ALINA SOCZYK - HISTORIA KLASZTORU JASNOGÓRSKIEGO.pdf - TRADITION - bk53

ALINA SOCZYK

Informacje zawarte w artykule mogą by wykorzystane przez katehetów, nauzyieli historii i języka polskiego, a

także nauczania początkowego i wychowania przedszkolnego realizujących tematy z edukacji regionalnej.

Czstochowa – nazywana diduchowąstolicąPolski, nieodłącznie kojarzy siz

klatoremnaJanejGóreTakjakludiepryjeżdżający do Rzymu pragnąprzede

wszystkim odwiedzid Watykan, tak pielgrzymi przybywający do Czstochowy

kierują swe kroki na JasnąGór. To dziki niekooconym rzeszom pątników

zmierzających do klasztornej kaplicy, gdzie od ponad 600 lat znajduje siCudowny

Obraz licnejMadonny Czstochowa stała siznana na całym niemal wiecie.

Założycielem klasztoru byłksiążopolski, siostrzeniec Ludwika I Andegaweoskiego,

królaPolkiiWgier. Wielu dzisiejszych autorówprypuca że to właniekról

byłinicjatorem fundacji, zaksiążpełniłjedynie funkcjwykonawcy.

Jednak historyk zakonu, ojciec Kazimierz Szafraniec w wydanej w 1980 roku pracy

dowodzi, że faktycznym i jedynym fundatorem JanejGórybyłksiążWładysław

Opolczyk, a takie łączenie powstania klasztoru z politycznymi planami Ludwika

Wgierskiego nie ma żadnych realnych podstaw.

Z lektury prywilejów kiążcych wynika, że motywem fundacji były jedynie

wzgldy religijne związane z osobistym życiem ksicia. Udokumentowanym i

godnieprewytkichautorówpotwierdonym faktem jest przejcie dnia

paoskiego; 22 czerwca 1382 roku kocioła parafialnego w Starej Czstochowie

przez szesnastoosobową grup sprowadzonych z Wgierpaulinów 9 sierpnia

1382 roku wydany zostałprzez ksicia Władysława Opolczyka oficjalny dokument

undacyjnyktórydodi znajduje siwjanogórkimarchiwum

POCHODZENIENZWYJNGÓRWYJNIA OJCIEC STEFAN JAN ROŻEJ

Otóżredniowieczny zwyczaj nakazywałnowo powstającym klasztorom nadawad

miłe i piknie brzmiące okrelenia. W ten wdzicny poób starano si

upowszechnidwródwiernychprekonanieoradoci płynącej z życia zakonnego.

utortenprytacarównieżcytat z rozprawy pani Krystyny Pieradzkiej dotyczący

zwiąkunawyJanaGórauytuowaniemklatoru na wapiennych (jasnych)

skałach. Jednak w przypadku Czstochowy okrelenieJanaGórapojawiło si

dopiero po założeniu klasztoru. Bardziej prawdopodobna zatem wydaje sibyd

wersja o gloryfikującej roli nazwy wgóra

Zamieszkujący w czstochowskim klasztorze paulini nazywani są bardzo czsto

strażnikami oddanego im pod opiekObrazu Matki Bożej.

Legenda głosi, że namalowany przez w. Łukasza na deskach ze stołu witej

Rodziny z Nazaretu Obraz przez Jerozolimi Bizancjum trafił do miasta Bełz na

Rusi Czerwonej. Włanie tam przypadkowo znalazłgo ówcenyrądca Rusi książ

Władysław Opolczyk i oczarowany pikną Ikonązapragnąłprzewiedjądo swej

rezydencji na ląsku. Jednakże zamysł ten okazałsiniemożliwy do wykonania. Jak

dowiadujemy si z kolejnej legendy przytaczanej przez ojca Jerzego Tomzioskiego

„konie Opolczyka ciągnącewóCudownymObraemMatkiBożej zatrzymały

si()wCstochowie i dalej nie chciały ruszyd”

Według innej legendy konieodmówiły posłuszeotwajecenaRui„Wówca

Opolczyk ukląkłi złożyłlubowanie, że jeżeli przewiezie Obraz na wybrane miejsce,

to wybuduje tam kociółna czedBoga Wszechmogącego, Błogosławionej Maryi

Panny i Wszystkich witych i umieci w nim Obraz, i ufunduje klatorwktórym

oadiakonnikówpaulinówodpowiednioichupoażając. Gdy tenże książ z

otoczeniem wstałz modlitwy, konie bez trudu ruszyły”

Napodtawietychprekaówmożna byłoby domniemywad, że paulini zostali

sprowadzeni, aby strzec umieszczonego w kociele Obrazu.

Jednak historyczne ródła wskazują, żenawgórupodCstochową najpierw

pojawili si akonnicy a dopiero póniej przybył w to miejsce Niezwykły

Wizerunek. Jak czytamy w opracowaniach, został on ofiarowany paulinom 31

sierpnia 1384 roku przez tego samego ksicia Władysława, któryprowadiłich do

Czstochowy.

Obraz Matki Bożej Ctochowkiej sprawił, że radykalnej zmianie uległcharakter

posługijanogórkichakonnikówZWgier przybyli z opiniąbraci nieustannie

oddanychliturgiiimodlitwom„Obdareniwitym Wizerunkiem Bogarodicy()

Bardzo szybko i umiejtnie dostosowali sido nowychwarunkówegytencjii

pracy wród"napływuludiktórych mnótwobiegaido owego kocioła", jak

informowałkrólWładysław Jagiełło papieżaMarcinaVw1429roku”

PrzychylnodkrólaWładysława i jego małżonkikrólowejJadwigiodculipaulinijuż

w 1393 roku, kiedy to potwierdziłon fundacjOpolczyka i dokonałponownego,

hojnego uposażenia klatorunaJanejGórze. Dziki tym nadaniom, a także

ofiarom pątnikówwlatach30-tych XV wieku zbudowano murowanąwiątyni

oraz cały epółbudynkówklatornych

Liczne cenne wota składane w ofierze Bogarodzicy przyciągnły na JasnąGórw

1430 roku gruprabuiówprawdopodobniehuytów którynietylkoobrabowali

klasztor, ale dokonali profanacji Obrazu, rozbijając go na trzy czci i tnąc mieczem

twarz Madonny. Legenda głosi, że mieli oni zamiar wywiedwity Obraz z

Czstochowy, ale konie nie chciały ciągnąd wou na którym był złożony.

Zrozpaczeni paulini zawieli zniszczony Obra do Krakowa na dwór króla

Władysława Jagiełły. Tam na polecenie monarchy gruntownej renowacji witej

Ikony dokonali prawdopodobnie malarze habsburscy, nadając Wizerunkowi znany

nam dzi wygląd.

Drugiego napadu w 1466 roku dokonał oddział czeskich żołnierzy. Niektóry

historycy podają, że tym razem zakonnicy wysokim okupem zdołali uchronid

klasztor przed dewastacją. Natomiast ojciec Jerzy Tomziokipie„Dowódcatego

oddziału()napadłna Czstochow, rabując miasto i klasztor. Na szczcie Obraz

pozostawiłwpokoju”

Po napaci z 1430 roku i cudownym ocaleniu witegoObrazu kult Matki Boskiej

Czstochowskiej zaczął zataczad coraz wiksze krgi, przyczyniając si do stale

wzrastającego napływu pielgrymów nie tylko z Polski, ale z całej Europy

rodkowej. Już w II połowie XV wieku konieczna okazała si budowa nowego,

znacznie wikszego kocioła który mógłby pomiecid wszystkich wiernych.

Równocenie systematycznie rozbudowywano obiekty klasztorne, ciągle jednak

brak byłomurówobronnych któreabepiecyłyby sanktuarium przed napaciąz

zewnątrz. O wzniesienie takowych postulowali wizytujący klasztor w 1577 roku

biskup Stanisław Karnkowski oraz w 1593 roku kardynałJerzy Radziwiłł.

Decyzjo budowie fortyfikacji podjąłw1620rokukrólZygmunt III Waza. W 1639

rokukrólWładysław IV, kontynuujący dzieło zapoczątkowane przez swego ojca, po

raz pierwszy użyłw stosunku do Jasnej Góryokrelenia„FortalitiumMarianum”

Prace według projektu znakomitego inżyniera włoskiego Andrzeja dell Aqua

ukoocononakrótko prednajademwedówWkrótcecstochowska twierdza

miała zostad poddanaprawdiwejpróbieognia

Równocenie z budową murów obronnych prowadona była rozbudowa

obiektówakralnychMidzy innymi kociółklasztorny wzbogacony zostało wież,

któraodtąddlawytkichpielgrymówtaniei znakiem obecnoci Maryi w

janogórkimanktuariumDlategomimokilku pożarów(wamymtylkowieku

XVII wieża paliła sitrzykrotnie), konsekwentnie „odbudowywano jąw nieco

innej, coraz to bogatszej formie, zwikszając równocenie każdorazowo jej

wysokod”

Ze wzgldu na stale rosnącą liczb wiernych dokonano również gruntownej

przebudowy Kaplicy CudownegoObrauDodotychcaowejktórejundatorami

byli według tradycjikrólWładysław JagiełłoikrólowaJadwigadobudowanyotał

wikytrójnawowykorpukolejnekapliceakrytiakarbiec dzwonnica.

Rozbudow klasztoru przerwano w 1655 roku, kiedy to Jasna Góratała si

uczestnikiem dramatycznych wydarzeo, którenaawepootały w pamici

Polaków Niezwyciżona armia wedka która uderywy na Polk, bez

wikszego wysiłku zdobywała kolejne miasta, napotkała niespodziewany opór

garstki żołnieryoraakonnikówamknitychwjanogórkiej twierdzy. Mimo

wielokrotnychturmówponadtrytyiczne doskonale uzbrojone siły szwedzkie

nie zdołały pokonadniespełna trzystuosobowej załogiktórąstanowiło 160 (170)

żołniery20lachciców70akonników i grupka niewiast. Trwającą 40 dni

obronąJanejGóry kierowałprzeor ojciec Augustyn Kordecki.

Ojciec Jerzy Tomzioski, sam niedawno pełniący t zaszczytnąfunkcj, tak pisze o

wymwielkimpopredniku„Wchwilach depreji()umiałprzeladwakonników

wójapał, owiadich wielką wiarą, krzepidsłabod, rozwiewadwątpliwoci()

Mimo ognia artyleryjskiego armii szwedzkiej urządzałprocesje eucharystyczne na

zewnątrz kocioła, dodając tym odwagi obroocom()apreodparcieturmów

czynem swym rzuciłnarodowi polskiemu hasło do walki z najedcą”

Ojciec Kordeckiktóryprebiegobronyopiał w dziele Nowa Gigantomachia

ocalenieklatoruprypiujewtawiennictwuBogarodicy„Niecoinne zaiste, jak

tylko, że sipodobało Wielkiej Matce Bożej odpdzidstąd nieprzyjaciela, gdzie

sobie sama siedzibopiekowania sinarodem Polskim założyła” Powstrzymanie

„wedkiego potopu” prycyniło si do dalszego rozsławienia maryjnego

sanktuarium, a także do wzrostu znaczenia „FortalitiumMarianum” Wdziczny

królJanKaimierogłosił Matk Bożą Królową Korony Polskiej, a JasnąGór

nazwałGórąZwycistwa.

W 1657 roku, gdy czynnie przystąpiono do naprawy i wzmacniania zniszczonych

działaniamiwojennymiortyikacjiparakrólewkaoobicie włączyła si do tych

pracawydaneprekrólaaktyprawneapewniły fundusze na budow dalszych

umocnieo.

Wiek XVII zapisałsiw historii klasztoru jeszcze jednym tragicznym wydarzeniem.

W 1690 roku podczas wielkiego pożaru spłonły wszystkie zabudowania

klasztorne, szczliwie ocalała jedynie Kaplica Matki Bożej, skarbiec, zakrystia i

biblioteka, znajdująca siwówca w wieży. Dziki ogromnej ofiarnoci całego

narodu prawie natychmiast po pożarze przystąpiono do odbudowy sanktuarium.

ALINA SOCZYK - HISTORIA KLASZTORU JASNOGÓRSKIEGO.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: