Przed pagodą starą w Moulmein łacina.docx

Przed pagodą starą w Moulmein, tam, gdzie morza senny brzeg,
Burmańska siedzi dziewczyna i wiem, że wspomina mnie;
Bo świątynny dzwon przyzywa, gdy wiatr w palm korony dmie:
"Wróć tu, wróć, żołnierzu z Anglii, wróć tu, wróć do Mandalay!"
Wróć tu, wróć do Mandalay,
Gdzie flotylli dawnej cień:
Czy nie słyszysz szmeru wioseł, od Rangun po Mandalay?
Na szlaku do Mandalay
Latająca ryba mknie,
A świt wybucha jak burza sponad Chin i niebo tnie!

Jej spódnica była żółta i zielony czepek jej,
Imię miała Supi jo-lat, jak królowa Tihibei.
Pierwszy raz ją zobaczyłem, gdy kurzyła faję białą,
Chrześcijańskie pocałunki marnując na bożka ciało:
Plugawe, gliniane cudo,
Zwane wielkim bogiem Buddą.
Dużo dbała o te bogi, gdy całowałem jej nogi!
Na szlaku do Mandalay...

Gdy mgła wstała z pól ryżowych, a słońce schodziło wolno,
Wyjmowała swoje banjo i śpiewała "Kulla-lo-lo!"
Z policzkiem na mym policzku i ręką na mym ramieniu
Spoglądała na parowce i hathis z pniami w strumieniu.
Słonie ciągną pnie na złoże
W śliskim, szlamistym bajorze.
Gdzie cisza wisi tak ciężko, że człowiek mówić nie może.
Na szlaku do Mandalay...

Ale to już odpłynęło, dawno minął już ten dzień;
Nie kursują autobusy z banku aż do Mandalay.
Tu w Londynie wiem, co znaczy tamprzesłużyć dziesięć lat:
"Kiedy raz cię Wschód zawoła, na nicpotem cały świat."
Na nic potem cały świat;
Czosnek pachnie tam jak kwiat,
Jest słońce, palmy, a w górze głos świątynnych dzwonów gra.
Na szlaku do Mandalay...

Chory jestem od zdzierania zelówek o twardy bruk,
A przeklęta słota Anglii budzi febrę, zwala z nóg.
Choć od Chelsea aż do Strandu kucht tuziny za mną gnają
I gadają o miłości, ale o czym to gadają?
Sine, krowie pyski mają.
Boże, o czym to gadają?
Mam smuklejszą, słodszą pannę w piękniejszym, zieleńszym kraju!
Na szlaku do Mandalay...

Płynąć chcę na wschód, za Suez, gdzie jest dobrem każde zło,
Gdzie przykazań brak dziesięciu i pić można aż po dno.
Bo świątynny dzwon przyzywa i tam tylko być już chcę -
Przed pagodą starą w Moulmein, tam, gdzie morza senny brzeg,
Na szlaku do Mandalay,
Gdzie flotylii dawnej cień;
Nasi chorzy tam leżeli, gdyśmy szli na Mandalay!
Na szlaku do Mandalay
Latająca ryba mknie,
A świt wybucha jak burza sponad Chin i niebo tnie!

A casu ad casum - od przypadku do przypadku,
A contrario - z przeciwieństwa,
A posteriori - z następstwa,
Ab absurdo - do (od) absurdu,
Ab extra - od zewnątrz,
Ab initio - od początku,
Ab intra - od wewnątrz,
Ab ovo - od samego początku,
Aberratio ictus - zboczenie działania,
Abortio - poronienie płodu,
Abortus criminalis - kryminalnie bezprawne przerwanie ciąży,
Accusatio - oskarżenie,
Actio - czynność,
Actio libera in causa - działanie wolne w przyczynie (nie w następstwie, skutkach),
Ad casum - stosownie do danego przypadku,
Ad eventum - forma czynności prawnej zastrzeżona dla wywołania określonych skutków prawnych,
Ad exemplum - na przykład,
Ad extremum - do ostateczności,
Ad feliciora tempora - do lepszych czasów,
Ad finem - do końca,
Ad hoc - doraźnie,
Ad infinitum - do nieskończoności,
Ad probationem - forma czynności prawnej zastrzeżona dla celów dowodowych,
Ad solemnitatem - forma czynności prawnej zastrzeżona pod rygorem nieważności,
Argumenta iuris puniendi - racja bytu prawa karnego (racjonalizacja kary),
Argumento ex ... - argument z ...,
Argumentum a contrario - wnioskowanie z przeciwieństwa,
Argumentum a fortiori - wnioskowanie z silniejszego na słabsze (i odwrotnie),
Argumentum a maiori ad minus - a. z większego na mniejsze,
Argumentum a minori ad maius - a. z mniejszego na większe,
Argumentum a rubrica - wnioskowanie z systematyki ustawy,
Argumentum a simili - wnioskowanie z podobieństwa (z analogii),
Argumentum ab auctoritate - a. odwołujący się do autorytetu,
Argumentum ad absurdum - a. z doprowadzenia do absurdu,
Argumentum ad auditorem - argument odwołujący się do słuchaczy,
Argumentum ad baculum - argument kija,
Argumentum ad crumenam - argument odwołujący się do kieszeni (łapówka),
Argumentum ad hominem (ex concesso) - argument odwołujący się do człowieka,
Argumentum ad ignorantiam - argument odwołujący się do niewiedzy,
Argumentum ad iudicium - argument odwołujący się do zdrowego rozsądku,
Argumentum ad misericordiam - argument odwołujący się do litości,
Argumentum ad personam - argument odnoszący się do osoby,
Argumentum ad populum - argument demagogiczny,
Argumentum ad rem - argument odnoszący się do meritum sprawy,
Argumentum ad vanitatem - argument odwołujący się do próżności słuchaczy (pochlebstwo),
Argumentum ad verecundiam - argument odwołujący się do nieśmiałości (do autorytetu),
Argumentum certum - argument nie do zbicia,
Argumentum e consensu gentium - wnioskowanie ze zgody powszechnej,
Argumentum e silentio - wnioskowanie z milczenia,
Argumentum per eloquentiam - argument z uroku słów,
Argumentum probabile - argument o pozorach prawdopodobieństwa,

B

Bannitio - wygnanie,
Beneficium iuris - dobrodziejstwo prawa,
Beneficium legis non debet esse captiosum - dobrodziejstwo prawa nie powinno szkodzić,
Benigna interpretatio - życzliwa interpretacja,
Benignius leges interpretandae sunt, quo voluntas earum conservetur - ustawy winny być interpretowane dla zachowania ich ducha,
Benignus - ludzki, przyjazny, łaskawy,
Bona fides - dobra wiara,
Boni mores - dobre obyczaje,

C

Calumnia - oszczerstwo,
Cardinalis - zasadniczy,
Casus - kazus prawny (wzięty z praktyki przypadek),
Casus a nullo praestatur - za przypadek nie ponosi się odpowiedzialności,
Casus est maior vis cui humana infirmitas resistere non potest - siła wyższa to zdarzenie, któremu słabość ludzka nie może się oprzeć,
Casus maior - siła wyższa,
Causa - przyczyna, powód,
Causa causae est etiam causa causati - przyczyna przyczyny jest również przyczyną skutku,
Causa causarum - przyczyna przyczyn,
Causa criminalis - sprawa karna,
Causa efficiens - przyczyna sprawcza,
Causa proxima - przyczyna najbliższa,
Causa ramota - przyczyna dalsza,
Causa sine qua non - przyczyna niezbędna,
Causalis - kauzalny,
Cito - szybko, bez zwłoki,
Clara non sunt interpretanda - jasne teksty nie podlegają (nie wymagają) wykładni,
Coactio non est imputabilis - przymusu nie zalicza się do zwinienia,
Coactus tamen voluit - zmuszony mimo to chciał,
Coauctor delicti - współsprawca przestępstwa,
Codex - zbiór praw,
Cogitationis poenam nemo patitur - myśli nie podlegają osądowi (nikt nie może być karany za swoje myśli), sam zamiar nie podlega karze,
Communis opinio - opinia powszechna,
Conatus delicti (deliquendi) - usiłowanie przestępstwa,
Conditio sine qua non - warunek konieczny,
Confinatio - internowanie,
Consummatio delicti - dokonanie przestępstwa,
Contra facta non valent argumenta - wobec faktów argumenty muszą ustąpić,
Contra ius commune - wbrew prawu powszechnemu,
Contra legem - wbrew ustawie,
Contra legem facere - działać niezgodnie z prawem,
Contra naturam - wbrew naturze,
Contra praescriptum - wbrew przepisowi,
Contra vim non valet ius - prawo ustępuje przed przemocą,
Contradictio - sprzeciw, sprzeczność,
Contradictio explicita - wyraźna sprzeczność,
Contradictio implicita - ukryta sprzeczność,
Contradictio in adiecto - sprzeczność w przydawce (przymiotniku),
Contradictio in se - sprzeczność sama w sobie,
Contradictio in subiecto - sprzeczność w samym przedmiocie,
Contradictio in terminis - sprzeczność w terminach (określeniach),
Crimen - przestępstwo, zbrodnia,
Crimen continuatum - przestępstwo ciągłe,
Cuiusvis hominis est errare, nullius nisi insipientis in errore perseverare - Każdy może zbłądzić, trwać w błędzie tylko głupi,
Culpa - wina,
Culpa dolo exorta - wina kombinowana (mieszana),
Culpa lata - wina ciężka,
Culpabilis - karygodny,
Cum animo corrigendi - w zamiarze (celu) wychowawczym,
Cunabula iuris - podstawy prawa (kolebka wiedzy prawniczej),

D

De facto - w rzeczywistości,
De lege ferenda - o ustawie, która ma być uchwalona,
De lege lata - o ustawie obowiązującej,
Definiendum - to co ma być zdefiniowane,
Definiens - to co definiuje,
Definitio - definicja,
Definitus - ustalony, stały,
Delicta communia - przestępstwa powszechne,
Delicta omissionis - przestępstwa formalne z zaniechania,
Delicta per omissionem commissa - przestępstwa materialne z zaniechania,
Delicta propria - przestępstwa indywidualne,
Delictum - występek, przestępstwo,
Delictum commissivum - przestępstwo z działania,
Delictum commune - przestępstwo powszechne,
Delictum consumatum - przestępstwo dokonane,
Delictum continuatum - przestępstwo ciągłe,
Delictum iuris gentium - przestępstwo prawa międzynarodowego,
Delictum omissivum - przestępstwo z zaniechania,
Delictum permanens - przestępstwo trwałe,
Delictum proprium - przestępstwo indywidualne,
Delictum putativum...