczony w zadaniu 1. w karcie pracy.

3. Uczniowie samodzielnie wykonują ćwiczenie polegające na wypisaniu nazw co najmniej ośmiu przedmiotów ze swojego otoczenia, które są wykonane z drewna. Chętni odczytują swoje notatki.

Faza realizacyjna

1. Uczniowie określają, z jakich części zbudowane jest drzewo i które elementy są najczęściej wykorzystywane w przemyśle. Następnie wykonują ćwiczenie 1. ze s. 87 podręcznika – oglądają ilustrację pnia i uzupełniają podane zdania właściwymi wyrazami.

2. Nauczyciel pyta uczniów, jakie rodzaje drzew można spotkać w lesie. Po uzyskaniu odpowiedzi poleca zapoznać się z infografiką ze s. 88 podręcznika. Uczniowie wraz
z nauczycielem opisują ukazane gatunki drzew. Nazywają rodzaj drewna otrzymywany
z każdej rośliny. Na zakończenie realizują ćwiczenie „Praca z infografiką” ze s. 88, w którym przyporządkowują określenia rodzajów drzew do odpowiednich opisów.

3. Uczniowie zapoznają się z tekstem znajdującym się na s. 89 podręcznika, dotyczącym przetwarzania drewna, i przypisują ilustracjom z ćwiczenia 2. ze s. 89 odpowiednie cyfry, zgodnie z kolejnością wykonywanych czynności.

4. Wskazana osoba odczytuje informacje na temat obróbki drewna i potrzebnych do tego narzędzi (s. 91 podręcznika). Uczniowie oglądają zamieszczone poniżej ilustracje i określają, w jakich sytuacjach używa się poszczególnych przyrządów (np. obcęgi – aby wyciągnąć gwóźdź). Następnie wykonują ćwiczenie 7. ze s. 92 podręcznika – ustalają, jakie narzędzia będą przydatne do wykonania wymienionych działań związanych z obróbką drewna.

5. Nauczyciel informuje uczniów, do czego mogą być wykorzystane materiały, które pozostają po obróbce drewna w tartaku. Poleca także odczytać tekst „Materiały drewnopochodne – rodzaje i zastosowanie” ze s. 90. W dalszej kolejności pomaga uczniom
w określeniu różnic w twardości i wytrzymałości drewna, płyty wiórowej, płyty pilśniowej twardej oraz sklejki (ćwiczenie 4. ze s. 90 podręcznika).

6. Uczniowie wskazują w pracowni przedmioty wykonane z materiałów drewnopochodnych
i realizują ćwiczenie 5. ze s. 91 – przyporządkowują ilustracje do odpowiednich nazw.

Faza podsumowująca

1. Nauczyciel zawiesza na tablicy duży arkusz papieru z narysowanym schematem rybiego szkieletu. W głowę ryby wpisuje zagadnienie do rozpatrzenia: Dlaczego zmniejsza się liczba lasów na świecie?. Uczniowie w trakcie krótkiej dyskusji ustalają cztery najważniejsze przyczyny tego zjawiska. Ochotnik notuje je przy dużych ościach ryby na schemacie. Klasa zostaje podzielona na cztery grupy. Każda z nich otrzymuje polecenie omówienia jednego
z głównych argumentów. Poszczególne drużyny ustalają, co miało wpływ na określony problem. Po upływie wyznaczonego czasu przedstawiciele zespołów kolejno podchodzą
do tablicy i zapisują zgromadzone propozycje w odpowiednich miejscach schematu, przy mniejszych rybich ościach. Wybrana osoba odczytuje wszystkie pomysły. Uczniowie pod kierunkiem nauczyciela analizują wykonane zadanie i wskazują najtrafniejsze rozwiązanie. Nauczyciel ocenia pracę drużyn i ich zaangażowanie. Opis metody oraz przykładowy schemat rybiego szkieletu znajdują się w Materiałach dla nauczyciela.

2. Uczniowie prezentują sposoby chronienia lasów przed niszczącymi je czynnikami. Przygotowują listę działań, które mogliby podjąć dorośli, oraz czynności możliwych
do wykonania przez dzieci. Przykładowa lista została zamieszczona w Materiałach dla nauczyciela.

3. Nauczyciel poleca wykonać zadanie 2. w karcie pracy. Uczniowie odszukują w diagramie nazwy przedmiotów wykonanych z drewna i uzupełniają tabelę.

4. Zadanie domowe:

Wykonaj ćwiczenie „Mam pomysł”, znajdujące się na s. 89 podręcznika.

Materiały dla nauczyciela

Krótki opis metody rybiego szkieletu

Rybi szkielet to metoda przydatna do analizowania przyczyn danego problemu oraz poszukiwania sposobów jego rozwiązania. Uczniowie pracują w zespołach i uzupełniają odpowiednimi informacjami specjalnie przygotowany schemat. Podają główne, a następnie szczegółowe czynniki wpływające na zaistnienie sytuacji problemowej. Działanie zespołowe sprzyja wymianie wiadomości i podejmowaniu wspólnych decyzji. Ponadto uczniowie kształcą umiejętność dostrzegania różnorodnych aspektów omawianego zagadnienia oraz wyrażania i uzasadniania swojego zdania.

Przykładowy schemat rybiego szkieletu do zagadnienia „Dlaczego zmniejsza się liczba lasów na świecie?”

Lista działań możliwych do podjęcia w celu ochrony lasów

Dorośli: zmiana prawa, rozsądniejsze wykorzystanie zasobów naturalnych, sadzenie lasów, zgłaszanie inicjatyw ustawodawczych, organizacja kampanii medialnych.

Dzieci: używanie papieru z makulatury, przygotowanie akcji uświadamiającej problem lokalnej społeczności, sadzenie drzewek.