Białołęka - przewodnik.pdf

(3164 KB) Pobierz
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD HTML 4.01//EN" "http://www.w3.org/TR/html4/strict.dtd">
B
I
A
Ł
O
Ł
Ę
K
A
przewodnik
Wydawnictwo Urzędu Dzielnicy Białołęka
841044367.058.png 841044367.069.png 841044367.080.png 841044367.091.png 841044367.001.png 841044367.010.png 841044367.011.png 841044367.012.png 841044367.013.png 841044367.014.png 841044367.015.png 841044367.016.png 841044367.017.png 841044367.018.png 841044367.019.png 841044367.020.png 841044367.021.png
Białołękę, jej korzenie i oblicza dzisiaj.
Wydawca: Urząd Dzielnicy Białołęka m.st. Warszawy
Myślisz o tym, aby tu się osiedlić?
Redakcja: Wydział Promocji i Komunikacji Społecznej
A może już tu mieszkasz, ale nie znasz okolicy?
Fotograie: Urząd Dzielnicy Białołęka, Białołęcki Ośrodek Kultury,
To właśnie z myślą o Tobie
Dorota Bachan, Małgorzata Brus, Zbigniew Bzinkowski, Andrzej Czajkowski,
przygotowaliśmy tę publikację.
Kamil Dąbrowski, Maciej Iwaniszewski, Tomasz Kozłowski, Karol Lusar,
Znajdziesz tutaj odrobinę historii, miejsca
Dariusz Ostrowski, Wojciech Panas, Aneta Sakowska, Małgorzata Stelmach,
charakterystyczne dzisiaj, coś dla przyjemności
Konrad Talaga, Jacek Wolańczyk, Paweł Zadrożniak, Tomasz Żyłowski,
i zdrowia oraz ciekawostki.
Centrum Sportów Ekstremalnych 2Wieże.
Amatorzy sztuki sakralnej mogą poznać niezwykłe
Tłumaczenie na język angielski: Lingua Perfecta Sp. j.
białołęckie skarby, zaś szukający śladów
Projekt i skład: Studio Awokado
industrialnej przeszłości znajdą jej korzenie.
Druk: Chromapress sp. z o.o.
A wszystko to zilustrowane fotograiami.
Warszawa, 2010 r.
Materiały do przewodnika zostały zebrane
ISBN: 978-83-931485-0-9
i zredagowane przez trzech autorów:
rodowitą mieszkankę Białołęki,
osobę zamieszkującą Białołękę od 9 lat
i związaną z naszą dzielnicą mieszkankę Bielan.
841044367.022.png 841044367.023.png 841044367.024.png 841044367.025.png 841044367.026.png
 
Odrobina historii
1. Bitwa o Białołękę
ul. Białołęcka
2. Cmentarz Tarchomiński
ul. Mehofera
3. Cmentarze ewangelickie
ul. Ruskowy Bród / Mańkowska oraz ul. Kamykowa
4. Drewniana Białołęka
ul. Fletniowa
5. Walcząca Białołęka
ul. Antalla, Erazma z Zakroczymia, Mehofera
6. „Para – buch! Koła – w ruch!”
ul. Modlińska
7. Żerańska śluza
ul. Zarzecze
8. Areszt śledczy
ul. Ciupagi 1
Coś dla przyjemności lub zdrowia
18. Centrum sportów ekstremalnych
ul. Marywilska 42 E
19. Lasy Choszczówki
Os. Choszczówka
20. Wał wiślany
okolice ulic: Sprawnej / Odkrytej, Mehofera
21. Kanał Żerański
wzdłuż ul. Płochocińskiej
22. Park Henrykowski
ul. Klasyków / Modlińska
23. Park Ceramiczna
pomiędzy ul. Ceramiczną i Milenijną
24. Park Strumykowa
ul. Strumykowa
25. Promem przez Wisłę
pomiędzy ul. Książkową i Grzymalitów
26. Skatepark
ul. Odkryta / Światowida
27. Stadnina Koni Głębocka
ul. Głębocka 117
28. Grillowanie…
ul. Kiersnowskiego
29. Edukacja i odpoczynek „Z biegiem Wisły”
ul. Mehofera (przy Seminarium)
30. Siatkówka plażowa latem, zimą lodowisko
ul. Strumykowa 21
31
19
3
21
20
13
28
33
4
8
33
22
37
24
17
25
40
30
2
26
5
29
35
43
23
1
16
12
5
11
32
34
6
18
3
9
38
27
39
42
5
10
11
14
15
v
Miejsca charakterystyczne dzisiaj
9. Osiedle Tarchomin
10. Na fali kultury
ul. Van Gogha 1
11. Multicentrum i Nautilus - wyjątkowe biblioteki
ul. Porajów 14, Pancera 18
12. Marywilska 44
przy ul. Płytowej
13. Modlińska – wczoraj i dziś
14. Trasa Mostu Północnego
wzdłuż ul. Obrazkowej
15. Wojewódzki Ośrodek Ruchu Drogowego
ul. Odlewnicza
16. Na ratuszu
ul. Modlińska 197
17. Kotwica Ligi Morskiej i Rzecznej
ul. Światowida / Hanki Ordonówny
7
41
naj...
36
architektura
historia
34. Seminarium
ul. Mehofera 2
35. Jedyny taki kościół w Polsce
ul. Modlińska 205
36. Kościół św. Jadwigi
ul. Modlińska 4
37. Kościół w Płudach
ul. Klasyków 21/23
38. Św. Jakub z Tarchomina
ul. Mehofera 2
39. Chrystus z Rio
ul. Marywilska
Przemysłowe korzenie
40. AROMA-ty na Klasyków
ul. Klasyków 10
41. Fabryka ciepła na Żeraniu
ul. Modlińska 15
42. POLFA Tarchomin
ul. Fleminga 2
43. Słupy energetyczne
okolice ul. Odkrytej
sakralne skarby
technika
Sakralne skarby
31. Kaplica prymasowska w Choszczówce
ul. Świerkowa 4
32. Kościół królowej Bony
ul. Głębocka 119
33. Kapliczki Białołęki
ul. Chudoby, Karnicka, Klasyków
przemysł
relaks
dla dzieci
841044367.027.png 841044367.028.png 841044367.029.png 841044367.030.png 841044367.031.png 841044367.032.png 841044367.033.png 841044367.034.png 841044367.035.png 841044367.036.png 841044367.037.png 841044367.038.png 841044367.039.png 841044367.040.png 841044367.041.png 841044367.042.png 841044367.043.png 841044367.044.png 841044367.045.png 841044367.046.png 841044367.047.png 841044367.048.png 841044367.049.png 841044367.050.png 841044367.051.png 841044367.052.png 841044367.053.png 841044367.054.png 841044367.055.png 841044367.056.png 841044367.057.png 841044367.059.png 841044367.060.png 841044367.061.png 841044367.062.png 841044367.063.png 841044367.064.png 841044367.065.png 841044367.066.png 841044367.067.png 841044367.068.png 841044367.070.png 841044367.071.png 841044367.072.png 841044367.073.png 841044367.074.png 841044367.075.png 841044367.076.png 841044367.077.png 841044367.078.png 841044367.079.png 841044367.081.png 841044367.082.png 841044367.083.png 841044367.084.png 841044367.085.png 841044367.086.png 841044367.087.png 841044367.088.png 841044367.089.png 841044367.090.png 841044367.092.png 841044367.093.png 841044367.094.png 841044367.095.png
Odrobina Historii
Oicjalna nazwa - Dzielnica Białołęka m.st. Warszawy
Discovering Białołęka
Białołęka swoją nazwę zawdzięcza istniejącej niegdyś na tym terenie wsi szlacheckiej.
W dokumentach widnieje nazwa Bialalanka (od słowa bielawa , czyli podmokła łąka).
W 1425 r. otrzymała prawa lokacyjne chełmińskie, ale osadnictwo rozwijało się już
w epoce żelaza. Dowodem tego są cmentarzyska grobów kloszowych, charakterystycz-
nych dla tego okresu. Właściciele gruntów wielokrotnie zmieniali się. Wśród najbardziej
znamienitych był m.in. król Jan Kazimierz. W XIX wieku Białołęka była częścią Bródna
i dzieliła się na liczne osiedla. Przed wybuchem II wojny światowej dzieliła się na Biało-
łękę Dworską i Szlachecką. W 1951 r. została przyłączona do Warszawy, a od 2002 r. jest
jedną z 18 dzielnic warszawskich i drugą pod względem powierzchni.
The oicial name – Białołęka District of Capital City of Warsaw. The name Białołęka
comes from the name of the village which used to be situated in the place of today’s
district. Oicial documents reveal the name Bialalanka (meaning a water-mead-
ow). In 1425 it was granted its location on the basis of the Chełmińskie laws, how-
ever the colonization of this territory had already began in the Iron Age. There have
been many owners of these lands – with the king Jan Kazimierz as the most eminent
one. In the XIX c. Białołęka belonged to the area of Brudno and consisted of many
housing estates. Before World War II the district was divided into Białołęka Dwor-
ska (Manor Białołęka) and Białołęka Szlachecka (Noble Białołęka). In 1951 Białołęka
was annexed to Warsaw and since 2002 it has been the second largest of Warsaw’s
18 districts.
841044367.096.png 841044367.097.png 841044367.098.png 841044367.099.png 841044367.100.png 841044367.101.png
1. Bitwa o Białołękę
6
7
Działo się to roku Pańskiego 1831 mroźną zimą, podczas końcowych działań zbrojnych
Powstania Listopadowego. Po obu stronach dzisiejszej ul. Białołęckiej spotkały się woj-
ska polskie i rosyjskie. 24 lutego tego roku w konsekwencji bitew pod Wawrem i Olszyn-
ką Grochowską carski feldmarszałek Iwan Dybicz wysłał generała Iwana Szachowskiego
na Białołękę, czyli na tyły walk. Ze strony polskiej rozpoznanie sił rosyjskich przypadło
generałowi dywizji Kazimierzowi Małachowskiemu, później dołączył do niego generał
Jan Krukowiecki. O godzinie 14.00 wojska rosyjskie rozpoczęły atak.
dnia, 25 lutego dowódcy obu stron zdawali się być bar-
dziej ostrożni i przyjęli taktykę wyczekującą. Każdy myślał,
że przeciwnik dysponuje większymi siłami, dlatego rozkazy
w obydwu obozach były podobne – nie podejmować dzia-
łań zaczepnych. Drugi dzień bitwy był po części wynikiem
przypadku. Polskie wojska, widząc wycofujący się oddział
rosyjski ostrzelały go z dział. Reszta niecierpliwych i rwą-
cych się do walki sił polskich uznała to za sygnał do ataku.
Rozdzielone wojska rosyjskie nie były w stanie odeprzeć
tego ataku. Dybicz słysząc docierające z północy odgłosy
bitwy sądził, że to polskie przegrupowanie sił i postanowił
zaatakować frontalnie na Olszynkę Grochowską.
W ten oto sposób 13 tys. żołnierzy polskich dysponujących
jedynie 22 działami obroniło Białołękę przed atakiem rosyj-
skiej armii, liczącej 11 tys. żołnierzy i 56 dział. Na pamiątkę
zwycięskiej bitwy przy ul. Białołęckiej stoi kamień, upa-
miętniający to wydarzenie.
Battle of Białołęka
During November Uprising (also known as Cadet Revolution) Polish and
Russian Armies met on the opposite sides of today’s Białołęcka street. On
February 24th, 1831, tsar’s ield marshal Dybicz sent general Szachowski to
Białołęka. Although they fought bravely, Polish soldiers were forced to back
away. On the second day of the battle – the Poles – having noticed that Rus-
sian were retreating – battered them.
This is how 13 000 Polish soldiers equipped with merely 22 cannons pro-
tected Białołęka from the attack of Russian Army of 11 000 troops and 56
cannons. To commemorate the battle of Białołęka a stone monument was
placed in Białołęcka street.
Mimo dzielnej obrony wojska polskie stopniowo wycofywały się ze wsi Białołęka. Poje-
dyncze oddziały żołnierzy walczyły jednak przez całą noc. W wyniku zaciętych walk tego
dnia poległo 650 żołnierzy po stronie rosyjskiej i 450 po stronie polskiej. Następnego
841044367.002.png 841044367.003.png 841044367.004.png
 
841044367.005.png 841044367.006.png 841044367.007.png 841044367.008.png 841044367.009.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin