Udział wojsk polskich w końcowym etapie II wojny światowej: Polskie Siły Zbrojne liczyły około 200 tys żołnierzy. Pierwsza Dywizja Pancerna gen. Maczka zajęła bazę niemieckiej marynarki wojennej w Wilhelmshaven. Samodzielna Brygada Spadochronowa gen. Sosabowskiego dokonała nieudanej operacji alianckiej Market-Garden. Drugi Korpus Polski gen. Andersa wyzwolił Ankonę i Bolonię. Armia Ludowego Wojska Polskiego gen. Stanisława Popławskiego walczyła o Pomorze, zajęła Kołobrzeg oraz forsowała Odrę. Dywizja Piechoty im. Tadeusza Kościuszki wzięła udział w walkach o Berlin. Armia Ludowego Wojska Polskiego gen. Karola Świerczewskiego stoczyła walkę pod Budziszynem oraz wyzwalała Czechosłowację. Rozwiązanie Armi Krajowej: Mikołajczyk po informacji, że granica wschodnia na linii Curzona została przyjęta w Teheranie, podał się w listopadzie 1944 do dymisji. Nowym premierem został Tomasz Arciszewski.31 grudnia 1944 PKWN przekształcił się w Rząd Tymczasowy z premierem Edwardem Osóbką-Morawskim. W lutym 1945 rząd przeniósł się z Lublina do Warszawy. Komuniści zachowali pozory demokracji. Działały Polska Partia Socjalistyczna, Stronnictwo Ludowe, Stronnictwo Demokratyczne które były kierowane przez komunistów, nazywano je koncesjonowanymi. Sprawa Polski na Konferencji w Jałcie- Była to konferencja która odbyła się od 4 do 11 lutego 1945r.Na konferencji dyskutowano o sprawie polskiej. Nowy polski rząd miał nosić nazwę Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej. Zdecydowano o zorganizowaniu w Polsce wyborów. Określono ostateczny kształt polskiej granicy wschodniej wzdłuż linii Curzona, północna i zachodnia granica miała zostać przesunięta. Decyzje zostały ogłoszone publicznie, oznaczały koniec nadziei na niepodległe demokratyczne państwo. Rząd emigracyjny uznał postanowienia za zdradę i nowy rozbiór Polski. Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej: W czerwcu 1945 ustalono ostateczny skład Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej. 28 czerwca 1945 premierem został Edward Osóbka-Morawski, wicepremierami Władysław Gomułka i Stanisław Mikołajczyk. Przeważali komuniści (17 na 21). W czerwcu 1945 TZRJ uznał Francję, Szwecję, w lipcu Wielką Brytanię i USA, a po nich inne państwa, co było równoznaczna z delegalizacją rządu emigracyjnego. Konferencja w Poczdamie- Była to konferencja która odbyła się 17 lipca 1945, a brali w niej udział: Harry Truman, Clement Attlee i Stalin. Omawiano na niej sprawę polską, a także niemiecką. Uzgodniono kwestię polskiej granicy zachodniej, oddając pod „administrację polską” byłe ziemie niemieckie leżące na wschód od linii rzek Odra i Nysa Łużycka, część Prus Wschodnich oraz Wolne Miasto Gdańsk. Rozpoczęto przesiedlenia ludności niemieckiej z terenów przyznanych Polsce.
Referendum ludowe 1946- Datę wyborów przesuwano uzasadniając postępowanie problemami związanymi z migracją oraz wojną z podziemiem, jednak w rzeczywistości zyskiwano czas na rozbudowę aparatu terroru, który mógłby wpłynąć na wyniki. KRP, aby przesunąć termin ogłosiło referendum ludowe w sprawie: -likwidacji senatu, -zatwierdzenia reform społeczno-gospodarczych, -uznania granic na Bałtyku, Odrze i Nysie Łużyckiej. Propaganda komunistyczna apelowała o głosowanie „3 x tak”. PSL Mikołajczyka mówiło, by na pierwsze pytanie odpowiedzieć „nie”. Służby bezpieczeństwa masowo aresztowały działaczy PSL, niszczyły ich gospodarstwa i dopuszczały się zabójstw. Referendum ludowe odbyło się 30 czerwca 1946. Wybory 1947- Propagandę wymierzono w Mikołajczyka nazywając go zdrajcą, angielskim agentem. Od władzy odsunięto Karola Popiela. Rozbudowano aparat terroru, działała Milicja Obywatelska, Korpus Bezpieczeństwa Wewnętrznego który został powołany do walki z niepodległościowym podziemiem oraz Urząd Bezpieczeństwa czyli policja polityczna. Wydawano dekrety umożliwiające zwalczanie opozycji. Krajowa Rada Narodowa powołała dekretem Komisję Specjalną do walki z nadużyciami i szkodnictwem gospodarczym, której podlegały obozy przymusowej pracy. Ogólnikowe sformułowania małego kodeksu karnego ułatwiały komunistom zwalczanie opozycji. Wprowadzono cenzurę czyli zlikwidowano wolność słowa i druku, powołano Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk. 5 lutego 1947 prezydentem został Bolesław Bierut, premierem Józef Cyrankiewicz. 19 lutego 1947 sejm uchwalił małą konstytucję nawiązującą do podstawowych założeń konstytucji z 1921. W państwie panował tzw nastrój „demokracji ludowej”, a władze wykonawczą stanowiła Rada Państwa, której podporządkowano rady narodowe. Stosowano terror wobec politycznych przeciwników władz.
aian007