Nauka o organizacji, 31.03.2011
Misje i cele przedsiębiorstwa
Podstawą istnienia każdego przedsiębiorstwa jest określona koncepcja biznesu, która składa się z trzech elementów:
1. Funkcji jaką podmiot chce spełniać na rynku- misja przedsiębiorstwa definiuje cel, dla którego osiągnięcia przedsiębiorstwo zostało powołane oraz określa funkcję, jaką ono pełni w danym środowisku.
2. Sposób spełniania tej funkcji – na kształt misji mają wpływ:
*historia przedsiębiorstwa
*preferencje i wizje kierownictwa
*środowisko w jakim działa
*środki jakimi dysponuje
3. Segment rynku, który określa obszar działania przedsiębiorstwa.
W swojej działalności przedsiębiorstwo powinno się kierować następującymi zasadami:
-GOSPODARNOŚCI-ogólna zasada racjonalnego postępowania w warunkach kwantyfikacji celu i środków działania (zasada największej wydajności, oszczędności środków lub najmniejszego kosztu)
Max zysk przy min kosztów jest niemożliwy!
Max zysk osiągamy przy danym nakładzie!
Przy min kosztów otrzymamy dany zysk!
-PRZEDSIĘBIORCZOŚCI-oznacza gotowość oraz zdolność do podejmowania decyzji i twórczego rozwiązywania problemów, umiejętność wykorzystywania pojawiających się możliwości oraz elastycznego przystosowania się do zmieniających się warunków.
-RENTOWNOŚCI-powoduje, że przedsiębiorstwa otrzymują z nadwyżką zwrot swoich nakładów na produkcję po jej sprzedaży
-RACHUNKU BANKOWEGO- mierzenie nakładów i efektów działalności gospodarczej, który sprzyja podejmowaniu optymalnych decyzji mających na celu maksymalizację efektów użytkowych
Konsekwencją powiązania przedsiębiorstwa z produkcją towarowo-pieniężną są jego charakterystyczne cechy:
1.Wyodrębnione ekonomicznie (alienacja):
-odrębność majątkowa
-reprodukcja we własnym zakresie zużywania zasobów majątkowych
-zależność między dochodami pracowników przedsiębiorstwa, a jego wynikami produkcyjnymi i ekonomicznymi
-ponosi zawsze ryzyko ekonomiczne
-jest uzależnione od możliwości nakładów inwestycyjnych
2.Wyodrębnienie prawne:
-zdolność do działań prawnych
-zawieranie umów, zaciąganie kredytów
-występowanie jako odrębny podmiot w obrocie towarowym
3.Wyodrębnienie techniczno-organizacyjne:
-występuje jako całość wyodrębniona pod względem technologii
-posiadanie własnej struktury organizacyjnej
-posiadanie odrębnego zarządu i podporządkowanie przedsiębiorstwa zwierzchnikowi
Wzajemne relacje między funkcjami zarządzania a funkcjami rzeczowymi przedsiębiorstwa:
Funkcje zarządzania: Planowanie, Organizowanie, Motywowanie, Kontrolowanie
Funkcje rzeczowe: Produkcja, Marketing, Finanse, Personel
Prawno-organizacyjne i własnościowe formy zorganizowanego działania.
Przedsiębiorstwa różnią się między sobą:
-formą własności
-sposobem funkcjonowania
-wielkością i strukturą
Rodzaje kryteriów:
-organizacyjno-ekonomiczne (przedsiębiorstwa prywatne, spółdzielcze, państwowe-sektor publiczny)
-systemu prawnego (przedsiębiorstwa działające w oparciu o ustawę o przedsiębiorstwach państwowych np. przedsiębiorstwa państwowe, działające w oparciu o kodeks handlowy i cywilny, np. spółki osób fizycznych, kapitałowe, działające w oparciu o szczegółowe unormowanie prawne, np. spółdzielnie, fundacje
-funkcji ekonomicznych (przedsiębiorstwa przemysłu ciężkiego, lekkiego, rolno-spożywczego)
-wielkości (przedsiębiorstwa małe-do 50 zatrudnionych, średnie 51-250 osób, duże powyżej 250 osób)
-struktury organizacyjnej (jedno i wielozakładowe najczęściej koncerny i holdingi)
Wybór formy prawnej podmiotu gospodarczego zależy od następujących czynników:
-rozmiaru działalności
-wielkości kapitału
-możliwości pozyskiwania wspólników
-czasu niezbędnego na uruchomienie przedsiębiorstwa
-kosztów prowadzenia ewidencji finansowo-księgowej
-wyboru formy zatrudnienia
-posiadanych przez organizatorów przedsięwzięcia kwalifikacji
Formy prawne przedsiębiorstw (również formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw)- formy jakie przyjmują przedsiębiorstwa w momencie rejestracji. Dzielimy je na:
A) Formy krajowe (przewidziane w ustawodawstwie krajowym)
B) Formy paneuropejskie (uregulowane w ustawodawstwie wspólnotowym obowiązują w UE)
Wybór formy prawnej decyduje o sposobie rejestracji.
Formy prawne przedsiębiorstw w Polsce:
1. Spółki:
a) Osobowe: Jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna
b) Kapitałowe: Spółka z o.o., spółka akcyjna
Kodeks cywilny reguluje formy prawne przedsiębiorstw:
a) Spółka cywilna
b) Przedsiębiorstwo prywatne osób fizycznych
Pozostałe formy regulują akta prawne i ustawy:
-stowarzyszenia,
-fundacje,
-spółdzielnie,
-przedsiębiorstwo państwowe
Paneuropejskie formy prawne przedsiębiorstw (uregulowane przez ustawodawstwo wspólnotowe i krajowe):
-spółka europejska
-europejskie zgrupowanie Inter.gosp.
-spółdzielnia europejska
-europejska spółka prywatna
-europejska spółka wzajemna
-stowarzyszenie europejskie
-przedsiębiorstwa zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe
Przedsiębiorstwo jednoosobowe- posiada jednego właściciela (osoba fizyczna) uznanego przez prawo za osobę prawną działającą we własnym imieniu; jest rejestrowane w rejestrze REGON jako samodzielna jednostka prawna
PLUSY:
-jasny podział praw i obowiązków
-łatwość wprowadzania zmian
-niewysokie koszty założenia
-prostota rozliczeń księgowo-finansowych
-łatwość dokonywania zmian
MINUSY:
-uzależnienie całego rozwoju firmy od jednej osoby
-brak pracownika powoduje, że szef musi być obecny
-niemożność zbudowania dużej organizacji
drester