AORTA – 1. OPUSZKA AORTY – 2. ŁUK AORTY –
AORTA PIERSIOWA --- . AORTA BRZUSZNA
OPUSZKA AORTY:
- Tętnica wieńcowa wspólna lewa
- Tętnica wieńcowa wspólna prawa
ŁUK AORTY – część wypukła
1. Pień ramienno głowowy
2. Tętnica szyjna wspólna lewa
3. Tętnica podobojczykowa lewa
1. Pień ramienno głowowy:
Na wysokości stawu mostkowo-obojczykowego prawego dzieli się na:
a) tętnicę szyjną wspólną prawą
b) tętnicę podobojczykową prawą
2. Tętnica szyjna wspólna:
Nie oddaje gałęzi na szyi, Na wysokości górnego brzegu chrząstki tarczowatej z jej podziału powstaje:
a) tętnica szyjna zewnętrzna
b) tętnica szyjna wewnętrzna
A) Tętnica szyjna zewnętrzna: biegnie w :kierunku ślinianki przyusznej
Gdzie dzieli się na swoje gałęzie końcowe:
- t. skroniowa powierzchowna
- t. szczękowa: biegnie do dołu skrzydłowo podniebiennego. Zaopatruje – jamę bębenkową oponę twardą, mm. żuciowe, jamę nosową, podniebienie. Oddaje gałęzie: - t. zębodołową dolną – dla zębów żuchwy
Gałęzie t. szyjnej zewnętrznej:
- t. tarczowa górna
- t. językowa
- t. twarzowa – kończy się jako tętnica kątowa
- t. gardłowa wstępująca
- t. potyliczna
- t. uszna tylna
B) Tętnica szyjna wewnętrzna – części: szyjna, skalista, jamista i mózgowa. Gałęzie:
- t. oczna
- t. środkowa siatkówki
- t. naczyniówkowa
Gałęzie końcowe:
- t. przednia mózgu
- t. środkowa mózgu
3. TĘTNICA PODOBOJCZYKOWA
Przebiega nad osklepkiem opłucnej i I żebrem. Jej bezpośrednim przedłużeniem jest
tętnica pachowa.
Gałęzie:
- t. kręgowa: która biegnie w otworach wyrostków kolczystych kręgów szyjnych, na pierwszym kręgu szyjnym biegnie w bruździe t. wieńcowej i otworem wielkim wnika do jamy czaszki, tam łączy się z tętnicą kręgową przeciwległej strony i razem tworzą
na powierzchni brzusznej mostu – tętnicę podstawną. Tętnica podstawna oddaje gałęzie:
- t. błędnika
- t. tylną mózgu
- t. piersiowa wewnętrzna: na wysokości VII żebra oddaje:
o t. mięśniowo - przeponową
o t. nadbrzuszną górną
o t. osierdziowo - przeponową
- pień tarczowo szyjny:
o t. tarczowa dolna
o t. poprzeczna szyi
o t. nadłopatkowa
- pień żebrowo szyjny:
o t. międzyżebrowa najwyższa
o t. szyjna głęboka
TĘTNICA PACHOWA:
Jest bezpośrednim przedłużeniem t. podobojczykowej. Gałęzie tętnicy pachowej:
o gg. podłopatkowe
o t. piersiowa górna
o t. podłopatkowa
o t. okalająca łopatkę
o t. piersiowo grzbietowa
o t. okalająca ramię przednia
o t. okalająca ramię tylna
TĘTNICA RAMIENNA:
Jest bezpośrednim przedłużeniem t. pachowej. Gałęzie t. ramiennej:
o t. głęboka ramienia
o tt. poboczne łokciowe górne i dolne
Na wysokości szyjki kości promieniowej, w dole łokciowym t. ramienna dzieli się na swoje gałęzie końcowe:
o t. promieniową. Na wysokości podstaw kości śródręcza powstaje łuk dłoniowy głęboki, utworzony przez t. promieniową i g. dłoniową głęboką pochodzącą od t. łokciowej
o t. łokciową.
Na wysokości trzonów kości śródręcza powstaje łuk dłoniowy powierzchowny, jako połączenie tętnicy łokciowej z g. dłoniową tętnicy promieniowej.
Od łuków dłoniowych odchodzą:
- tt. dłoniowe wspólne palcy, które oddają:
- t. dłoniowe własne palcy
3. AORTA PIERSIOWA:
Przebiega w śródpiersiu tylnym, na lewo od kręgosłupa. Na wysokości Th12 przechodzi przez rozwór aortowy przepony. Długość aorty piersiowej – około 19 do 22 cm. Gałęzie – ścienne i trzewne.
a) gałęzie ścienne
o tt. Międzyżebrowe tylne
o tt. Przeponowe górne
b) gałęzie trzewne:
o przełykowe
o oskrzelowe
o osierdziowe
o śródpiersiowe
4. AORTA BRZUSZNA
Od rozworu aort do wysokości czwartego kręgu lędźwiowego. Długość – 15 – 16 cm.
Oddaje gałęzie ścienne – parzyste i nieparzyste, oraz gałęzie trzewne – parzyste i nieparzyste.
a) gałęzie ścienne parzyste:
o tt. Przeponowe dolne
o tt. Lędźwiowe
b) gałęzie ścienne nieparzyste:
o t. krzyżowa pośrodkowa – szczątkowa
c) gałęzie trzewne parzyste:
o t. nadnerczowa środkowa – wraz z t. nadnerczową górną (od t. przeponowej dolnej) i t, nadnerczową dolną (od t. nerkowej) unaczyniają gruczoł nadnerczowy
d) gałęzie trzewne nieparzyste:
o pień trzewny: około 2 cm naczynie, które nad górnym brzegiem trzustki oddaje:
- t. żołądkową lewą
- t. wątrobową wspólną
- t. śledzionowa
o t. krezkowa górna:
między dolnym brzegiem trzustki a dwunastnicą. Gałęzie:
- tt. Jelita czczego
- tt. Jelita krętego - tętnice jelita czczego i krętego przebiegają w krezce, jako 10 – 16 naczyń tętniczych.
- t. krętnico- kątnicza
- t. okrężnicza prawa
- t. okrężnicza środkowa
o t. krezkowa dolna: odchodzi od aorty brzusznej nieco powyżej jej podziału na tętnice końcowe. Gałęzie:
- t. okrężnicza lewa
- tt. Esicze
- t. odbytnicza górna
Z PODZIAŁU AORTY BRZUSZNEJ NA JEJ GAŁĘZIE KOŃCOWE POWSTAJĄ:
- T. BIODROWA WSPÓLNA LEWA I PRAWA.
T. BIODROWA WSPÓLNA na wysokości stawu krzyżowo biodrowego, dzieli się na:
- t. biodrową zewnętrzna
- t. biodrowa wewnętrzna
T. BIODROWA WEWNĘTRZNA:
Gałęzie ścienne:
a) t. biodrowo lędźwiowa
b) t. krzyżowa boczna
c) t. zasłonowa
d) t. pośladkowa górna
e) t. pośladkowa dolna
Gałęzie trzewne:
a) t. pępkowa
b) t. pęcherzowa dolna
c) t. maciczna
d) t. odbytnicza środkowa
e) t. sromowa wewnętrzna – przebiega wraz z nerwem sromowym w kanale sromowym. W bocznej ścianie dołu kulszowo odbytniczego oddaje:
- t. grzbietową prącia lub t. grzbietową łechtaczki
- t. głęboką prącia lub t. głęboką łechtaczki
T. BIODROWA ZEWNĘTRZNA:
Oddaje:
a) t. nadbrzuszną dolną
b) t. okalającą biodro głęboką
T. biodrowa zewn. Przechodzi pod więzadłem pachwinowym jako t. udowa.
T. UDOWA:
Biegnie wzdłuż przyśrodkowego brzegu m. obszernego przyśrodkowego, wstęuje do kanału przywodzicieli, dochodząc do dołu podkolanowego jako t. podkolanowa.
Gałęzie t. udowej:
a) t. głęboka uda – zaopatrująca tylną grupę mięśnie uda
b) t. nabrzuszna powierzchowna
c) t. okalająca biodro powierzchowna
d) tt. Sromowe zewnętrzne
T. PODKOLANOWA:
W dole podkolanowym dzieli się na swoje gałęzie końcowe:
a) t. piszczelową tylną
- t. podeszwowa przyśrodkowa
- t. podeszwowa boczna – która wytwarza łuk podeszwowy głęboki, zespalając się z g. końcową t. grzbietowej stopy.
b) t. piszczelową przednią - oddaje
- t. strzałkowa
Przedłużeniem t. piszczelowej przedniej jest t. grzbietowa stopy.
4
oliwc12