Tatry TPN 8.pdf
(
10348 KB
)
Pobierz
TATRY
TPN
Nr 2 (8)
Cena 9,90 z³ (w tym 0% VAT)
wiosna 2004
www.tatry.tpn.pl
ISSN 0867-4531 INDEX 378852
W NUMERZE:
Las tatrzañski
scenariusz pisze
Pan Bóg
Las tatrzañski
scenariusz pisze
Pan Bóg
Wielka Grañ
45 lat od pierwszego
zimowego przejcia
Wielka Grañ
45 lat od pierwszego
zimowego przejcia
Dobrodziej przyrody
rzecz
o Stefanie Cha³ubiñskim
Dobrodziej przyrody
rzecz
o Stefanie Cha³ubiñskim
To nie musia³o siê
zdarzyæ
mieræ groto³azów
w lawinie
To nie musia³o siê
zdarzyæ
mieræ groto³azów
w lawinie
DEBATA REDAKCYJNA
Przyrodnicy
Przyrodnicy
kontra taternicy
kontra taternicy
TATRY
TATRY
TPN
www.tatry.tpn.pl
Nr 2 (8)
¢
Szafran spiski
(krokus,
Crocus scepusiensis
)
to symbol tatrzañskiej wiosny. Jego kwiaty pojawiaj¹
siê w lad za topniej¹cym niegiem pokrywaj¹c ³¹ki
liliowofioletowymi kobiercami. W Tatrach szczególnie
licznie wystêpuje w Dolinie Chocho³owskiej i Kocie-
liskiej. Krokus jest endemitem zachodniokarpackim.
Ronie na ³¹kach, gdzie mo¿e utrzymaæ siê dziêki
tradycyjnemu u¿ytkowaniu koszeniu lub wypasa-
niu. Po przekwitniêciu staje siê trudn¹ do odró¿nie-
nia, niepozorn¹ trawk¹. Jego piêkny kszta³t stawa³
siê inspiracj¹ dla artystów, wszed³ te¿ do kanonu
zdobnictwa ludowego.
2
TATRY
TPN
wiosna 2004
Pachnie wiosn¹
S
³oneczny poranek. Góry lni¹co bia³e, s³upek rtêci grubo
poni¿ej zera. nieg zlodzony nie skrzypi, tylko chrupie pod
nogami. Wci¹gamy g³êboko powietrze i wiemy to ju¿ nie
jest zima. Tatrzañsk¹ wiosnê najpewniej poznaæ mo¿na w³anie
po zapachu. Inne znaki bywaj¹ myl¹ce.
Koniec marca. Dolina Lejowa. nieg topi siê na potêgê, g³êbo-
kie koleiny w ¿ó³to-bia³ej mazi pe³ne wody. Wielka ka³u¿a po-
rodku drogi, nie jest zwyk³¹ ka³u¿¹. Pulsuje ¿yciem. Szare,
wodno-ziemne stworzenia z pomarañczowymi brzuszkami upra-
wiaj¹ mi³oæ. ¯abie gody kumaka górskiego.
Kwiecieñ. Siwa Polana. Kwiaty krokusów szczelnie poza-
mykane, wielkie, t³uste p³aty niegu sypi¹ siê gêsto na ledwie
co zazielenion¹ trawê. Po piêtnastu minutach ³¹ka ma kolor
rozbielonego seledynu. Po pó³ godzinie jest bia³a. Po trzech kwa-
dransach wiatr formuje ju¿ ca³kiem pokane zaspy. Zimowa
zadymka, scenografia czarno-bia³a. Tylko zapach powietrza ci¹-
gle ten sam, trudny do zdefiniowania, wymykaj¹cy siê fizyko-
chemicznemu opisowi. Tylko on ju¿ wiadczy o wionie.
Maj. Dolina Piêciu Stawów Polskich. S³oñce, du¿o wiat³a,
ciep³o. Woda z bulgotem toruje sobie drogê w rozleg³ych nie¿-
nych p³aszczyznach. Lód pêka na stawach, ods³aniaj¹c ciemn¹
g³êbiê. Próg stawiarski z Siklaw¹ wygl¹da jak krusz¹ce siê czo³o
lodowca.
Pocz¹tek czerwca. Prze³êcz Karb. Widaæ st¹d, jak na d³oni,
stromy próg pod Zadnim Stawem z wielkim p³atem niegu.
Na nim kilka kozic. Zje¿d¿aj¹ po niegu, podkurczaj¹c tylne
nogi i zaraz w kilkunastu susach wybiegaj¹ skalno-trawiastym
terenem w górê, aby powtórzyæ numer. Cz³owiek nie ma mono-
polu na zabawê.
Wiosna w Tatrach to fascynuj¹cy spektakl. Jestemy w po³o-
wie drugiego aktu. Sporo jeszcze przed nami. Wiosenny numer
Tatr nie zast¹pi prawdziwego przedstawienia w plenerze. Chce-
my tylko, aby uruchomi³ przytêpione zim¹ zmys³y. ¯eby ³atwiej
by³o odkryæ zapach wiosny w górach.
Redakcja
3
3
TATRY
TPN
TATRY
TPN
wiosna 2004
wiosna 2004
TATRY
TPN
Nr 2 (8)
Cena 9,90 z³ (w tym 0% VAT)
www.tatry.tpn.pl
wiosna 2004
ISSN 0867-4531 INDEX 378852
Tatry
Pismo adresowane
do mi³oników Tatr
i ich przyrody
©
Tatrzañski Park Narodowy
Wydawca
Tatrzañski Park Narodowy
ul. Cha³ubiñskiego 42a
34-500 Zakopane
tel. (+48 18) 206 32 03
e-mail: kozica@tpn.zakopane.pl
www.tpn.pl
Wydawca
P
Pr
P
Projekt g
ojekt g
r af
a
af
a
aficzn
iczn
y
Pr
ojekt g
ojekt g
iczn
iczn
pr
ppr
pprepr
epr
epress i pr
ess i pr
ess i produk
oduk
odukcja
cja
W numerze:
lookStudio
ul. Wielopole 17
31-072 Kraków
tel. (+48 12) 429 18 31
e-mail: lookstudio@kki.pl
www.lookstudio.pl
www.lookgaleria.pl
Rozmaitoci
612
Park w liczbach (6), Na nartach (6), Tragiczny pi¹tek (6), Warsztaty GIS (6), Zmiany w muzeum (6),
koda do testowania (6), Wstaj¹ niedwiedzie (7), Jubileusz tu¿, tu¿ (7), Tatry wewnêtrzn¹ granic¹ Unii (8),
Bruksela nie pomo¿e (8), Ekolodzy przegrali (8), Góry na wokandzie (9), Satelita nad Tatrami (9),
Natura 2000 (10), Wokó³ s¹siednich parków (10), Kolejk¹ na Babi¹ Górê? (11), Babiogórskimi cie¿kami (11),
mig³o dla Tatr (12), Z pieskiem za pazuch¹ (12)
Narciarstwo wysokogórskie
13
Zakopianka wicemistrzyni¹ wiata
Maciej Krupa
(13)
Z drugiej strony Tatr
1415
Przyroda Tatr Orawskich (14), Kronika (14), Jano Vernarcik (14), Otwarcie skalnego lata (15), Zorza
nad Tatrami (15), Krasy Dajamy (15)
Taternictwo
1617
Parszywa zima
Artur Paszczak
(16)
Wypadki górskie
1827
wistówka, Ma³a £¹ka, Rysy
Adam Marasek
(20), Tragedia pod Kop¹ Lodow¹
Marek Grocholski
(21),
To nie musia³o siê zdarzyæ
Adam Marasek
(22), Spotkanie, którego nie bêdzie (26)
Przyroda
2831
Kolory wiosny
Tadeusz Zwijacz
(28), Tokowanie wród turystów
Tomasz Zwijacz Kozica
(30)
R ada r
ada r
edak
cyjna
yjna
yjna
dr Pawe³ Skawiñski
prof. Stefan Skiba
Wies³aw A. Wójcik
ada r
ada redak
edak
edak
yjna
R edaguj¹
edaguj¹
edaguj¹
Marek Grocholski (red. nacz.)
Zbigniew £adygin
Gra¿yna Mateja
Gra¿yna Mróz
edaguj¹
cji
ul. Cha³ubiñskiego 42a
34-500 Zakopane
tel. (+48 18) 206 32 03
w. 226 lub 229
e-mail: tatry@tpn.pl
www.tatry.tpn.pl
A dr
ddr
ddres r
es r
es redak
edak
edak cji
cji
Redakcja zastrzega sobie prawo
skracania i redagowania tekstów
oraz nadawania tytu³ów. Pogl¹dy
autorów nie zawsze pokrywaj¹ siê
z przekonaniami redakcji
i oficjalnym stanowiskiem wydawcy.
Materia³ów nie zamówionych
nie zwracamy.
TEMAT NUMERU
Nak³ad 3000 egz.
Las
3261
Scenariusz pisze Pan Bóg
Tomasz M¹czka
(34), ¯eby wróci³a buczyna
Tomasz Skrzyd³owski
(38),
Wiatr, korniki i Romowie
Miroslav Jurco
(40), Perpetuum mobile czyli rzecz o korniku
Jan Holeksa
(42),
Numer zamkniêto
Numer zamkniêto
16 kwietnia 2004 roku
Numer zamkniêto
PL ISSN 0867-4531
Nr indeksu 378852
TATRY
TPN
wiosna 2004
¢
Polana Chocho³owska
w kwietniu
Wysokogórska królowa
Jan Chmiel
(46), Im wy¿ej, tym bli¿ej
Pawe³ Skawiñski
(48), Las lasowi nierówny
Zbigniew Krzan
(50), Kornik szuka podziemnych promieni
Wies³aw Siarzewski
(52), Skoruszyna i skoru-
niaki
Magdalena ¯ywiec
(53), Zmiany szaty rolinnej Doliny Bystrej
Marcin Guzik
(54), Halny jak tajfun
Marceli Marchlewski
(55), By³ las
Urszula Janicka-Krzywda
(56), Przestrzeñ grozy
Jacek Kolbuszewski
(58)
Inne góry
6263
Duch Wielkiej Fatry
Marek Grocholski
(62)
Szko³a górska
6467
Wych³odzenie
Sylweriusz Kosiñski
(64)
Debata redakcyjna
6877
Przyrodnicy kontra taternicy (68)
Historia
7895
Wielka Grañ
Zbigniew £adygin
(78), Krwawa smuga z Koziego
Krystyna Sa³yga-D¹bkowska
(92),
Krywañ
Ivan Bohu
(94)
Ludzie tatr
9699
Dobrodziej przyrody
Gra¿yna Mróz
(96)
Nasi poprzednicy
100101
Jubileusz, do czego mo¿e siê przydaæ
Wies³aw Siarzewski
(100)
Lektury
102106
Tatry z chmur widziane (102), Tatrzañskim tropem Lidera (102), Narciarstwo bez ograniczeñ (104),
Przegl¹d prasy (105), Pozdrowienia z Karkonoszy (105), Podtatrzañskie roczniki (106)
Publicystyka
107109
Rêce precz od Tatr
ks. Roman E. Rogowski
(107), Rzecz o tatrzañskich resztkach totalitaryzmu
W³adys³aw Cywiñski
(108)
Pierwsza strona ok³adki
Droga wspinaczkowa
Wish you were here
na Kazalnicy Miêguszowieckiej
Fot. Jakub Radziejowski
Druga strona ok³adki
Pierwsza strona ok³adki
Druga strona ok³adki
Szafran spiski (
Crocus scepusiensis
)
Fot. Milan Kapusta
Druga strona ok³adki
Druga strona ok³adki
ona ok³adki
Dolina Piêciu Stawów Spiskich
z Baraniej Prze³êczy,
w g³êbi Gierlach
Fot. Mieczys³aw Kar³owicz
ze zbiorów Centralnej
Biblioteki Górskiej PTTK
Czwarta strona ok³adki
T
r zecia s
zecia s
zecia str
ttr
ttrona ok³adki
ona ok³adki
Czwarta strona ok³adki
Tatry Wysokie od po³udnia,
z lewej Koñczysta i Gierlach,
w centrum S³awkowski Szczyt,
po prawej w chmurach £omnica
Fot. Milan Kapusta
Czwarta strona ok³adki
Nasze s
asze s
asze str
ttr
ttron
oon
oony int
y int
y inter
eer
eerne
nne
t
o
w
e
www.tpn.pl
www.tatry.tpn.pl
War
aar
aarunki pr
unki pr
unki pr enumer
enumer
enumeraty
aty
w int
w inter
eer
eernecie
necie
Plik z chomika:
XY68
Inne pliki z tego folderu:
Tatry TPN 15.pdf
(9433 KB)
Tatry TPN 14.pdf
(11114 KB)
Tatry TPN 13.pdf
(9688 KB)
Tatry TPN 12.pdf
(13508 KB)
Tatry TPN 11.pdf
(10941 KB)
Inne foldery tego chomika:
Cartland Barbara
Dom Nocy
harlequin mbook
Mboki - romanse
Meg Cabot
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin