Nerw rdzeniowy (nervus spinalis)
Nerw odchodzący od rdzenia kręgowego, opuszcza go przez otwory międzykręgowe, które są utworzone przez wcięcie kręgowe dolne i górne.
Budowa
Każdy z nerwów rdzeniowych tworzony jest przez opuszczające rdzeń kręgowy korzenie (patrz rysunek): wychodzący z rogów przednich korzeń przedni oraz wchodzący do rdzenia przez rogi tylne korzeń tylni, na którym występuje zwój rdzeniowy. Z połączenia obu korzeni powstaje pień nerwu rdzeniowego (truncus nervi spinalis), z którego odchodzą 4 gałęzie. Najpotężniejsza z nich jest brzuszna, czyli przednia - gałęzie te tworzą sploty. W przeciwieństwie do nich gałąź tylna, zwana grzbietową, zwykle zwojów nie tworzy, unerwiając m.in. głębokie mięśnie i skórę grzbietu. Za to gałąź łącząca łączy się z pniem współczulnym - możemy z uwagi na rodzaj przebiegających nią włókien wyróżnić jej część białą - włókna przedzwojowe - i szarą - włókna zazwojowe. Niepozorna jest gałąź oponowa, która wraca do kanału kręgowego, unerwiając m.in, opony rdzenia.
Podział
Jest 31 par tychże nerwów i dzielą się one na:
- nerwy szyjne C1 - C8 (8 par)
- nerwy piersiowe Th1 - Th12 (12 par)
- nerwy lędźwiowe L1 - L5 (5 par)
- nerwy krzyżowe S1 - S5 (5 par)
- nerwy guziczne Co1 (1 para)
W odcinku szyjnym jest 8 par nerwów rdzeniowych - z ich gałęzi przednich powstają dwa sploty: splot szyjny, utworzony z gałęzi przednich od pierwszego do czwartego nerwu szyjnego, i splot ramienny, w którego skład wchodzą gałęzie przednie od piątego do ósmego szyjnego i pierwszego nerwu piersiowego. Splot szyjny unerwia szyję i częściowo głowę. Najdłuższą jego gałęzią jest nerw przeponowy.
Od splotu ramiennego odchodzą nerwy do kończyny górnej: nerw łokciowy, nerw promieniowy, nerw pośrodkowy, nerw pachowy, a także i nerw mięśniowo - skórny, ponadto nerwy skórne przyśrodkowe ramienia i przedramienia.
W odcinku piersiowym gałęzie przednie nie tworzą splotów, a oddają 12 par nerwów międzyżebrowych, zaopatrujących ściany klatki piersiowej i górną część przedniej ściany brzucha.
W odcinku lędźwiowym jest 5 par nerwów rdzeniowych, których gałęzie przednie tworzą splot lędźwiowy, od którego odchodzą nerwy zaopatrujące dolną część ściany brzucha i częściowo kończynę dolną.
Największym nerwem tego splotu jest nerw udowy, a najdłuższym nerw udowo - goleniowy, trzeba zaznaczyć, że jest on też i najdłuższym nerwem w ciele człowieka.
Odcinek krzyżowy liczy również pięć nerwów, których gałęzie przednie wraz z gałęzią od ostatniego nerwu lędźwiowego i pierwszego guzicznego tworzą splot krzyżowy. Gałęzie tego splotu zaopatrują ścianę miednicy i większą część kończyny dolnej. Największym nerwem tego splotu jest nerw kulszowy, który w okolicy dołu podkolanowego dzieli się na nerw piszczelowy i nerw strzałkowy wspólny.
kamilakoscielniak