Rozdział VI
Rynek finansowy
1. Rynek finansowy - rynek będący podsystemem systemu rynkowego, na którym zawierane są transakcje kupna-sprzedaży funduszami pieniężnymi, instrumentami finansowymi, a także ogół warunków i procesów doprowadzających do tych transakcji.
a) w szerokim rozumieniu - w struktury rynku finansowego włącza się nie tylko
działania dotyczące środków pieniężnych, ich przepływu i operacji rozliczeniowych
b) w wąskim znaczeniu - dotyczy decyzji związanych wyłącznie ze środkami
pieniężnymi , których celem jest ochrona wartości posiadanych pieniędzy lub też jej wzrost w przyszłym okresie.
2. Istota transakcji finansowej na rynku finansowym polega na zmianie instrumentu
finansowego o najwyższym stopniu płynności (pieniądza) na mniej płynny, ale dochodowy
lub odwrotnie (uzależnione jest to od polityki prowadzonej przez podmiot rynku).
3. Stopa procentowa - podstawowy parametr analizy i oceny transakcji funduszami
pieniężnymi na rynku finansowym. Długookresowa realna stopa procentowa to
krótkookresowa nominalna stopa procentowa plus premia czasowa (różnica pomiędzy
krótko a długookresową nominalną stopą procentową) minus oczekiwana stopa inflacji.
Długookresowa realna stopa procentowa rządzi rynkiem towarowym, natomiast
krótkookresowa nominalna stopa procentowa rynkiem pieniężnym.
4. Podział rynku finansowego:
a) rynek depozytowo-kredytowy
b) rynek pieniężny
c) rynek kapitałowy
d) rynek walutowy
e) rynek pozabilansowy instrumentów finansowych (inaczej rynek derywatów, rynek instrumentów pochodnych)
5. Pośrednicy finansowi - zaliczamy do nich instytucje, które nie są bezpośrednio
dawcami lub biorcami środków pieniężnych, ale obsługują transakcje finansowe i znacznie je ułatwiają. Są to:
- giełdy
- domy maklerskie
- agentów i brokerów ubezpieczeniowych
- firmy audytorskie i konsultingowe
- agencje ratingowe
- pośredników kredytowych
- ubezpieczycieli kredytów
6. Inwestorzy indywidualni - dysponując oszczędnościami starają się je jak
najkorzystniej ulokować na rynku finansowym. Są to przeważnie gospodarstwa domowe,
które w wyborze najlepszego miejsca swoich inwestycji mogą również korzystać
z pośredników finansowych.
7. Inwestorzy instytucjonalni - to instytucje finansowe, które możemy podzieli na
bankowe i nie bankowe. Wśród bankowych instytucji finansowych wyróżnić możemy:
- banki centralne
- banki komercyjne
- banki uniwersalne
- banki inwestycyjne
- banki hipoteczne
Natomiast do nie bankowych instytucji finansowych zaliczamy:
- fundusze inwestycyjne
- fundusze emerytalne
- fundusze wysokiego ryzyka
- towarzystwa ubezpieczeniowe
8.Ryzyko - słowo ryzyka pochodzi od staro włoskiego risicare, które oznacza
odważyć się. Najczęściej przez pojęcie ryzyka rozumie się zagrożenie nieosiągnięcia
zamierzonych celów. Pojęcie ryzyka oznacza także możliwość pojawienia się straty,
zagrożenia lub niebezpieczeństwa jako przewidywanego rezultatu postępowania.
9. Instrumenty finansowe będące przedmiotem obrotu na danym segmencie rynku
finansowego. Możemy podzielić je na:
- instrumenty rozliczeniowe
- instrumenty dłużne
- instrumenty zaspokajające popyt na pieniądz
- instrumenty inwestowania
- instrumenty potwierdzające tytuł własności oraz
- instrumenty ograniczające ryzyko
Inny podział tzw. aspektu własnościowego dzieli się je na:
- instrumenty udziałowe - dają prawo dawcy kapitału do udziału w majątku emitenta. Są one dokumentem potwierdzającym własność kapitału zaangażowanego w działalność
gospodarczą, np. akcje.
- instrumenty wierzytelności - mają charakter długu (pożyczki), czyli są
świadectwem udostępnienia kapitału na ściśle określony czas - do momentu zapadalności, np. obligacje.
Inny podział na sposób generowanie przez nie dochodu:
- instrumenty o stałym dochodzie - przykładem są obligacje i depozyty o stałym
oprocentowaniu.
- instrumenty o zmiennym dochodzie - zalicza się do nich akcje oraz obligacje
o zmiennym oprocentowaniu.
Finansowanie
pośrednie
Rynek
depozytowo-
kredytowy
Rynek pieniężny
kapitałowy
walutowy
instrumentów
pochodnych
- rachunki
bankowe
- bony skarbowe
- akcje
- futures
- kontrakty
terminowe
- lokaty bankowe
- bony pieniężne
- obligacje
- forward
- opcje
- depozyty
- bony komercyjne
- prawa poboru
-warranty
- kredyty
- lokaty
międzybankowe
-certyfikaty
inwestycyjne
- swapy
- pożyczki
- certyfikaty
depozytowe
10. Rynek depozytowo-kredytowy podzielony był na dwie części, a mianowicie
rynek depozytowy i rynek kredytowy.
a) rynek depozytowy - mamy na myśli rynki rachunków bankowych gospodarstw
domowych oraz przedsiębiorstw.
b) rynek kredytowy - transakcje zawierane są między bankami a klientami o różnej
wiarygodności finansowej, którzy nie mają dostępu do rynków otwartych.
11. Kredyt bankowy - jest kluczowym instrumentem rynku kredytowego :
a) kredyt obrotowy - są to kredyty przeznaczone na bieżące potrzeby związane
z prowadzoną działalnością gospodarczą, np. kredyt w rachunku bieżącym lub kredytowym.
b) kredyty inwestycyjne - służą natomiast finansowaniu działalności inwestycyjnej
przedsiębiorstw w długim okresie. Mogą to być kredyty przeznaczone na
rozbudowę fabryki, zakup nowej linii technologicznej czy też finansowaniu
wprowadzenia nowego produktu na rynek.
c) kredyty konsumpcyjne - służą do sfinansowania dóbr konsumpcyjnych, a więc na
przykład samochodu, pralki, kina domowego, wycieczki zagranicznej itp.
12.Rynek pieniężny -to rynek pozagiełdowy na którym transakcje zawiera się przez
telefon lub łącza elektroniczne. Ten międzynarodowy rynek funkcjonuje 24 godziny na dobę. Rynek ten w istocie tworzą transakcje krótkoterminowymi instrumentami o charakterze
wierzycielskim. Transakcje te zawierane są przez instytucje finansowe i korporacje, które
pożyczają lub inwestują pieniądze na okres od 1 dnia do 1 roku.
13. Instrumenty rynku pieniężnego:
...
michal19860