Nowotwór
– patologiczna tkanka powstająca z prawidłowych tkanek organizmu. Jej cechą charakterystyczną są nie podlegające kontroli organizmu podziały komórek, co prowadzi do szybkiego rozrostu. - są wywoływane przez onkogeny (czynniki rakotwórcze)
- Mechanizm powstawania nie jest dokładnie poznany. Istnieją teorie upatrujące przyczyny powstania nowotworów w infekcjach wirusowych albo w mechanizmach genetycznych (np. mutacje) czy zakłóceniach hormonalnych, a także w szkodliwym wpływie czynników chemicznych lub fizycznych.
Karcynogeneza - zmiany zachodzące w komórce organizmu, prowadzące do powstania nowotworu.
Rodzaje nowotworów :
- niezłośliwy (łagodny) - utworzony z tkanek zróżnicowanych i dojrzałych, o budowie mało odbiegającej od obrazu prawidłowych tkanek, jest dobrze ograniczony, często otorbiony, rośnie wolno, rozprężająco (uciskając sąsiadujące tkanki), nie daje przerzutów, a po należytym jego usunięciu nie powstaje jest całkowicie wyleczalny.
Jego szkodliwy wpływ na ustrój może być spowodowany wydzielaniem hormonu, krwawieniami, czy też zamknięciem światła naczynia, uciskiem nerwu albo umiejscowieniem w ważnym dla życia narządzie np. sercu, rdzeniu kręgowym.
- złośliwy - o budowie znacznie odbiegającej od obrazu prawidłowych tkanek. Charakteryzuje się szybkim wzrostem, atypią( zespół nieprawidłowych cech) i brakiem torebki.
Rozprzestrzenia się poprzez naciekanie pobliskich tkanek, co upośledza ich funkcję. Naciekając naczynia limfatyczne i krwionośne, przedostaje się do ich światła. W efekcie komórki są w stanie zawędrować wraz z krwią lub chłonką w odległe miejsce organizmu, gdzie dają początek nowemu guzowi - przerzut. Uniemożliwia to efektywną terapię poprzez resekcję guza pierwotnego, z racji iż ogniska wtórne powodują nawroty choroby i pogorszenie stanu chorego, co doprowadza do śmierci.
* anaplastyczny – typ nowotworu całkowicie niezróżnicowanego, o bardzo wysokiej złośliwości.
*mięsak- nowotwór złośliwy pochodzenia nie nabłonkowego, wywoływane przez wirusy, np.: HIV, substancje chemiczne, np. pochodne benzenu, urazy mechaniczne i termiczne.
* rak - nazwa grupy chorób nowotworowych będących nowotworami złośliwymi wywodzącymi się z tkanki nabłonkowej. Ogólną ich przyczyną jest uszkodzenie mechanizmów kontrolujących proliferację (rozrost) komórek na poziomie genetycznym i molekularnym i kumulacja błędów genetycznych w kolejnych pokoleniach komórek potomnych. . Zwykle rozwój raka trwa nawet przez okres 20–30 lat, a objętość zmienionych komórek nowotworowych.
*potworniak - nowotwór wywodzący się z pluripotencjalnych komórek germinalnych (wielopotencjalnych komórek zarodkowych), w którym dochodzi do ich rozrostu i różnicowania się w linie zawierające cechy wszystkich listków zarodkowych.
- półzłośliwy (miejscowy) - nowotwór o miejscowej złośliwości; charakteryzuje się co najmniej jedną z trzech cech: albo dużą masą tkankową uciskającą otoczenie, albo zdolnością naciekania i niszczenia otoczenia lub zdolnością wszczepiania.
Diagnostyka
- tomografia komputerowa - metoda diagnostyczna pozwalająca na uzyskanie obrazów tomograficznych (przekrojów) badanego obiektu.
- rezonans magnetyczny - polega na wzbudzaniu spinów jądrowych znajdujących się w zewnętrznym polu magnetycznym poprzez szybkie zmiany pola magnetycznego, a następnie rejestrację promieniowania elektromagnetycznego powstającego na skutek zjawisk relaksacji, gdzie przez relaksację rozumiemy powrót układu spinów jądrowych do stanu równowagi termodynamiczne
- pozytonowa tomografia emisyjna PET-CT - zewnętrznego źródła promieniowania rentgenowskiego lub radioaktywnego) rejestruje się promieniowanie powstające podczas anihilacji pozytonów
- mammografia - radiologiczna metoda badania piersi u kobiet. Polega na wykonaniu serii zdjęć gruczołu przy użyciu promieni rentgenowskich.
- tomografia emisyjna pojedynczych fotonów SPECT - tomografia emisyjna pojedynczych fotonów, oparte są na najnowszych metodach obrazowania mózgu i wykrywania dysfunkcji.
Leczenie
- chemioterapia - używanie syntetycznych związków chemicznych w celu zwalczania chorób wywołanych przez drobnoustroje i pasożyty, a także chorób nowotworowych. W chemioterapii zakażeń drobroustrojowych stosuje się chemioterapeutyki, do których zalicza się: syntetyczne antybiotyki oraz sulfonamidy.
- radioterapia - metoda leczenia za pomocą promieniowania jonizującego. Stosowana w onkologii do leczenia chorób nowotworowych oraz łagodzenia bólu związanego z rozsianym procesem nowotworowym, np. w przerzutach nowotworowych do kości.
- leczenie chirurgiczne – wykonywanie zabiegów, mających na celu naprawę uszkodzeń lub leczenie chorób
- immunoterapia -zbiór metod polegających na modyfikacji czynności układu odpornościowego.
- hipertermia miejscowa - stan podwyższonej temperatury ciała spowodowany czynnikami zewnętrznymi
Tomogram sześciolatki z podnamiotowym guzem złośliwym
Mięsak naczyniowy śledziony u psa Rak nerki – cała górna część nerki wypełniona masą guza
Rak płuc Przekrój przez dojrzałego potworniaka jajnika
Rak skóry Łagodny guz nowotworowy gruczołów potowych policzka
Badanie mammograficzne Rezonans magnetyczny
Aparat do radioterapii Chemioterapia
unhappy25