egzamin_z_fizjo.doc

1.  podaj jakie kationy występują w płynach wewnątrzkomórkowych

Na+,   K+, CA 2+, Mg 2+

2.  Podaj, jakie aniony występują w płynach zewnątrzkomórkowych

CL-, HCO3-, PO34 -, SO2-4, kwasy organiczne, białka

3.  Jak dzielimy płyny ustrojowe.

-płyn zewnątrzkomórkowy

- płyn wewnątrz komórkowy

- płyn w przestrzeni trans komórkowej (zalicza się również do płynu zewnątrzkomórkowego np. płyn rdzeniowo- mózgowy, maź stawowa)

4.  Jakie substancje wydzielane są z moczem w warunkach fizjologicznych.

5.  Co to jest filtracja?

- Filtracja (sączenie) – metoda oddzielania substancji stałych od cieczy i gazów, poprzez mechaniczne zatrzymanie jednego ciała stałego w przegrodach porowatych (filtrach) przy użyciu odpowiednich aparatów. Ciecz lub gaz otrzymywane po filtracji nazywa się filtratem. Filtracja jest najczęściej stosowanym sposobem oddzielania ciał stałych od cieczy

- Filtracja kłębkowa - etap formowania moczu. Zachodzi między kłębuszkiem naczyń krwionośnych a wnętrzem torebki Bowmana .Polega na przedostaniu się wody, soli mineralnych i związków drobnocząsteczkowych z osocza krwi do światła torebki. Powstaje w tym procesie tzw. mocz pierwotny .Jest to przesącz składający się głównie z wody, zawierający dużo węglowodanów i soli mineralnych .Nie ma w nim białka

6.  Co to jest dyfuzja?

- Zjawisko to uwarunkowane jest stężeniem na granicy zetknięcia dwóch faz i prowadzi do wyrównania stężeń w układzie oraz do utworzenia - jeśli jest to możliwe - jednorodnych mieszanin (roztworów) stałych, ciekłych i gazowych.

7.  Jakie funkcje spełnia hormon antydiuretyczny /ADH/?

- ADH powoduje  zwiększenie przepuszczalności dla wody ucieczka wody do przestrzeni okołocewkowej zmniejszenie objętości  i zagęszczenie moczu ( ucieczka wody do przestrzeni około cewkowej)

8.  W jakiej chorobie związanej z gospodarką węglowodanową występuje wielomocz?

- cukrzyca

9.  Jaki czynnik /hormon/ spełnia przeciwstawną funkcje do hormonu antydiuretycznego?

ANP czyli przedsionkowy peptyd natriuretyczny i hormon natriuretyczny

10.                 Co to jest hematokryt?

-Hct stosunek objętości upakowanych  erytrocytów do objętości pełnej krwi, w której są zawarte,  w składzie krwi u mężczyzn i kobiet  występuj różnice . z tego względu wartości odnoszące się do krwi muszą uwzględniać różnice płci.

11.                 Budowa i funkcja nefronu?

a) Budowa nefronu.- kłębuszek nerkowy }ciałko nerkowe - torebka Bowmana- kanalik kręty bliższy- pętla Henlego (ramię zstępujące – odbieranie wody i wstępujące – odbieranie jonów)- kanalik kręty dalszy- kanalik zbiorczyb) Etapy powstania moczu:- filtracja krwi – odbywa się w kłębuszku nerkowym otoczonym torebką Bowmana (mocz pierwotny)- resorpcja (zwrotna, obowiązkowa) – odbywa się w kanaliku bliższym- zagęszczenie moczu – odbywa się w pętli Henlego – polega na odbieraniu wody- resorpcja (zwrotna, nieobowiązkowa) – obywa się w kanaliku dalszym – mocz ostateczny; zależna jest od stanu organizmu.

12.                 Rola aparatu przykłębkowego /układ/RAA?

             produkuje reniene, bodźcem do jej wytwarzania jest spadek ciśnienia w tętnicy nerkowej , efektem jest mniejsze rozciągniecie ścian tętniczki doprowadzającej, Działa on na globulinę osocza (angiotensynogen), co prowadzi do powstania peptydu angiotensyny I, która jest z kolei substratem dla enzymu konwertującego angiotensynę, który przekształca ją w peptyd podnoszący ciśnienie tętnicze, angiotensynę II (AT).

13.                 Jakie czynniki regulują wydzielanie sodu w nerkach?

•    wielkości GFR(wielkość  filtracji kłębuszkowej)

•    aldosteronu

•    hormonu natriuretycznego

fizjologiczny czynnik  bardzo silnie zwiększający wydalanie sodu “ przedsionkowy” ,bo wytwarzany przez włókna mięśni przedsionka serca!!! Wydzielany gdy  dochodzi  do wzrostu objętości przedsionka serca

- hamuje wydzielanie  reniny

- hamuje uwalnianie aldosteronu z nadnerczy

- hamuje efekt działania angiotensyny

14.                 Co to jest diureza, czynniki wpływające na jej wielkość /ANF/

- 'Diureza wodna- wydalanie dużych ilości wodnistego moczu z braku  wydzielania ADH

Odwodnienie hipertoniczne- wydalanie moczu bardzo zagęszczonego,przy małej ilości płynów i dużym ciśnieniu osmotycznym

Antydiureza- wydalanie bardzo małych ilości moczu, o wysokiej osmotyczności

Czynniki to chyba chodzi o bilans wody

15.                 Próg nerkowy, pojęcie dynamiczne?

- próg nerkowy, graniczne stężenie substancji we krwi, po przekroczeniu którego substancja nie jest całkowicie resorbowana z moczu pierwotnego w procesach resorpcji kanalikowej w → nefronach nerki i pojawia się w moczu ostatecznym (dla glukozy wynosi 10 mmol/l = 180 mg/100 ml).

Próg nerkowy- stężenie danej substancji w osoczu , przy którym zaczyna ona pojawiać się w wydalanym moczu.

Transport maksymalny Tm glukozy = ok 2mmol/min

Tm glukozy jako podstawowego czynnika odżywczego zależy od ilości czynnych nefronów-

- może służyć jako wskaźnik funkcji kanalika bliższego lub do oceny ilości nefronów

- ukazuje  się ona w moczu zanim wysycony będziejej  transport maksymalny

Próg nerkowy dla glukozy  = 160mg% = 9 mmol/l

- przy tym stężeniu glukozy w moczu ilość glukozy reabsorbowanej  wynosi 1,1mmol/min

- świadczy to nierównej zdolności nefronów  do reabsorpcji

16.                 Czynność wewnątrzwydzielnicza nerek?

- W nerkach wytwarzane są liczne hormony, m.in.: erytropoetyna, aktywna witamina D3, prostaglandyny, renina, angiotensyna I i II, kininy, endotelina, tlenek azotu.
Erytropoetyna (EPO)
Erytropoetyna (EPO) jest hormonem glikoproteinowym, wytwarzanym głównie (około 90%) w komórkach śródmiąższowych naczyń włosowatych około-cewkowych kory nerek oraz prawdopodobnie w kłębuszkowych komórkach nabłonkowych i w cewkach nerkowych. Głównym bodźcem do wytwarzania EPO jest niedobór tlenu w tkance nerkowej. Hormon ten pobudza erytropoezę (produkcję szeregu czerwonokrwinkowego) w szpiku, nasila syntezę hemoglobiny oraz przyspiesza uwalnianie retikulocytów ze szpiku. Względny niedobór erytropoetyny jest główną przyczyną niedokrwistości występującej w schyłkowej niewydolności nerek, bowiem w tych przypadkach wielkość syntezy erytropoetyny w wątrobie, która wynosi około 10% całej puli erytropoetyny, jest niewystarczająca.
Aktywna witamina D3
Najbardziej aktywną formą witaminy D3 jest 1,25-dihydroksycholekalcyferol -1,25(OH)2D3. Właśnie nerka, gdzie zachodzi hydroksylacja mniej aktywnej postaci witaminy D3 tj. 25(OH)D3, jest głównym miejscem wytwarzania tej postaci witaminy D3. Niedobór aktywnej witaminy D3, do którego dochodzi np. u osób z przewlekłą niewydolnością nerek, prowadzi m.in. do wtórnej nadczynności przytarczyc, zaburzeń gospodarki wapniowo-fosforanowej i ciężkich zmian kostnych (tzw. osteodystrofia nerkowa). Jak wiadomo, witamina D3 odgrywa również podstawową rolę w zapobieganiu i leczeniu krzywicy u dzieci oraz rozmiękania kości u dorosłych.
Prostaglandyny
Prostaglandyny są substancjami hormonalnymi o budowie nienasyconych kwasów tłuszczowych. Ich synteza zachodzi głównie w rdzeniu nerek. Powstają również w wielu innych tkankach ustroju. Główna prostaglandyna nerkowa (PGE2) jest związkiem silnie rozszerzającym naczynia tętnicze. Działa także natriuretycznie (zwiększa wydalanie sodu). Prostaglandyny wpływają też na wielkość przepływu krwi przez nerki i rozdział krwi przepływającej pomiędzy korę i rdzeń.
Układ renina-angiotensyna-aldosteron
Renina jest enzymem syntetyzowanym w komórkach układu przykłębuszkowego nerek. Renina odszczepia od białkowego substratu osocza mało aktywny dekapeptyd (angiotensynę I), z którego następnie (w tkance płucnej) pod wpływem konwertyny powstaje angiotensyna II. Angiotensyna II jest substancją o potężnym działaniu naczyniokurczącym. Powoduje również pobudzenie syntezy aldosteronu, tj. hormonu wytwarzanego w korze nadnerczy, który zwiększa wchłanianie zwrotne sodu i wody w cewkach nerkowych. Zwiększone wydzielanie reniny ma miejsce m.in. przy spadku ciśnienia tętniczego krwi (np. po krwotokach) i w nadciśnieniu naczyniowo-nerkowym.

Nerki odgrywają też istotną rolę w degradacji hormonów oraz substancji czynnych. W komórkach cewek bliższych ulegają rozpadowi m.in.: insulina, glukagon, hormon wzrostu, parathormon, prolaktyna, hormony tarczycy i nadnerczy oraz aminy katecholowe. Upośledzenie wyżej wymienionej czynności metabolicznej nerek, prowadzi do rozwoju złożonych zaburzeń endokrynologicznych. Zdarza się tak np. w schyłkowej niewydolności nerek.

17.                 Rola nerki w utrzymaniu homeostazy?

To utrzymanie:

        - izowolemii -stałej objętości płynów ustrojowych

        -izotonii- stałego ciśnienia osmotycznego

        -izohydrii - stałego stężenia jonów  wodoru

       -usuwanie produktów przemiany materii, leków, produktów nieprzyswajalnych, toksycznych

18.                 Rola ADH w nerce?

Jego rola polega na regulacji zasobów wody w ustroju i zapobieganiu nadmiernej jej utracie z moczem - wpływa on bowiem bezpośrednio na rozmiary zwrotnego jej wchłaniania z przesączu kłębkowego (moczu pierwotnego) w cewkach nerkowych (nefron).

19.                 Co to jest autoregulacja przepływu krwi przez nerkę?

Autoregulacja  w przedziale  90 mmHg - 180mmHg

Przy ciśnieniu < 90 mmHg  - tętniczka doprowadzająca max rozszerzona, jej opór nie zmienia się .W przedziale właściwym dla  autoregulacji wraz z wzrostem ciśnienia następuje  wzrost oporu i zwężenie światła  tętniczki.

Powyżej 180mmHg  - max. zwężenie tętniczki , wzrost przepływu

20.                 Pojęcie klirensu i wartości fizjologiczne?

Klirens danej substancji oznacza ilość osocza(wrażoną w ml), która została całkowicie  oczyszczona z danej substancji w ciągu minuty.  Wielkość filtracji kłębuszkowej (GFR)możemy określić za pomocą klirensu inuliny GFR=125ml/min klirens insuliny jest jednocześnie wskaźnikiem zachowania się innych substancji wydalanych z moczem . Jeśli klirens jakieś substancji jest mniejszy od klirensu inuliny, oznacz to, ze jest ona wchłaniana przez komórki kanalików .

Klirens -hipotetyczna objętość osocza całkowicie “oczyszczona” z danej substancji  na skutek wydalenia jej  do moczu w jednostce  czasu. Oblicza się go dzieląc  czasowe np.minutowe wydalanie  tej w jednostce objętości substancji (  U x V ) przez  jej zawartość w  1 ml. osocza (P)

C = [ U x V] : P

C- klirens substancji

U- ilość substancji w 1 ml moczu

V- ilość moczu wydalonego w jednostce czasu

P- ilość substancji w 1 ml.osocza

21.                 Podaj mediatory układu nerwowego autonomicznego?

adrenalinę i noradrenalinę

22.                 Jakie struktury ośrodkowego układu nerwowego biorą udział w wykonywaniu ruchów ciała?

Móżdżek(zakręt przyśrodkowy i pierwszorzędna korowa) , kora mózgu, jadra podkorowe kresomózgowia

23.                 Elementy układu optycznego oka?

-rogówka

-ciecz wodnista

-soczewka

-ciało szkliste]

24.  jakie zmiany w widzeniu wywołuje starczowzroczność?

-w miarę wzrostu i starzenia się organizmu torebka soczewki stopniowo traci swoją sprężystość i właściwość nadawania soczewce bardziej kulistego kształtu, co jest przyczyną stopniowego odsuwania się od rogówki najbliższego punktu widzenia. W wieku 20 lat znajduje się on już w odległości 10,4 cm a w wieku 60 lat w odległości 83,cm patrzenie na bliskie przedmioty wymaga korekcji za pomocą szkieł.

25. Budowa ucha:

a) Ucho zewnętrzne: małżowina uszna, przewód słuchowy, ucho zew. oddzielone jest od ucha środkowego błona bębenkową

...