T: Charakterystyka środowisk w „Ferdydurke” Gombrowicza.
1. Informacje o autorze:
Reprezentant literatury awangardowej, wyemigrował do Argentyny, po wojnie na stałe osiadł we Francji. Zadebiutował powieścią „Bakakaj” uwagę krytyki zwróciła wydana w 1937 roku „Ferdydurka”. Autor : „Dzienników” ; „Ślubów”; „Operetki” ; „Iwony księżniczki Burgunda”
2 Szkoła:
-powinna: wykształcić, wychowywać, przygotować do życia, dawać wzorce
-w „Ferdydurke”
ciało pedagogiczne: staruszkowie z jakimś defektem fizycznym, starannie dobrani przez dyrektora, cechuje ich ścisłe realizowanie programu nauczania, brak własnej myśli
lekcja języka polskiego: uczenie schematami „ Słowacki wielkim poetom był” ; nauczyciel nie próbuje podjąć dyskusji z uczniem, jest przerażony wyznaniem Gałkiewicza , które nie mieści się w schemacie nauczania Bladaszki.
3. Rodzina:
-powinna: wspierać, dawać wzorce, wychowywać, być miejscem w którym rozwiązujemy nasze problemy, rodzice powinni być szczerzy wobec potomstwa.
- w utworze: to Młodziakowie są nieautentyczni udają nowoczesnych, tylko pozornie pozwalają córce Zucie na wszystko; zostają zdemaskowani przez Józia gdy ten umawia na nocną schadzkę starego prof. Pimkę i młodego Kopyrde z Zutą.
4. Dworek szlachecki środowisko ziemiańskie:
- kojarzy się z : sielanką, poprawnymi relacjami między panem a poddanym, życiem w sprzyjających warunkach natury, symbiozą
-rodzina Hurleckich: utrzymuje dystans między sobą parobkami, traktuje ich w sposób poniżający, to połowa lat 30 XX w a Hurlecy udają że świat zatrzymał się w miejscu.
T: Gombrowiczowska pupa i gęba
Pupa- upupić kogoś- to nie traktować kogoś poważnie, nie pozwolić komuś dorosnąć, traktować jak dziecko.
Upupiają rodzice ( np. matki podglądając z parku dorosłych synów na przerwie )
Upupia szkoła (np. ucząć schematami, nie pozwalając wyrazić własnej myśli)
Upupiani jesteśmy, ale często dajemy się upupiać, prowadzić za rękę bo tak jest wygodniej.
Gęba- to rodzaj maski, nienaturalności, sztuczności nakładamy ją by ukryć prawdziwe odczucia bo tak jest wygodniej, bezpieczniej.
Gęba w lekturze to np. nienaturalne zachowanie się uczniów mających świadomość że SA obserwowani przez matki.
Autor jednoznacznie pokazuje że nigdy nie jesteśmy sobą że zawsze nakładamy jakąś maskę, nie ma ucieczki przed gębą, z jednej gęby wpadamy w następną.
Łydka- to synonim nowoczesności, postępowości w utworze przedstawiona na przykładzie Zuty Młodziakowej.
T: O awangardowej powieści Gombrowicza.
1. Absurdy w powieści:
Józio zaciągnięty przez nauczyciela do szkoły, traktowanie 30-latka jak rówieśnika, szczekający chłopi
2.Posługiwanie się schematycznymi konstrukcjami językowymi:
„Słowacki wielkim poetą był”„Pupa” „Gęba” „Novus kolegus”
Te wyrażenia, zdania albo demaskują sposób uczenia, który nie przystawał do rzeczywistości albo był symbolem szerszych zjawisk.
3. Karykaturalne sytuacje i postacie :
-sytuacje:
pojedynek na miny Syfona i Miętusa (to parodia pojedynku wielkich herosów, średniowiecznych rycerzy, którzy walczyli na śmierć i życie w jakieś słusznej sprawie)
podglądające matki, zdemaskowanie Młodziaków, pranie się po pysku
-postacie:
wygląd ciała pedagogicznego, Miętus i Syfon, Młodziakowi
4. Chłopięta i chłopaki – to przerysowany podział uczniów:
- chłopięta – SYFON- porządny, przygotowany do lekcji, ułożony, z gębą świętego.
-chłopaki- MIĘTUS- przeklina, wagaruje, buntuje się, z gębą łobuza
5. Zakończenie utworu:
„Koniec i bomba
a kto czytał ten jest trąba”
Tym zdaniem Gombrowicz wpisał się w konwencję całego tekstu, zażartował z czytelnika, jednocześnie „puszczając” do niego oko.
6. Tytuł powieści:
To słowo, które nie ma desygnatu znaczeniowego, to również rodzaj językowego żartu autora.
renia993