PERLIT

              Perlit to amorficzne szkliwo wulkaniczne o relatywnie wysokiej zawartości wody.

Jego typowy skład chemiczny przedstawia się następująco:

·              70-75%              SiO2

·              12-15%              Al2O3

·              3-4%                            Na2O

·              3-5%                            K2O

·              0.5-2%                            Fe2O3

·              0.2-0.7%              MgO

·              0.5-1.5%              CaO

·              3-5%                            woda

Posiada charakterystyczne dla wielu minerałów właściwości ekspandujące, związane z utratą wody w wyniku podniesienia temperatury.

W temperaturze 850-900 C perlit mięknie, a woda uwięziona w strukturze wydostaje się i odparowuje. W wyniku tego procesu ekspandujący materiał zwiększa swoją objętość od 7 do 16 razy w stosunku do objętości pierwotnej. Ciężar właściwy perlitu, który nie ekspandował wynosi 1100 kg/m³, a po ekspandowaniu 30–150 kg/m³.

Cechą perlitu jest to, że po ekspandowaniu przybiera on barwy od śnieżnobiałej do białoszarej. Jego pH wynosi około 7, perlit jest więc chemicznie obojętny.

              Fot. - Powiększenie 1000-krotne perlitu, frakcja ziarnowa 0,63 - 1,25 mm

Charakterystyczne frakcje ziarnowe poszczególnych klas perlitu przedstawione są na zdjęciu:

o        Warstwa po lewej stronie - kl. III

o        Warstwa środkowa - kl. II

o        Warstwa po prawej stronie - kl. I

Perlit jest poszukiwany, wydobywany i przetwarzany na całym świecie. Złoża perlitu są związane w kwaśnymi skałami wulkanicznymi np. ryolitami, tufami ryolitowymi.

Największym producentem oraz konsumentem ekspandowanego perlitu są Stany Zjednoczone. W Stanach Zjednoczonych znajdują się duże złoża takie jak: Aqua Peaks w Tacos County, Socorro. Znacząca rolę w gospodarce związanej z perlitem odgrywają również Chiny, Grecja, Japonia, Węgry, Armenia, Włochy, Meksyk, Filipiny i Turcja.

Niski ciężar właściwy perlitu oraz jego stosunkowo niska cena (obecnie około 42$ za tonę) powoduje, że ma on szerokie zastosowanie w różnych gałęziach gospodarki np. jako:

·         podstawowy składnik lekkich tynków gipsowych oraz ciepłochronnych zapraw murarskich i tynkarskich,

·         dodatek obniżający ciężary, poprawiający wydajność i plastyczność tynków gipsowych, wapienno- cementowych i cementowo- wapiennych, zapraw murarskich oraz klejów do glazury i dociepleń,

·         składnik tynków maszynowych - gipsowych, cementowych i wapiennych, zarówno pakowanych do worków jak również stosowanych w technikach silosowych. Zastąpienie części piasku perlitem w widoczny sposób poprawia reologię otrzymanej mieszanki oraz jej przyczepność,

·         podstawowy materiał termoizolacyjny w ciepłochronnych zaprawach murarskich oraz ciepłochronnych tynkach wykonywanych na placu budowy. Można je z koniecznymi dodatkami kupić w hurtowniach materiałów budowlanych. Ten sposób wykorzystania perlitu jest od wielu lat stosowany zagranicą,

·         podstawowy składnik ciepłochronnych podłogowych wylewek perlitobetonowych. Taką wylewkę można wykonać samodzielnie, mieszając w odpowiednich proporcjach perlit kl. III, cement i wodę. Przygotowując samemu perlitobeton można ocieplać nim podłogę lub strop przy wykonawstwie nowych lub remontowaniu starych domów czy mieszkań. Można przy tym w wygodny sposób rozwiązać problemy wszystkich nierówności powierzchni, rezygnując ze stosowania płyt styropianowych,

·         składnik zasypek izolacyjnych w hutnictwie.

·         składnik obniżający ciężary odlewów gipsowych i prefabrykatów betonowych. Od wielu lat, w innych krajach znających lepiej jego własności jest stosowany do obniżania ciężarów różnych płytek elewacyjnych, prefabrykatów betonowych, odlewów gipsowych czy ozdobnych elementów betonowych, parapetów itp.,

·         składnik lekkich kształtek termoizolacyjnych, m.in. prostki perlitowej (cegła termoizolacyjna do 800st.C) oraz betonów termoizolacyjnych w energetyce, hutnictwie, chemii itp.,

·         luźna zasypka termoizolacyjna ścian i stropów,

·         w kriotechnice jako izolator zbiorników z gazami płynnymi,

·         pochłaniacz ropopochodnych / po wcześniejszej hydrofobizacji / z ziemi i wody /ochrona środowiska,

·         podstawowy składnik perlitobetonowych płyt izolacyjnych,

·         nośnik dodatków chemicznych / zakwaszaczy / w procesach produkcji pasz,

·         dodatek obniżający ciężary różnych wyrobów - AGD, chemii motoryzacyjnej, gumy technicznej, farb, itp.,

·         perlit klasy "0" jako składnik dający efekt "perły" w farbach dekoracyjnych oraz klas I i II do efektu "raufazy",

·         dźwiękoizolacyjny składnik ekranów dźwiękochłonnych obniżający dodatkowo ich ciężar.

Perlit uzupełnia lub zastępuje styropian. W postaci sypkiej i jako perlitobeton używany jest jako uzupełnienie lub zamiennik styropianu w posadzkach i stropach, wszędzie tam, gdzie istnieje potrzeba przycinania płyt styropianowych i dopasowywania kładzionych w nich różnorakich instalacji. Wykorzystanie perlitu w tym przypadku (poprzez zalanie położonych instalacji wykonanym na miejscu perlitobetonem) daje znaczące oszczędności czasowe i przyspiesza prowadzone roboty wykończeniowe.

Właściwości perlitu pozwalają na zastosowanie go także jako suchą zasypkę stropową, podłogową i dachową. Perlit jest, w zależności od umiejętności posługiwania się nim, albo uzupełnieniem klasycznych materiałów izolacyjnych, albo materiałem podstawowym.
Wkrótce zacznie obowiązywać polska norma na termoizolacyjne zasypki perlitowe, co pozwoli na stosowanie perlitu jako materiału ocieplającego przestrzenie pomiędzy ścianami wielowarstwowymi murów lub wdmuchiwanie pomiędzy płyty gipsowo-kartonowe.

Perlitobetony - izolacyjne i konstrukcyjne
Pod względem izolacji cieplnej i akustycznej są jednym z najlepszych materiałów budowlanych. Można je przygotowywać sposobem mokrym lub półsuchym z perlitu i cementu, bądź produkować jako suche mieszanki, gotowe do użycia na budowie po wymieszaniu z wodą. Perlitobetony można stosować do ocieplania posadzek, podłóg, stropów, wypełniania ścian, sufitów, dachów itp. Mieszając odpowiednio składniki można uzyskać różne perlitobetony.

Na mniejszą skalę można je samodzielnie wykonywać w betoniarkach, natomiast przy dużych powierzchniach celowe jest zastosowanie specjalistycznych mieszalników wsparte dodatkiem superplastyfikatorów. W wielu przypadkach wygodniej można je stosować zamiast styropianu - nie potrzeba pracochłonnych operacji wyrównywania powierzchni i późniejszego wylewania szlichty betonowej, można też stosować je przy zalewaniu stropów w starym budownictwie i na strychach. Można także je wykonywać przy układaniu ogrzewania podłogowego. 

Zaprawy ciepłochronne
Polecane szczególnie przez producentów betonu komórkowego. Także producenci ceramiki poryzowanej, na połączenia typu pióro - wpust preferują zaprawy perlitowe. Coraz więcej przedsiębiorstw używa go do produkcji ciepłochronnych zapraw i tynków oraz jako dodatek polepszający własności klejów do styropianów.
 

Perlitobetony - izolacyjne i konstrukcyjne
Pod względem izolacji cieplnej i akustycznej są jednym z najlepszych materiałów budowlanych. Można je przygotowywać sposobem mokrym lub półsuchym z perlitu i cementu, bądź produkować jako suche mieszanki, gotowe do użycia na budowie po wymieszaniu z wodą. Perlitobetony można stosować do ocieplania posadzek, podłóg, stropów, wypełniania ścian, sufitów, dachów itp. Mieszając odpowiednio składniki można uzyskać różne perlitobetony.
Na mniejszą skalę można je samodzielnie wykonywać w betoniarkach, natomiast przy dużych powierzchniach celowe jest zastosowanie specjalistycznych mieszalników wsparte dodatkiem superplastyfikatorów. W wielu przypadkach wygodniej można je stosować zamiast styropianu - nie potrzeba pracochłonnych operacji wyrównywania powierzchni i późniejszego wylewania szlichty betonowej, można też stosować je przy zalewaniu stropów w starym budownictwie i na strychach. Można także je wykonywać przy układaniu ogrzewania podłogowego.  

Charakterystyka perlitobetonów