RAWO ROLNE – Marek Stańko
1. Pojęcie, przedmiot i źródła unijnego prawa rolnego
Ustawodawstwo rolne i doktryna prawa rolnego rozwinęły się już na początku XIX w.
Europejskie prawo rolne- opiera się na 2 rozbieżnych modelach, a jednakowo wpływowych:
Skutkiem wyodrębnienia tych modeli w prawie cywilnym jest ich przeniesienie do prawa rolnego.
Model romański- (Francja, Włochy, Hiszpania) oparty jest na prawie kontraktu. Dominacja regulacji o charakterze cywilno-prawnym. Powstało na bazie szczególnej regulacji umów prawa cywilnego dotyczących stosunków rolnych
Model germański- oparty jest w dużej mierze na prawie publicznym, znaczna ilość regulacji prawnych ma charakter administracyjno – prawny.
Polski system jest bliższy germańskiemu. Model germański dominuje w krajach, w których prowadzono bardzo szeroko rozumiane akcje uwłaszczeniowe oraz reformy rolne. Nadawanie ziemi miało charakter administracyjno-prawny.
Definicja prof. Stelmachowskiego:
Prawo rolne to ogół norm prawnych regulujących stosunki społeczne związane z ukształtowaniem ustroju rolnego, ale także produkcji rolnej i rynku rolnego związany z kształtowaniem wiejskiej przestrzeni produkcyjnej.
Instytucje europejskie nie dot. kwestii kształtowania ustroju rolnego, ponieważ podział na wewnętrzne prawo rolne i europejskie jest taki, że to co dot. ustroju rolnego jest przedmiotem regulacji wewnętrznej. Prawo unijne nie ingeruje w ustrój rolny poszczególnych państw.
Ciężar standardów praw człowieka przesuwa się na prawo własności, gdyż do praw człowieka zalicza się także prawo własności.
Państwo ukształtuje rynek rolny, ale jeżeli będzie ograniczać w sposób niewspółmierny prawa własności to poprzez indywidualne skargi obywateli do instytucji europejskich, państwo zacznie ponosić konsekwencje finansowe, polityczne aż do wykluczenia ze wspólnoty.
Produkcja rolna obowiązuje większość praw wewnętrznych, ale pewne standardy są regulowane prawem unijnym. W tym zakresie pojawiła się sfera prawa żywnościowego.
Rynek rolny obowiązuje rygor wspólnego rynku, ponieważ uznajemy, że bywają te rygory dla rynku wewnętrznego dokuczliwe, ale w wymiarze ekonomicznym jest to dla państwa opłacalne, korzystne.
Definicja prawa rolnego wg prof. „Carrozza”
Prawo rolne to zespół instytucji i rozwiązań prawnych o charakterze szczególnym podyktowanych specyfiką rolnictwa jako odrębnego działu gospodarki.
Zespół instytucji i rozwiązań prawa tworzy ramy prawne (strukturalne i techniczne) dla działalności produkcyjnej w rolnictwie jak też dla przetwarzania i obrotu produktami rolnymi.
Element rolny sprowadza się do tego, że gospodarka rolna jest obarczana ryzykiem i tam gdzie pojawia się taki element to jest ten element rolny
On to dzieli na takie działy:
Prawo rolne wchodzi z jednej strony w prawo administracyjno – prawne, z drugiej strony wchodzi w zakres prawa konsumenckiego. Przewidziano reżim odpowiedzialności producenta. Jeżeli dochodzi do szkody to taki producent ponosi odpowiedzialność o charakterze cywilno-prawnym.
2. Pojęcie, przedmiot i źródła unijnego prawa żywnościowego
Prawo żywnościowe to ogół norm prawnych stanowionych przez organy Wspólnot Europejskich, które odnoszą się do bezpieczeństwa żywności, wytwarzania i obrotu żywnością. Przedmiotem unijnego prawa żywnościowego jest tworzenie podstaw do swobodnego przepływu produktów żywnościowych przy zapewnieniu ich bezpieczeństwa. Cele te realizuje się poprzez określoną regulację obrotu żywnością oraz poprzez prowadzenie analizy ryzyka poprzez naukę czy stanowienie prawa i jego wykonywanie.
Obecnie w UE prawo żywnościowe obejmuje ponad 200 aktów normatywnych.
Źródła prawa żywnościowego: początkowo to prawo rozwijało się jako „prawo standardu”, w latach 60-70 tworzono wspólnotowe przepisy będące normami przedmiotowymi. W latach 80-tych zdecydowano się na wprowadzenie jako głównej metody regulacji poziomej i tak przedmiotem legislacji stały się problemy generalne, dotyczące wszystkich produktów żywnościowych. Unormowano sprawy znakowania żywności, dodatków do żywności, urzędowej kontroli produktów spożywczych, higieny środków spożywczych itd.
Szczególne znaczenie miało rozstrzygnięcie ETS, które stwierdziło, że wszystkie towary produkowane w jednym państwie i tam sprzedawane, mogą być wwożone i sprzedawane we wszystkich państwach członkowskich. Na skutek braku bezpieczeństwa żywności wydano Zieloną Księgę Komisji w 1997r, w której ustalono podstawowe cele unijnego prawa żywnościowego m.in.: zapewnienie wysokiego poziomu ochrony zdrowia publicznego i ochrony konsumenta, swobodny przepływ towarów w ramach rynku wewnętrznego, konkurencyjność przemysłu europejskiego, przypisanie odpowiedzialności za bezpieczną żywność przemysłowi, dostawcom i producentom itd.
W 2000r. wydano Białą Księgę dot. bezpieczeństwa żywności, która wyznaczyła kierunki legislacji w tym zakresie.
Przełom w światowym prawie rolnym
Przez 10-tki lat prawo rolne koncentrowało się na regulacjach struktur agrarnych poprzez czynniki produkcji, a czynniki produkcji to: ziemia, praca, kapitał, organizacja.
Odchodzimy od regulacji procesów produkcyjnych a musimy się zająć regulacją poprodukcyjną.
Regulacja poprodukcyjna to regulacja rynków produktów rolnych.
II przełom, który musi się dokonać w UE to jest w sferze polityki rolnej. To co nazywano wspólną polityką rolną okazało się finansowym fiaskiem.
70% budżetu UE idzie na wspólną politykę rolną. Odejście od „polityki rolnej” i przejście na tzw. „politykę wiejską”.
Został zahamowany ruch ludności z terenów wiejskich do miasta z powodu rynku pracy. Ta polityka polegała na tym, że należy zatrzymać tę ludność na terenach wiejskich i jednocześnie zagwarantować im nowe zajęcia m.in. agroturystykę.
Polskie prawo rolne
Z punktu widzenia obrotu cywilno-prawnego kluczową kwestią jest zakaz ograniczeń w obrocie ziemią.
Prawodawstwo UE tą kwestią się nie zajmuje, nie ma żadnego przepisu unijnego, który wypowiadałby się w jakikolwiek sposób co do ograniczeń w obrocie ziemią.
Nasza ustawa o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców jest aktem prawa wewnętrznego. Żaden organ UE żadnemu państwu nie może zakazać ograniczeń o charakterze podmiotowym w zakresie dopuszczalności obrotu nieruchomościami również z udziałem cudzoziemców.
Róże kraje mają w tym zakresie różnego rodzaju ograniczenia (Dania, Belgia).
Źródłem tych ograniczeń wcale nie są interesy państwowe czy ekonomiczne, ale w większości przypadków te ograniczenia mają charakter kulturowy. Te argumenty są niemożliwe do zwalczenia.
Konstruując taką ustawę trzeba pamiętać, że zasadą unijną jest swoboda przepływu kapitału, usług, towaru i ludzi.
Ingerencja pojawia się, jeżeli poprzez regulację wewnętrzną chcemy ograniczyć którąś z tych swobód.
Próbowano przyjąć pewne swobody: przedsiębiorcy cudzoziemcy co do zasady mogą nabywać nieruchomości.
Ewidentnym ograniczeniem są okresy przejściowe do nabywania ziemi rolniczej
System ograniczeń jest regulowany prawem wewnętrznym poszczególnych państw członkowskich. Ograniczenia te można podzielić:
System romański: ograniczenia dot. tylko obrotu nieruchomości, ale takich nieruchomości, które wchodzą w skład gospodarstw rolnych
System germański: ograniczenia dot. samego obrotu nieruchomościami rolnymi ale również ustanawiania na tych nieruchomościach ograniczonych praw rzeczowych.
Rozstrzygnięcie TK: wyrok TK z dnia 31-01-2001 sygn. P 4/99, który wszedł w życie 14-02-2001. Ten wyrok nie tylko zakwestionował system dziedziczenia gospodarstw rolnych, ale również pośrednio ten wyrok określił pewne standardy konstytucyjne, które odnoszą się szerzej do wprowadzenia w ustawodawstwie zwykłym ograniczeń dot. obrotu nieruchomościami w tym nieruchomościami rolnymi.
3. Pojęcie unijne produktu rolnego i producenta rolnego
Art. 32 ust. 1 traktatu ustanawiającego wspólnoty europejskie”
Produkty rolne to płody ziemi, produkty hodowli i rybołówstwa oraz związane z nimi produkty pierwszego stopnia przetworzenia.
Do Traktatu Amsterdamskiego zostały wydane 2 aneksy na ich podstawie Rada została upoważniona do rozszerzenia listy o inne produkty
W ciągu lat od wejścia w życie Traktatu produktem rolnym jest to, co jest we wspólnym systemie taryf celnych
Producent: nie ma pojęcia producenta rolnego, tylko pojęcie producenta. Jest to taki podmiot, który zajmuje się działalnością rolniczą.
Gospodarstwo rolne: warsztat produkcyjny, który służy producentowi.
Jedynym wyłomem jest rozporządzenie wspólnoty 797/85. Ono przewidywało pojęcie producenta rolnego wyłącznie na użytek polityki wsparcia dla gospodarstw rolnych. Na taki użytek wprowadzono pojęcie, że prowadzenie gospodarstwa stanowiło podstawowy zawód rolnika, 50% dochodów pochodziło z działalności rolniczej, a czas przeznaczony na działalność niezwiązaną z prowadzeniem działalności rolniczej nie przekraczał połowy łącznego czasu pracy.
Na kanwie Rozporządzenia zostało wydane orzeczenie. ETS uznał, że taki urzędnik również może korzystać z takiej pomocy
Pojęcie rolnika nie ogranicza się wyłącznie do osób fizycznych również osoby prawne podlegają pod to pojęcie.
4. Koncepcja gospodarstwa rolnego w orzecznictwie ETS
Orzeczenie Trybunału: ETS stwierdził, że w Traktacie nie została zawarta żadna ścisła definicja rolnictwa, a tym bardziej gospodarstwa rolnego
Trybunał zezwolił na definiowanie gospodarstwa rolnego w zależności od przeznaczenia konkretnych aktów prawnych.
Pojęcia gospodarstwa rolnego nie da się jednolicie zdefiniować, ani w przepisach Traktatu, ani w ustawodawstwie wtórnym Wspólnoty nie obowiązuje żadna ogólna, jednolita definicja „gospodarstwa rolnego”.
5. Gospodarstwo rolne a przedsiębiorstwo rolne
Za gospodarstwo rolne uważa się m.in.„celowo zorganizowany zespół ludzi, , ziemi i innych środków produkcji, którego zadaniem jest wytwarzanie produktów rolniczych przez uprawę roślin i chów zwierząt” lub inna definicja mówi, że jest to „ celowo zorganizowany zespół ludzi, ziemi i środków produkcji, który zajmuje się produkcją roślinną, zwierzęcą lub roślinną, zwierzęcą i przetwórstwem rolnym”. Natomiast przedsiębiorstwem rolnym jest rolnicza jednostka wytwórcza wytwarzająca produkty rolne lub świadcząca usługi na zewnątrz. Jest organizmem wyodrębnionym ekonomicznie, organizacyjnie i prawnie. Kryterium wyróżnienia jest towarowość produkcji.
Istnieje propozycja aby patrzeć na te pojęcia z punktu widzenia techniczno-produkcyjnego i ekonomicznego. Tak więc pojęcie gospodarstwa rolnego istnieje jako najmniejsza jednostka produkcyjna rolnictwa w sferze produkcyjnej w której następuje przetwarzanie jednych wartości użytkowych na inne, a przedsiębiorstwo rolne to jednostka w sferze ekonomicznej istniejąca dzięki powiązaniu spraw rolnych ze światem zewnętrznym. Nie każde gospodarstwo rolne jest przedsiębiorstwem.
Stosując inną konstrukcję można powiedzieć, że gospodarstwo rolne ma różną treść w zależności od przedmiotu regulacji, inaczej a ujęciu przedmiotowym – zespół czynników produkcji rolnej tworzących zorganizowaną całość gospodarczą, a inaczej funkcjonalnym – każde gospodarstwo służące prowadzeniu działalności rolniczej. Podobnie termin „przedsiębiorstwo” także jest pojęciem wieloznacznym, w znaczeniu funkcjonalnym to stała działalność zawodowa, uprawiana samodzielnie w celach zarobkowych, a w znaczeniu przedmiotowym to ogół zorganizowanych środków produkcji przeznaczonych do realizacji zadań gospodarczych
6. Zbycie gospodarstwa rolnego w drodze czynności prawnej (skutki zbycia)
Zmiana właściciela dokonana w drodze czynności prawnych może nastąpić na podstawie przepisów KC bądź na gruncie uregulowań szczególnych czyli poprzez zmianę właściciela nieruchomości rolnej (gospodarstwa rolnego) stanowiącej własność Sk.P. lub w zamian za świadczenia emerytalno-rentowe. Obrót nieruchomościami rolnymi może także objąć zmianę własności dokonaną w drodze sądowego zniesienia współwłasności oraz dziedziczenia.
Przy zniesieniu współwłasności przedmiotem są poszczególne składniki gospodarstwa. Każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności w drodze umowy (forma aktu notarialnego) lub orzeczenia sądowego. Zniesienie współwłasności może też odbyć się poprzez sprzedaż gospodarstwa w drodze licytacji. Współwłaściciel, który otrzymał na własność gospodarstwo zobowiązany jest do spłat na rzecz pozostałych współwłaścicieli
Jeżeli chodzi o sprzedaż przez współwłaściciela nieruchomości rolnej udziału we współwłasności lub w części tego udziału to pozostałym współwłaścicielom przysługuje prawo pierwokupu, jeżeli prowadzą gospodarstwo rolne na gruncie wspólnym,
Prawo pierwokupu nie przysługuje gdy współwłaściciel prowadzący jednocześnie gosp.rolne sprzedaje swój udział we współwłasności wraz z tym gospodarstwem oraz gdy współwłaściciel prowadzący jednocześnie gospodarstwo rolne sprzedaje swój udział innemu współwłaścicielowi albo nabywcy, który gospodarstwem tym kieruje we własnym imieniu i na własny rachunek (spadkobierca). Prawo pierwokupu przysługuje również dzierżawcy jeżeli dzierżawca jest os.fiz. lub spółdzielnią produkcji rolnej, umowa została zawarta w formie pisemnej z datą pewną, a sprzedającym jest os.fiz. lub os.pr. inna niż ANR.
Jeżeli przeniesienie własności nieruchomości rolnej następuje w wyniku zawarcia umowy innej niż umowa sprzedaży tj. umowy darowizny czy dożywocia to ANR działając na rzecz SK.P. może złożyć oświadczenie o nabyciu tej nieruchomości za zapłatą równowartości pieniężnej (prawo nabycia)
7. Podaj definicje legalne gospodarstwa rolnego w polskim prawie wewnętrznym
System Polski:
1. KC art. 553 Za gospodarstwo rolne uważa się grunty rolne wraz z gruntami leśnymi, budynkami lub ich częściami, urządzeniami i inwentarzem, jeżeli stanowią lub mogą stanowić zorganizowaną całość gospodarczą, oraz prawami związanymi z prowadzeniem gospodarstwa rolnego.
W skład gospodarstwa rolnego wchodzą prawa, a w definicji tej nie są ujmowane obowiązki. Art. 554 przejął część kwestii z byłego art. 526. Aktualnie art. 554 mówi wprost.
Nabywca przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego jest odpowiedzialny solidarnie ze zbywcą za jego zobowiązania związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa lub gospodarstwa, chyba że w chwili nabycia nie wiedział o tych zobowiązaniach, mimo zachowania należytej staranności. Odpowiedzialność nabywcy ogranicza się do wartości nabytego przedsiębiorstwa lub gospodarstwa według stanu w chwili nabycia, a według cen w chwili zaspokojenia wierzyciela. Odpowiedzialności tej nie można bez zgody wierzyciela wyłączyć ani ograniczyć.
Zorganizowana całość gospodarcza: np. studnia zaopatrująca gospodarstwo w wodę (nie da się tego konkretnie ustalić, gdyż ta sama studnia nie będzie stanowić zorganizowanej całości, gdy gospodarstwo będzie podłączone do sieci wod.-kan., wodan studnia stanowi tylko ozdobę.
Nie ma klasycznej definicji pojęcia gospodarstwa rodzinnego. Art. 23 Konstytucji: to jest postulat kierowany do ustawodawcy zwykłego, który ma stworzyć taki zespół środków prawnych, które umożliwią producentowi rolnemu prowadzenie gospodarstwa rodzinnego. Podstawową formą jest gospodarstwo rodzinne pośród różnych form działalności rolniczej
2. Gospodarstwo rolne z ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników. To jest klasyczna definicja funkcjonalna. „Każde gospodarstwo służące do prowadzenia działalności rolniczej”. Funkcja tej definicji jest jasna: ktoś kto prowadzi takie gospodarstwo rolne podlega ubezpieczeniu społecznemu rolnemu
Kryterium obszarowe: 1 ha przeliczeniowe. Spełnia ono funkcje i ci, którzy prowadzą działalność gospodarczą pow. 1 ha podlegają ubezpieczeniu obowiązkowemu, a pozostali na wniosek.
3. Przepisy ustawy o podatku rolnym, definicja gospodarstwa rolnego służy do określenia przedmiotu opodatkowania. „Obszar gruntów rolnych sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne, jako grunty zadrzewione i zakrzewione z wyłączeniem gruntów na prowadzenie działalności innej niż rolnicza o łącznej powierzchni albo 1 ha powierzchni ogólnej, albo 1 ha przeliczeniowego stanowiące własność lub znajdujące się w posiadaniu osób fizycznych, osób prawnych albo j.n.p.o.p.
1 ha przeliczeniowy: bierze się pod uwagę położenie gruntu jego klasę oraz rodzaj gruntu. Wysokość tego przelicznika jest uzależniona od okręgów podatkowych, od rodzajów użytków rolnych oraz od klasy gruntów. Dowiadujemy się tego z ewidencji gruntów i budynków. 1=1,005.
4. Ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego – definicja gospodarstwa rodzinnego ma podtekst funkcjonalny
8. Ograniczenia w obrocie nieruchomościami rolnymi stosowane w krajach UE
Kwalifikacje- umiejętność prawidłowego prowadzenia konkretnego gospodarstwa rolnego o określonym profilu produkcji.
Co to znaczy prowadzenie gospodarstwa rolnego? Czy tylko praca fizyczna czy też kwalifikacje?
W działalności rolniczej są takie czynności, które wymagają określonych kwalifikacji. Jeżeli reglamentować, to niekoniecznie osobę prowadzącą gospodarstwo rolne, ale te osoby, które będą wymagały określonych kwalifikacji
Nie ma przepisów unijnych, które wprowadzałyby wymóg kwalifikacji rolniczych w przeciwieństwie do prawa krajowego, gdzie wymogi takie mogą funkcjonować.
Presja kulturowa: podział ziemi rolnika, który posiada jako jedyny majątek
W systemie germańskim: dopuszczalność podziału uzależniona jest od tego czy powstałe w wyniku podziału gospodarstwo będzie w stanie zapewnić w oparciu o własną produkcję, ale również adekwatny czas pracy – egzystencję przeciętnej rodziny rolniczej na poziomie minimalnym
W systemie romańskim: przeważa kryterium normy obszarowej czyli jest to minimalna norma dopuszczona przez prawo dla gospodarstwa powstałego w wyniku podziału. Bierze się pod uwagę kryterium pomocnicze tj. położenie gospodarstwa i specyfikę lokalnej struktury agrarnej
W RP normy obszarowe nie do końca się sprawdzają – zagrożenie regionalizmem napotyka się na silny opór.
Kryterium germańskie: określenie minimum egzystencji wymagałoby uproszczonej rachunkowości w gospodarstwie.
W RP nie spełniają roli – odstraszają od kupowania większego gospodarstwa.
Kwestie ekonomiczne nie odgrywają tu żadnej roli. Ekonomicznie duże gospodarstwa są opłacalne. Przemawiają tu względy społeczne. Nie ma systemów germańskiego czy romańskiego. Tworzy się górne normy obszarowe. Kontrola polega na tym, że przekroczenie górnej normy obszarowej możliwe jest za zgodą odpowiednich organów administracyjnych.
Specyficzny jest system niemiecki – przepisy zmierzają do przeciwdziałania przechodzenia gruntów gospodarstw rodzinnych do gospodarstw wielkoobszarowych.
Poza UE Francja, Niemcy i Szwajcaria pośrednio kontrolują ten cel
2 cele: cel spekulacyjny ale także lokata kapitału. Jeżeli cena nieruchomości jest wyższa o 30% na danym terenie od przeciętnej to organ admin. po zbadaniu tej sprawy może odmówić zgody na taką transakcję.
Austria, Dania: obowiązek zamieszkiwania przez pewien ściśle określony czas w miejscu położenia nieruchomości, która ma być przedmiotem nabycia.
W Austrii i Danii obowiązek ten połączony jest obowiązkiem osobistego prowadzenia gospodarstwa rolnego obejmującego zakupioną nieruchomość tzw. następcza kontrola;
5. rozszerzenie kompetencji gminy w zakresie planowania i zagospodarowania przestrzennego.
Ten instrument ma charakter abstrakcyjny, są gminy które poprzez bardzo dobry system stwarza sobie korzystne warunki dla działalności rolniczej, w zamian za to tej gminie oferuje się instrumenty prawne, które pozwalają utrzymywać rolny charakter działalności.
Dot. to obszarów ustalonych w planie miejscowym, to wtedy na takim obszarze gmina może korzystać z prawa pierwokupu.
Polska ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego
W RP nie ma polityki rolnej. Jakiekolwiek ustawodawstwo musi być odpowiednikiem polityki rolnej.
W KC nieruchomość rolna może być wykorzystywana do działalności rolniczej.
W ustawie o kształtowaniu ustroju rolnego nieruchomości rolne to te nieruchomości w rozumieniu KC z wyłączeniem nieruchomości położonych na obszarach przeznaczonych w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego na cele inne niż rolne.
W przypadku braku planu musimy badać położenie nieruchomości w ewidencji gruntów i budynków.
Jeżeli tyko część nieruchomości w MPZP przeznaczona jest na cele rolne to w rozumieniu tej ustawy jest to nieruchomość rolna.
Gospodarstwo rolne to gospodarstwo w rozumieniu KC z tą normą obszarową nie mniejszą niż 1ha użytków rolnych.
Prowadzenie działalności rolniczej – działalność wytwórcza w rolnictwie w zakresie produkcji roślinnej i zwierzęcej w tym produkcji ogrodniczej, sadowniczej i rybnej.
Użytki rolne – to jest wszystko to co zostało w taki sposób oznaczone w ewidencji gruntów (grunty orne, sady, pastwiska itd.).
Instrumenty służące kontroli realizacji funkcji ustawy.
Cała ustawa została napisana aby reglamentować obrót nieruchomości przez cudzoziemców. W przypadku sprzedaży nieruchomości rolnej przez osobę fizyczną lub osobę prawną inną niż agencja – prawo pierwokupu przysługuje dzierżawcy
Ta ustawa od 16-07-2003 uchyliła art. 695§2KC (prawo pierwokupu dzierżawcy)
Jakie wady miała dotychczasowa regulacja prawna? Dzierżawcę chroni się w ten sposób, że jeżeli on faktycznie przez jakiś czas wykonywał działalność rolniczą to w razie zbywania nieruchomości przez właściciela – on jest chroniony prawem pierwokupu.
Idea prawa pierwokupu jest taka, że ochronie podlega pewien rodzaj działalności w tym wypadku działalności rolniczej
Umowa dzierżawy ma być zawarta w formie pisemnej z datą pewną (z datą urzędowo poświadczoną). Wykonywanie umowy co najmniej przez 3 lata licząc od daty pewnej.
Nabywana przez dzierżawcę w drodze pierwokupu nieruchomość ma wchodzić w skład gospodarstwa rodzinnego dzierżawcy albo jest dzierżawiona przez spółdzielnię produkcji rolnych. Łączna powierzchnia użytków rolnych wraz z dzierżawionymi nie może przekraczać 300 ha.
Te 2 czynniki muszą wystąpić jednocześnie (forma pisemna i gospodarstwo rodzinne)
Wykonywanie pierwokupu
Jeżeli dzierżawcy przysługuje prawo pierwokupu to trzeba go zawiadomić o tym (robi to zbywca), jeżeli umowa dzierżawy trwała co najmniej 3 lata od jej zawarcia. Po zawiadomieniu możemy dowodzić, że on tej umowy nie wykonywał i wtedy nie będzie on mógł korzystać z prawa pierwokupu.
Art. 9: jest to art. nie przemyślany, nadaje się do uchylenia. Czynność prawna dokonana niezgodnie z przepisami ustawy lub dokonana bez zawiadomienia jest nieważna.
W przypadku niezawiadomienia, czynność prawna jest nieważna, w związku z czym możemy takiego dzierżawcę powiadomić, mimo to taki dzierżawca nie będzie mógł skorzystać z prawa pierwokupu, bo nie wykonywał tej umowy (jest to więc bez sensu bo i tak dzierżawca nie będzie mógł skorzystać z tego prawa)
Art. 58KC (nieważność) - Art. 58. § 1. Czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca na celu obejście ustawy jest nieważna, chyba że właściwy przepis przewiduje inny skutek, w szczególności ten, iż na miejsce nieważnych postanowień czynności prawnej wchodzą odpowiednie przepisy ustawy.
§ 2. Nieważna jest czynność prawna sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.
§ 3. Jeżeli nieważnością jest dotknięta tylko część czynności prawnej, czynność pozostaje w mocy co do pozostałych części, chyba że z okoliczności wynika, iż bez postanowień dotkniętych nieważno...
chomikplayboy