Dick Philip - Krótki szczęśliwy żywot Brązowego Oxforda.pdf - Dick Philip K - edmund144

Philip K. Dick

Krótki szczęśliwy żywot

Brązowego Oxforda

(Beyond Lies The Wub)

Przełożyły: Magdalena Gawlik i Anna Kejna

Tysiące czytelników uważa Philipa K. Dicka za

największego twórcę science fiction na wszystkich planetach.

Od jego przedwczesnej śmierci w 1982 wzrasta

zainteresowanie twórczością autora, dodatkowo podsycane

ogromną liczbą publikacji na jej temat.

Niniejszy zbiór opowiadań zawiera najwcześniejsze krótkie

utwory Dicka (w tym uprzednio nie publikowane), pochodzące

z lat 1952 – 1955.

„Bardziej niż którykolwiek z innych pisarzy gatunku, Dick

rzeczywiście udziela nam dostępu w głąb ludzkiego umysłu”.

„Wall Street Journal”

Wstęp

Kiedy poproszono mnie o napisanie tego wstępu,

odmówiłem. Nie miało to nic wspólnego z moim stosunkiem

do twórczości Phila Dicka; po prostu wydawało mi się, że

powiedziałem już na ten temat wszystko, co miałem do

powiedzenia. Natychmiast jednak zwrócono mi uwagę, iż

mówiłem to przy wielu różnych okazjach, więc nawet jeśli

istotnie nie mam nic do dodania, zebranie tych przemyśleń

może przydać się czytelnikom, którzy najprawdopodobniej nie

mieli sposobności się z nimi zetknąć.

Przeanalizowałem więc powtórnie sprawę oraz przejrzałem

to, co napisałem wcześniej na ten temat. Co warto powtórzyć,

co dodać? Widziałem się z Philem zaledwie kilka razy, w

Kalifornii i we Francji, i właściwie tylko za sprawą

przypadku napisaliśmy wspólnie książkę. Kiedy nad nią

pracowaliśmy, często do siebie pisywaliśmy i rozmawialiśmy

przez telefon. Lubiłem go, podziwiałem jego twórczość oraz

poczucie humoru, które najczęściej demonstrował właśnie

podczas rozmów telefonicznych. Pamiętam, jak kiedyś

wspomniał o wykazie honorariów, który właśnie otrzymał.

„Zarobiłem tyle-a-tyle we Francji, tyle-a-tyle w Niemczech,

tyle-a-tyle w Hiszpanii... Rety, to brzmi jak «Aria rejestrowa»

z Don Giovanniego!” W swoich książkach ironizował na skalę

kosmiczną, w życiu preferował humor słowny.

Pisałem wcześniej o jego poczuciu humoru, wspomniałem

również o jego igraszkach powszechnie akceptowaną

rzeczywistością, próbowałem nawet formułować ogólne opinie

dotyczące jego bohaterów. Po co jednak ubierać te uwagi w

nowe słowa, skoro wreszcie, po tylu latach, znalazłem pretekst,

żeby zacytować samego siebie.

„Jego bohaterami są często ofiary, więźniowie, ludzie

manipulowani. Należy poważnie wątpić, czy pozostawią świat

lepszy, niż go zastali, ale nigdy nic nie wiadomo. Starają się.

Niekiedy są dosłownie o krok od celu, jak piłkarz, który

wymanewrował wszystkich obrońców i bramkarza i biegnie z

piłką w kierunku pustej bramki... lecz zanim zdąży oddać

strzał, sędzia przerywa mecz z powodu oberwania chmury.

Czym jednak w tym wypadku jest oberwanie chmury? Albo

boisko?

Światy, w których funkcjonują bohaterowie Phila Dicka,

mogą w każdej chwili zostać zlikwidowane albo odmienione.

Rzeczywistość jest warta tyle samo co obietnice polityków.

Niezależnie od tego, co albo kto odpowiada za zaskakujące

zmiany reguł gry (może to być narkotyk, pętla czasowa,

maszyna lub obcy), rezultat jest zawsze taki sam:

Rzeczywistość (z gatunku pisanych przez duże R) staje się

czymś równie względnym jak stopień wytrawności pijanych

przez nas martini. Mimo to walka trwa nadal. Przeciwko

czemu? Ostatecznościom, Siłom, Zasadom, Tronom,

Dominajcom, częstokroć ukrytym w osobach również

będących ofiarami, więźniami, ludźmi manipulowanymi.

Sytuacja wygląda na ponurą i poważną. Błąd. Wykreślcie

«ponurą», zamiast kropki postawcie przecinek i dopiszcie, co

następuje: ale jednym z wyróżników mistrzostwa Phila Dicka

jest nastrój pisanych przez niego utworów. Nie potrafię jednym

słowem określić jego poczucia humoru. Zgryźliwe, groteskowe,

burleskowe, satyryczne, ironiczne... Żadna z tych cech nie jest

wystarczająco pojemna, każdą natomiast można odnaleźć bez

większego wysiłku. Jego bohaterowie w najważniejszych

chwilach dostają w twarz tortami z kremem; najzabawniejsze

sceny podszyte są gorzką ironią. Trzeba nie lada artysty, żeby

sprawnie kierować takim spektaklem”.

Napisałem te słowa w Philip K. Dick: elektryczny pasterz

(całość, opracowana przez Bruce’a Gillespiego, ukazała się w

roku 1975 nakładem Nostrilla Press) i ciągle się z nimi

zgadzam.

Miło jest widzieć, że Phil wreszcie doczekał się prawie

takiego zainteresowania, na jakie zasługiwał, i to zarówno ze

strony krytyków, jak i czytelników. Szkoda tylko, że nastąpiło

to tak późno. Kiedy go znałem, często bywał bez centa przy

duszy i choć przekroczył już wiek, w którym autorzy twardo

walczą o przeżycie, nadal walczył, żeby przeżyć. Cieszyłem

się, że u schyłku życia zaznał finansowej stabilności, a nawet

czegoś w rodzaju dostatku. Kiedy widziałem go po raz ostatni,

był naprawdę szczęśliwy i odprężony. Kręcono wtedy

Bladerunnera, podczas kolacji, a następnie do późnego

wieczoru rozmawialiśmy, żartowaliśmy i wspominaliśmy.

Wiele zamieszania czyniono wokół jego mistycyzmu. Nie

dysponuję wiedzą z pierwszej ręki o wszystkim, w co wierzył,

głównie dlatego, że często się to zmieniało, a poza tym trudno

było stwierdzić, kiedy mówi serio, a kiedy żartuje. Po naszych

rozmowach odniosłem jednak wrażenie, że uwielbiał zadawać

klasyczne pytanie autorów SF: „Co by było gdyby...?” w

odniesieniu do problemów natury filozoficznej i religijnej. W

tym kierunku zmierzała także jego twórczość, ja zaś

zastanawiałem się często, gdzie znajdzie się za dziesięć lat. Już

nigdy się tego nie dowiemy.

Pamiętam, że podobnie jak Jamesa Blisha, Phila także

fascynowało zagadnienie zła oraz kontrast, jaki owo zło

tworzyło z okazjonalną urodą życia. Jestem pewien, że nie

miałby nic przeciwko temu, abym zacytował fragment

ostatniego listu, jaki od niego otrzymałem, datowanego 10

kwietnia 1981:

„W ciągu kwadransa podsunięto mi dwie rzeczy: książkę O

czym szumią wierzby, której nigdy nie czytałem, oraz

zajmującą dwie kolumny fotografię w najnowszym numerze

«Time’a», wykonaną podczas nieudanego zamachu na

prezydenta. Ranni, agent ochrony z uzi w rękach,

Dick Philip - Krótki szczęśliwy żywot Brązowego Oxforda.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: