Sprawiedliwy Handel to zorganizowany ruch społeczny, który wykorzystuje podejście rynkowe aby poprawiać sytuację mieszkańców krajów rozwijających się oraz promować zrównoważony rozwój. Główne założenia Sprawiedliwego Handlu to oferowanie lepszych warunków handlowych oraz ochrona praw nieuprzywilejowanych producentów i pracowników z krajów Globalnego Południa. Poza korzystną ceną, producenci otrzymują od partnerów handlowych wsparcie, aby móc prowadzić swoją działalność w sposób zrównoważony, bezpieczny dla ludzi i środowiska, oraz rozwijać swoją społeczność na zasadach demokratycznych. Do zwolenników i propagatorów Sprawiedliwego Handlu należy szerokie grono organizacji społecznych i handlowych, które aktywnie działają i lobbują na arenie międzynarodowej na rzecz większej równości w podziale zysków, jakie generuje handel międzynarodowy. Konsumentom w krajach wysoko rozwiniętych, także w Polsce, Sprawiedliwy Handel pozwala kupować produkty, które gwarantują, że ludzie, którzy pracowali przy ich powstawaniu, byli uczciwie traktowani i wynagradzani.
Oficjalna definicja Sprawiedliwego Handlu wg FINE*:
Sprawiedliwy Handel (Fair Trade) to partnerstwo handlowe oparte na dialogu, przejrzystości i szacunku, które dąży do większej równości w handlu międzynarodowym. Przyczynia się do zrównoważonego rozwoju przez oferowanie lepszych warunków handlowych i ochronę praw marginalizowanych producentów i pracowników najemnych szczególnie na ubogim Południu. Organizacje Sprawiedliwego Handlu (wspomagane przez konsumentów) są aktywnie zaangażowane we wspieranie producentów, podnoszenie świadomości i kampanie na rzecz zmian zasad i praktyk konwencjonalnego handlu międzynarodowego.
Sprawiedliwy Handel pojawił się w latach 60-tych, jako nawiązanie do słynnego hasła „Trade not Aid", wzywającego do rozwijania relacji handlowych z Ameryką Łacińską i Afryką, jako najlepszej recepty na rozwój tej części świata. W ideę tą zaangażowane były początkowo organizacje kościelne w Wielkiej Brytanii i Holandii, które rozprowadzały głównie rękodzieło etniczne. Realna poprawa bytu, jaką przyniosła sprawiedliwa wymiana handlowa z producentami z krajów Globalnego Południa – Afryki, Azji, Ameryki Środkowej i Południowej – spowodowały rozwój ruchu Fairtrade.
Począwszy od lat 80-tych, w Sprawiedliwym Handlu coraz większe znaczenie zyskiwały produkty spożywcze (m.in. gwałtownie taniejąca wówczas kawa), które są podstawowym źródłem dochodów dla krajów Południa. Prawdziwym przełomem w historii ruchu było jednak opracowanie systemu certyfikacji, który pozwolił na wprowadzenie produktów wyprodukowanych w ramach sprawiedliwego handlu do masowej dystrybucji. Dzięki stworzeniu jasnego zestawu standardów, których spełnienie jest warunkiem umieszczenia na produkcie odpowiedniego znaku graficznego, konsumenci mogą mieć gwarancję, że to, co kupują, rzeczywiście zostało wyprodukowane z poszanowaniem praw człowieka ubogich producentów.
Karta Zasad Sprawiedliwego Handlu
Dwie międzynarodowe organizacje, ustalające standardy Sprawiedliwego Handlu, WFTO i FLO Int., przyjęły w styczniu 2009 wspólne zasady, określające rozumienie ruchu Sprawiedliwego Handlu, ujęte w Karcie Zasad Sprawiedliwego Handlu. Ma ona stanowić jednolity, międzynarodowy punkt odniesienia dla Sprawiedliwego Handlu poprzez zwięzłe przedstawienie jego zasad, oraz dwóch głównych dróg ich stosowania: - certyfikacji produktu (znanej ze znaku certyfikacyjnego Fairtrade), dotyczącej przeważnie produktów rolniczych;- zintegrowanego łańcucha dostaw (certyfikacja dotyczy danej organizacji bądź stowarzyszenia, nie produktu).Karta jasno pokazuje, że idea Sprawiedliwego Handlu nie może być mylona z ogólną, niezdefiniowaną bliżej koncepcją sprawiedliwości w handlu czy różnymi systemami handlu zrównoważanego czy etycznego, które rozwinęły się w ostatnich latach.Karta też podkreśla, że Sprawiedliwy Handel to nie tylko znak. Jeśli większość importowanych do Europy produktów rolniczych Sprawiedliwego Handlu posiada certyfikat FLO (Fairtrade), idea ruchu Sprawiedliwego Handlu (Fair Trade) wykracza poza granice certyfikacji produktowej .Certyfikacja Sprawiedliwego Handlu dla organizacji jest bardzo wartościowym narzędziem, by upewnić społeczeństwo oraz konsumentów, że produkty przez nich nabywane, zostały wyprodukowane zgodnie z Kartą Zasad Sprawiedliwego Handlu.
bopotrzebuje1