Części maszyn: I Poł stałe II Poł ruchowe III Napędy. P.stałe (nierozłączne): *nitowane *spawane *zgrzewane *klinowe *lutowane. P. stałe (rozłączne)*sworzniowe *klinowe *kołkowe *gwintowe. P.ruchome: *osie *wały *łożyska =>ślizgowe i toczne. Napędy: -sprzęgła –przekładnie: zębate, łańcuchowe, pasowe, ciernie. Poł stałe nierozłączne 1. P. nitowe- łeb i trzon, później zakuwka; do stałego połączenia, za pomocą zakuwnika należy trzon sklepać do zakuwki . Poł nitowe zakładkowe 2 nity, nakładkowe jednostronne 4n, nakładkowe dwustronne 4n. Poł: mocne, szczelne, gdy grubsze niż 9mm zakuwane na ciepło. Rzadko stosowany obecnie. Poł spawane: prostsze, tańsze za pomocą łuku elektrycznego płomienia acetylo-tlenowego. Sp elektrycznie między 2 blachy elektroda (najczęściej otulona 3-6mm), spawarki najczęściej transformatorowe by zwiększyć natężenie prądu. Między elektrodą a spawanym elementem powstaje łuk elektryczny nadtopione cz łaczymy i stopienie elektrody powstają spoiny. Rodzaje spoin: czołowa, pachwinowa, krawędziowa, grzbietowa. Spawanie gazowe- tlen i acetylen z oddzielnych butli. Płomień rozgrzewanie i stapianie elementów elementów prętu (druta spawalniczego). Droższe od s.elek ale łączenie elementów cieńszych, równiż el z żeliwa. Poł zgrzewane do łączenia blach karoserii. Elementy do połączenia między kłami podł z prądem. Po dociśnięciu kłów przepływ prądu o wysokim natężeniu (miejscowe rozgrzanie elementów) Poł lutowane- mat dodatkowy lutowie (cynowo-miedziowe) P.L.: -zakładkowe –nakładkowe jednostronne i dwustronne –zakładkowe skośne –przykładkowe. Stapia się jedynie lutowie. Poł stałe rozłączne Poł klinowe- *drążek poł z korpusem za pomocą klina poprzecznego *poł klinem podłużnym- klin do poł wału z kołem, rowek w wale i w piaście koła. Rodz klinów wydłużnych: -wypuszczany – plaski –wklęsły –styczny –zaokrąglony –noskowy Poł wpustowe- wpust nie posiada zbieżności *wpustem płaskim *w.czułenkowym *poł wielowpustowe- b. często szczególnie w skrzyniach przekładniowych, na cz wału nacięte el i w piaście koła. Poł sworzniowe np. z wieszaka z cięgłem dolnym w trzypunktowym ukł zawieszenia narzędzi na ciągniku (wieszak, cięgło dolne, sworzeń, podkładka, zawleczka spreżysta). Poł gwintowe- za pomocą wkrętu –za pomocą śruby dwustronnej i nakrętki –za pomocą śruby z łbem sześciokątnym i nakrętki. Rodzaje gwintów: *trójkątny *prostokątny *trapezowy symetryczny *trap niesymetryczny *okrągły. Gwinty trójkątne i okrągłe stosowane są w poł stałych pozostałe w ruchomych. Wada podczas drgań w czasie pracy mogą się luzować. Zabezpieczenia- przeciwnakrętka, nakrętka koronowa z zawleczką, odginana blaszka, płytka sprężynująca, podkładka sprężynująca. Poł sprężyste- sprężyna płaska płytkowa, płaska wielopłytkowa, śrubowa, spiralna. Poł gumowe- podkłady gumowe, gumowa tuleja łożyskowa, płytka wiązana z maszyną, guma, płytka z podstawą. Poł rurowe rozłączane, spawane, nitowane, gwintowane, kielichowe, kołnierzowe. Osie i wały – poł ruchowe Oś przenosi tylko obciążenia zginające a wał również skrętne. Wał- prosty z kołami zębatymi; korbowy.wykorbiony; prosty drążony; gładki; prosty z naciętymi kołami zębatymi i wieloklinem; prosty. Na końcu wału czopy –walcowe –stożkowe –kuliste Służą do wprowadzania łożysk. Łożyska –ślizgowe –toczne Ł.skł się z panewka, obudowa łoż, czop ustalający poł panewki. Rodzaje smarownic: kapturkowa, zaworkowa: półkulista, z kołnierzykiem. W silnikach spalinowych olej do panewek pod ciś. Łożyska toczne –kulkowe- wałeczkowe –beczkowe – stożkowe –igiełkowe. NAPĘDY. Sprzęgła rodzaje *tulejowe poł kołami *tarczowe *cierne *zapadkowe jednokierunkowe *kłowe *przesuwne *przegub krzyżakowy. Przekładnie do zmiany przełożenia między wałami. Głównie zmiany prędkości obrotowej. *przekładnie cierne *przekładnie zębate- czołowa z zazębieniem zew; czołowa z zaz wew; zębatka; czołowa o zębach skośnych; czołowa o z.śrubowych; czołowa o zębach daszkowych; stożkowa o zębach prostych; ślimowakowa; wichrowata o zębach śrubowych. Przekładnie pasowe- przełożenie może się zmieniać, poślizg pasa na kole pasowym: -otwarta –skrzyżowana –półskrzyżowana – kątowa. Napędy –mechaniczne – hydrauliczne: *hydrostatyczne *hydrokinetyczne –pneumatyczne. N. hydrauliczne- zespół elementów wzajemnie ze sobą poł mających ma na celu przetworzenie en mech na en płynu oraz przeniesienie jej za pośrednictwem tego płynu do odbiorników gdzie zastaje ponownie zamieniony na en mech. Siłownik hydrauliczny- zamienia en cieczy na en mechaniczną (na ruch postępowy): jednostronnego dz, dwustronne, teleskopowy. Silnik zamienia en cieczy na en mech (na ruch obrotowy) Niektóre pompy mogą pracować jako silniki hydrauliczne np. zębata. Rozdzielacz (zawór sterujący)- rozdziela ciecz steruje kierunek jej przepływu. Umożliwia uruchamianie i zatrzymanie silnika. Zawór bezb- chroni el uk hydr przed przecieciążeniem- obniża ciś cieczy z powrotem do zbiornika. Zawór dławiący- służy do reg natężenia przepływu cieczy: zbiornik, akumulatory hydr, chłodnice, przewody. N.pneumatyczne- wykorzystuje się energię ciśnienia powietrza. Ciągniki ogrodnicze- specjalne ciąg przeznaczone do współpracy z maszynami i narzędziami ogrodniczymi podczas wykonywania różnych prac polowych upr ogrodniczych także prac podwórkowych i transportu ładunków. En użyteczna ciągnika odbierana z zaczepu, ukł zawieszenia, WOM, ukl hydrauliki zew. Maszyny samojezdne- kombajny do zbioru; kosiarki samobieżne, el wózki widłowe. Mimo cech pojazdu są traktowane jako maszyny rolnicze a nie jako pojazdy ze względu na wąski zakres specjalizacji. Ciągniki powinny mieć możliwość współpracy z narzędziami i maszynami przeznaczonymi do wykonywania rożnych prac polowych w szczególnych warunkach wymagających różnej mocy i wielkości ciągnika jak również wielkość prześwitu, rozstaw kół, szerokość opon tylnych kół ciągnika itd. Klasyfikacja ciągników rolniczych. Rodzaj ukł jezdnych –kołowe –gąsiennicowe. Kołowy- umożliwia wszechstronne wykorzystanie zarówno do prac polowych jak też w transporcie. C. kołowe *jednoosiowe *dwuosiowe. Ciągnik jednoosiowy- sprzęgło tarczowe, skrzynia przekładniowa, most napędowy, koła napędowe, wał obrotu mocy tylny, mechanizm kierowniczy. Ciągnik dwuosiowy- sprzęgło innego typu, zaczep, podnośnik hydrauliczny, WOM, belka transportowa. Mikrociągniki tylko z zestawem narzędzi należących do tego ciągnika. Podział w zależności od zastosowania: pomocnicze; uniwersalne; specjalne; do prac podstawowych. Mikrociągniki- szeroko stosowane w drobnotowarowych gosp ogr. Ciągniki uniwersalne powinny mieć mały promień skrętu, możliwość zmiany rozstawy kół i wielkości prześwitu, szeroki wachlarz prędkości, wyposażone w wąskie koła, odpowiednie wypos zaczepowi transportowe. C. szczudłowe – b duży prześwit, wyniesiony do góry na tzw szczudłach, z wyorywaczem drzewek z pielnikiem i opryskiwaczem szkółkarskim.
mniamimniam