Jack London - Jerry z wysp.pdf - Jack London - mofek

Jack London

JERRY Z WYSP

Spis treści

OD AUTORA

III

VII

VIII

XII

XIII

XIV

XVI

XVII

XVIII

XIX

XXI

XXII

XXIII

XXIV

OD AUTORA

Nieszczęściem dla niektórych powieściopisarzy jest fakt, że w umysłowości przeciętnego

człowieka fantazja i fałsz są równoznaczne. Przed kilku laty opublikowałem powieść z Mórz

Południowych. Akcja toczyła się na Wyspach Salomona. Krytycy i recenzenci pochwalili ją jako

godny uznania wytwór wyobraźni. Ale co się tyczy prawdy — utrzymywali, że nie ma jej tam w

ogóle. Oczywiście — twierdzili. — każdemu wiadomo, że żadnych kudłatych ludożerców nie

spotyka się już na świecie, a tym bardziej nie biegają oni na golasa odrąbując głowy sobie

nawzajem, przy sposobności zaś i białym ludziom.

Otóż, posłuchajcie. Piszę te słowa w Honolulu, na Hawajach. Wczoraj, nad brzegiem morza

w Waikiki, zagadnął mnie jakiś obcy człowiek. Wspomniał w rozmowie naszego wspólnego

znajomego, kapitana Kellara. Kiedy u brzegów Wysp Salomona uległem katastrofie okrętowej na

pokładzie „Minoty", statku przewożącego Murzynów, uratował mnie właśnie ów Kellar, kapitan

podobnego statku — „Eugenie". Nieznajomy powiedział mi, że czarni ucięli Kellarowi głowę. Był

dobrze poinformowany. Występował jako przedstawiciel matki kapitana Kellara przy likwidacji

jego majątku.

Słuchajcie dalej. Kilka dni temu otrzymałem list od pana C. M. Woodforda, komisarza-

rezydenta brytyjskich Wysp Salomona. Wrócił właśnie na swoje stanowisko po dłuższym urlopie,

spędzonym w Anglii, gdzie umieścił syna w Oxfordzie. Na półkach niemal każdej czytelni

publicznej można odnaleźć książkę zatytułowaną „Naturalista wśród łowców głów". Naturalistą

tym jest pan C. M. Woodford. On właśnie napisał tę książkę.

Ale wróćmy do listu. Omawiając swoje codzienne zajęcia napomknął w nim krótko i

mimochodem o pewnym szczególnym zadaniu, z którym się wreszcie uporał. Przyczyną zwłoki był

jego pobyt w Anglii. Zadanie to polegało na wysłaniu ekspedycji karnej na sąsiednią wyspę, a przy

sposobności na odzyskaniu głów kilku naszych wspólnych znajomych — pewnego białego kupca,

jego żony i dzieci oraz białego kancelisty. Ekspedycja powiodła się, a pan Woodford kończył jej

opis następującymi słowy: „Specjal- nie uderzyło mnie to, że nie było widać bólu i przerażenia na

ich twarzach, które raczej zdawały się wyrażać pogodą i spokój". Zważcie, że mówił tu o

mężczyznach i kobietach swojej własnej rasy, których znał dobrze i którzy zasiadali z nim do stołu.

Inni przyjaciele, z którymi ja nieraz osobiście zasiadałem do stołu w junackich, wesołych

czasach mego pobytu na Wyspach Salomona, zginęli również — w taki sam sposób. Boże kochany!

Kiedyś popłynąłem na tekowym keczu „Minota" na wyspę Malaita, po Murzynów, i zabrałem ze

sobą żonę. Na drzwiach naszej maleńkiej kajuty widoczne jeszcze były świeże ślady ciosów

toporka, świadczące o wypadku, jaki wydarzył się przed paroma miesiącami. Wypadkiem tym było

ucięcie głowy kapitanowi Mackenzie, który w tym czasie dowodził statkiem „Minota". Kiedyśmy

zawinęli na Langa-Langa, odpływał stamtąd krążownik brytyjski „Cambrian", który właśnie

zbombardował jedną z wiosek.

Nie należy obciążać tego wstępnego słowa do mej opowieści dalszymi szczegółami, których

— stwierdzam to uroczyście — posiadam pod dostatkiem. Ufam, że w pewnej mierze przekonałem

was, że przygody mojego psa, bohatera tej książki, są prawdziwymi przygodami w bardzo

prawdziwym kanibalskim świecie. Moi drodzy! Kiedy zabrałem żonę w podróż na „Minocie",

znaleźliśmy na pokładzie rozkoszną irlandzką terierkę, która uganiała się za Murzynami, miała

gładką sierść jak Jerry, na imię zaś Peggy. Gdyby nie Peggy, książka niniejsza nigdy nie zostałaby

napisana. Suczka ta należała do wspaniałego kapitana statku „Minota". Oboje takeśmy się w niej

rozkochali, że po katastrofie statku moja żona bezwstydnie i z premedytacją ukradła ją kapitanowi.

Co więcej, przyznaję, że równie bezwstydnie i z premedytacją współuczestniczyłem w owym

przestępstwie. Takeśmy pokochali Peggy! Droga, królewska, wspaniała suczka, która znalazła grób

w morzu, u wschodnich wybrzeży Australii!

Muszę dodać, że Peggy, podobnie jak Jerry, urodziła się nad laguną Meringe, na plantacji

Meringe, położonej na wyspie Ysabel w sąsiedztwie wyspy Florida, gdzie znajduje się siedziba

władz i gdzie zamieszkuje komisarz-rezydent, pan C. M. Woodford. Co więcej, powiem na

zakończenie, że znałem dobrze ojca i matkę Peggy, i nieraz robiło mi się ciepło na sercu, kiedy

widziałem ową wierną parkę gnającą bok w bok po plaży. On miał w rzeczywistości na imię

Terencjusz. Ona nazywała się Biddy.

JACK LONDON

Waikiki

Honol ulu, Oahu

5 czerwca 1915 r.

Jerry'emu nie śniło się nawet, że czeka go coś niedobrego, dopóki Mister Haggin nie

wsadził go sobie nagle pod pachę i nie wskoczył na rufę oczekującej szalupy. Przez całe sześć

miesięcy życia Jerry'ego Mister Haggin był jego ukochanym panem. Jerry nie znał Mister Haggina

jako „pana", gdyż wyraz „pan" nie figurował w słownictwie Jerry'ego, który był gładkowłosym,

złotopłowym terierem irlandzkim.

Ale w jego słownictwie „Mister Haggin" posiadało ten sam ustalony dźwięk i znaczenie, co

wyraz ,,pan" ma dla ludzi, gdy określa ich stosunek do psów. Jerry słyszał, że „Mister Haggin" było

dźwiękiem, który kancelista Bob i dozorca plantacji, Derby, zawsze wydawali zwracając się do jego

pana. Podobnie słyszał, że dwunożne istoty ludzkie, które z rzadka przybywały do nich w

odwiedziny na pokładzie statku „Arangi", mówiły do jego pana: „Mister Haggin".

Jednakże psy są tylko psami i w jakiś nieokreślony, bezmowny, błyskotliwy, pełen

uwielbienia sposób wadliwie oceniają ludzi. Mają o swoich panach lepsze mniemanie i żywią do

nich większe uczucie, niżby to uzasadniały fakty. „Pan" oznacza dla nich — tak jak „Mister

Haggin" dla Jerry'ego — coś więcej, wiele więcej niż dla łudzi. Człowiek uważa siebie za „pana"

własnego psa, ale pies uważa swego pana za „boga". Otóż wyraz „bóg" nie należał do słownictwa

Jerry'ego, mimo że posiadał on już dosyć wyraźny i wcale spory zasób słów. „Mister Haggin" był to

dźwięk oznaczający „boga". W sercu i głowie Jerry'ego, w tajemnym ośrodku wszelkich jego

poczynań, który nazywa się świadomością, dźwięk „Mister Haggin" zajmował to samo miejsce co

„Bóg" w świadomości ludzkiej. Jako słowo i dźwięk „Mister Haggin" miało dla Jerry'ego ten sam

walor co wyraz „Bóg" dla ludzi wierzących. Krótko mówiąc, Mister Haggin był bogiem Jerry'ego.

Tak więc, gdy Mister Haggin czy bóg, czy jak to nazwać zważywszy ograniczenia mowy,

podniósł Jerry'ego z władczą stanowczością, wsadził go sobie pod pachę i wsiadł do szalupy, której

czarna załoga natychmiast pochyliła się nad wiosłami, Jerry od razu zdał sobie z niepokojem

sprawę, że zaczyna się dziać coś niezwykłego. Nigdy dotychczas nie był na pokładzie statku

„Arangi", który teraz przybliżał się i rósł mu w oczach za każdym ruchem wioseł.

Ledwie przed godziną Jerry przyszedł z zarządu plantacji nad brzeg morza, aby się przyjrzeć

odpłynięciu „Arangi". Już dwukrotnie w swoim półrocznym życiu doświadczył tych rozkosznych

wrażeń. Było bowiem czymś prawdziwie rozkosznym móc biegać tam i z powrotem po białej plaży

z miałkiego piasku koralowego, brać udział w ogólnym podnieceniu, a nawet je powiększać pod

roztropnym kierownictwem Biddy i Terencjusza.

Można tu było także napastować Murzynów. Jerry nienawidził ich od urodzenia. Kiedy był

jeszcze skomlącym szczenięciem, pierwsze doświadczenia pouczyły Jerry'ego, że jego matka,

Biddy, i ojciec Terencjusz nienawidzą czarnych. Czarny był czymś, na co należało warczeć. Jeżeli

nie był chłopcem do posług, mogło się go atakować, gryźć i tarmosić, kiedy się znalazł w obrębie

osady. Robiła to Biddy. Robił to Terencjusz. W ten sposób służyli swemu bogu — Mister

Hagginowi. Krajowcy byli pośledniejszymi dwunożnymi stworzeniami, które wykonywały

niewolniczą pracę dla dwunogich białych panów i mieszkały w odległych bara- kach roboczych —

byli czymś o tyle gorszym i niższym, że nie śmieli zbliżać się do siedzib swych władców.

Napastowanie Murzynów miało posmak przygody. Jerry pojął to, gdy tylko nauczył się

skradać. Było w tym pewne ryzyko. Dopóki Mister Haggin albo Derby czy Bob znajdowali się w

pobliżu, Murzyni przyjmowali to biernie. Ale zdarzało się, że białych panów nie było. Wtedy hasło

brzmiało: „Strzeż się czarnych!" Można ich było zaczepiać jedynie z należytą ostrożnością. Pod

nieobecność białego pana nie tylko pomrukiwali i łypali spode łba, ale atakowali psy kijami i

kamieniami. Jerry był świadkiem, jak poturbowali jego matkę, i zanim nauczył się przezorności,

Jack London - Jerry z wysp.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: