Politechnika Lubelska
Wydział Mechaniczny
Laboratorium Maszyn Technologicznych
Ćwiczenie
Temat: Możliwości technologiczne wykorzystania podzielnic na frezarkach uniwersalnych.
Wykonał:
Data wyk.: 21-12-2004
Ocena
1.Cel ćwiczenia:
Celem ćwiczenia było zapoznanie się z metodami obróbki kół zebatych walcowych.
2. Podstawy teoretyczne.
Koła zębate walcowe można obrabiać przez struganie, dłutowanie, frezowanie. szlifowanie (w tym również i docieranie), wiórkowanie, przeciąganie. Stosowane są także metody obróbki bezwiórowej. np. walcowanie uzębień na gorąco iub na zimno. Z uwagi na ogromną różnorodność kół zębatych spotykanych w przemyśle, tj. począwszy od bardzo małych aż do gigantycznych kół stosowanych w przemyśle ciężkim, wybór metody obróbki kół winien uwzględniać: kształt i wymiary koła, przeznaczenie, wielkość produkcji, warunki obróbki cieplnej, klasę dokładności uzębienia. Zgodnie z wymaganiami PN dokładność wykonania kół może być zawarta w jednej z 12 klas dokładności, przy czym klasa 1 jest najdokładniejsza, zaś klasa 12 najmniej dokładna.
W metodzie kształtowej zarys krawędzi tnącej narzędzia skrawającego odpowiada kształtowi wrębu międzyzębriego nacinanego koła.
Metoda kształtowa może być stosowana jedynie wówczas gdy zarys wrębu międzyzębnego nie zmienia się wzdłuż linii zęba. Powyższy przypadek ma miejsce przy obróbce kół zębatych walcowych o zębach prostych, śrubowych , strzałkowych oraz przy obróbce ślimaków walcowych i globoidalnych. Metoda kształtowa może być realizowana przez frezowanie frezami krążkowymi modułowymi lub palcowymi, a także przez dłutowanie, szlifowanie i przeciąganie przy użyciu przeciągaczy tarczowych. Powyższe przypadki zostały pokazane na rysunku 1.
W metodzie kopiowej zastosowano wzornik (kopiał) o kształcie zarysu odpowiadającego bocznemu zarysowi obrabianego zęba. Powierzchnia robocza wzornika służy do prowadzenia sań narzędziowych. Wzornik bywa wykonany w skali 5:1 lub 10:1, dzięki czemu błędy wykonania wzornika przenoszone są w minimalnym stopniu na obrabiane koło. Metoda kopiowa stosowana jest do obróbki kół zebatych walcowych i stozkowych o
duzych rozmiarach.
3. Metoda kształtowa obróbki uzębień
Do najbardziej rozpowszechnionych metod obróbki kształtowej należy metoda frezowania kształtowego przy wykorzystaniu modułowych frezów krążkowych lub palcowych (trzpieniowych). Przebieg obróbki uzębienia przy wykorzystaniu freza modułowego krążkowego został pokazany na rys. 6.
Frez obraca się wokół własnej osi w kierunku oznaczonym strzałką 1. Równocześnie przedmiot zamocowany na wrzecionie podzielnicy przytwierdzonej do stołu frezarki przemieszcza się wraz ze stołem w kierunku 2. Po wykonaniu pełnego wrębu obejmującego pełną grubość wieńca koła następuje obrót wrzeciona podzielnicy o kąt
360° /z , a następnie ruch powrotny stołu (wraz z podzielnicą i nacinanym kołem) w czasiektórego nacinany jest kolejny wrąb. Powyższe czynności wykonywane są aż do nacięcia pełnej liczby zębów.
Z powyższego opisu wynika że nacinanie zębów realizowane jest poprzez stosowanie naprzemian frezowania współbieżnego i przeciwbieżnego.
4. Czas maszynowy obróbki
Czas maszynowy określamy dzieląc przebytą przez stół drogę potrzebną do wykonania jednego wrębu przez prędkość ruchu stołu. Na całkowitą drogę stołu składa się:
a) dobieg /. określany jako
w którym dodatek (l-2) jest konieczny ze względu na nie dopuszczenie do bezpośredniego kontaktu freza z obrabianym materiałem przed rozpoczęciem procesu frezowania
b) grubość / wieńca koła (mm)
c) wybieg l2 przyjmowany w granicach
/2 = (2 - 5) (mm)
Prędkość ruchu stołu równoznaczną z wartością posuwu minutowego pm określamy jako
pm= pz * zos * nf
w którym
pz — posuw na ostrze (mm/ostrze)
zoS — liczba zębów freza modułowego krążkowego
n, — liczba obrotów freza (obr/min)
Czas maszynowy obróbki wynosi
5. Wykonanie cwiczenia.
a)metoda kształtowa
Srednica zewnetrzna freza -D=80mm
Liczba ostrzy freza – zos=11
Ilosc obrotów freza – nf=45obr/min
Posów na ostrze – pz=0,25 mm/ostrze
Liczba zebow nacinanego koła – z=59
Moduł – m=4
Szerokosc wieńca nacinanego koła – l=45mm
b) metoda obwiedniowa
Srednica wewnetrzna półfabrykatu –Dz= 286mm
Szerokosc wienca kola – l=B=55mm
Moduł – m=3,25
Obroty freza - nf=90obr/min
Srednica zewnetrzna freza – D=63mm
Krotnosc freza – k=1
Posuw pionowy – p=0,8mm/obr przedmiotu
Głębokosc skrawania – h=7,15mm
6.Wnioski:
megan165