surowce II st 2011-12 01 wykonanie ST i NST zw chem cz I woda.pdf
(
977 KB
)
Pobierz
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD HTML 4.01//EN" "http://www.w3.org/TR/html4/strict.dtd">
Surowce kosmetyczne
ST
NST
Związki chemiczne stosowane
w kosmetologii
• Wykłady
20 h
20 h
• Seminaria
15 h
10 h
• Ćwiczenia
25 h
15 h
Surowce kosm 01 2011/12
Literatura:
Inne pozycje piśmiennictwa wykorzystywane przy
przygotowywaniu wykładów
Podstawowa:
Jabłońska-Trypuć A., Czerpak R.: Surowce kosmetyczne i ich składniki.
MedPharm Polska, Wrocław, 2008
Czerpak R., Jabłońska-Trypuć A.: Roślinne surowce kosmetyczne .
MedPharm Polska, Wrocław, 2008
Molski M.: Chemia piękna. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, 2009
- Malinka W.:
Zarys chemii kosmetycznej. Volumed, Wrocław, 1999
- Fey H., Petsitis X.:
Słownik kosmetyczny. MedPharm Polska, Wrocław, 2011
-
Arct J. i wsp. Leksykon surowców kosmetycznych. Wyd. WSZKiPZ, Warszawa,
2010
- Draelos Z.D. (red.):
Kosmeceutyki. Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, Wrocław, 2006.
- Jurkowska S.:
Surowce kosmetyczne. Ekoprzem, Dąbrowa Górnicza, 1999
- także artykuły z czasopism specjalistycznych
Uzupełniająca:
Fink E.: Kosmetyka. Przewodnik po substancjach czynnych i
pomocniczych. MedPharm Polska, Wrocław, 2007
Jędrzejko K. et al.:
Rośliny kosmetyczne. ŚlAM, Katowice, 2006 lub 2007 (II wyd.)
Martini M-C: Kosmetologia i farmakologia skóry. PZWL, Warszawa, 2007
-
Woda
• Biegunowość cząsteczek wody:
O
H
+
+
Woda
-
• czynnik niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania
skóry
• jest środowiskiem, w którym przebiegają nieomal
wszystkie przemiany fizjologiczne i reakcje biochemiczne,
zarówno kataboliczne, związane z usuwaniem zbędnych
struktur i wytwarzaniem energii, jak i anaboliczne, mające
na celu syntezę protein, węglowodanów i kwasów
nukleinowych
• nawet niewielki niedobór wody w skórze prowadzi do
upośledzenia przemian biochemicznych, może
doprowadzić do poważnych zakłóceń w procesach
odnowy tkankowej i rozregulowania systemów ochronnych
O
H H
+ +
-
O
H H
+ +
0,1013 nm
kąt 105°
-
O
H H
+ +
0,163 nm
• cząsteczki wody – połączone mostkami
- wiązania wodorowe, wyższa t.wrz. niż
związków innych pierwiastków z tej grupy:
H
2
S, H
2
Se, H
2
Te
•http://www.fizyka.net.pl/index.html?menu_file=ciekawostki%2Fm_ciekawostki.html&former_url=
http%3A%2F%2Fwww.fizyka.net.pl%2Fciekawostki%2Fciekawostki_cwz2.html
1
Woda
• Wiązanie wodorowe
wg IUPAC (2011) – przyciąganie pomiędzy atomem H z cząsteczki lub fragmentu cząsteczki –X-H,
gdzie X jest bardziej elektroujemny niż H oraz atomem lub grupą atomów w tej samej lub innej
cząsteczce
–
w wyniku elektrostatycznego przyciągania cząsteczek ze
spolaryzowanym ładunkiem elektrycznym za pośrednictwem kationu
wodorowego –
elektroujemny atom O (także N, S i in.) przyciąga e wiązania
atom H uzyskuje duży cząstkowy ładunek dodatni
przyciągany przez parę elektronową sąsiedniej cząsteczki wody
powstaje wiązanie (najsilniejsze, gdy H na linii prostej
łączącej 2 atomy O); wiązanie tym silniejsze im bardziej elektroujemny pierwiastek związany wiązaniem wodorowym
tworzenie łańcuchów i zespołów przestrzennych (grona, asocjaty: 2-100
cząsteczek wody zależy od temp.)
Wiązanie wodorowe
• Wiązanie wodorowe – dłuższe i wielokrotnie słabsze niż
wiązanie kowalencyjne -O-H
• Energia wiązania wodorowego ~20 kJ/mol
większa niż van der Waalsa ~1 kJ/mol
mniejsza niż wiązania kowalencyjnego ~460 kJ/mol
(najsilniejsze oddziaływanie międzycząsteczkowe)
• En. zależy od kąta wiązania między dwoma
atomami np. tlenu, z którymi jest ‘uwspólniony ‘
atom H
En. jest większa, gdy leżą one w linii
prostej – możliwość utrzymania
cząsteczek w specyficznej orientacji przestrzennej
• Pojedyncze wiązanie wodorowe – labilne, gdy dużo – mają znaczną
energię - decydują o właściwościach ciekłej wody oraz struktur
biologicznych
R
O
H
R
O
H
O
C
O
H
C
R
O
H
O
O
R
O
O
O
O
H
O
O
C
R
R
H
H
H
OH
H
C
H
O
C
O
O
O
OH
R
R
wewnątrzcząsteczkowe wiązanie wodorowe
międzycząsteczkowe wiązania wodorowe
np. kwas szczawiowy, kwas salicylowy
Wody pitne i mineralne
• Naturalna woda mineralna
– woda pochodząca z udokumentowanych
zasobów wody podziemnej, wydobywana jednym lub kilkoma otworami
naturalnymi lub wierconymi, pierwotnie czysta pod względem
chemicznym i mikrobiologicznym, charakteryzuje się stabilnym
składem mineralnym oraz właściwościami mającymi znaczenie
fizjologiczne, powodującymi korzystne oddziaływanie na zdrowie ludzi
• Naturalna woda źródlana
– pochodzi z udokumentowanych zasobów
podziemnych, wydobywana jednym lub kilkoma otworami naturalnymi
lub wierconymi, pierwotnie czysta pod względem chemicznym
i mikrobiologicznym, nie różniąca się właściwościami i składem
mineralnym od wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi,
określonych w przepisach o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę
• Woda stołowa
– woda otrzymana po dodaniu do wody źródlanej
naturalnej wody mineralnej lub soli mineralnych, zawierających jeden
lub więcej składników mających znaczenie fizjologiczne, jak: Na
+
, Ca
2+
,
Mg
2+
, Cl
-
, SO
4
2-
, HCO
3
-
Woda
• Wiązanie wodorowe
dzięki wiązaniom wodorowym występuje na
Ziemi w stanie ciekłym
- gdyby nie występowały wiązania wodorowe woda wrzałaby
w temp. -80 C, a lód topiłby się w temp. -100 C
czysta woda - t.t., t.w., krzepnięcie - wzrost o 1/11 objętości,
gęstość max w 4°C, (gęstość lodu 0,924 g/cm
3
)
Konsekwencje:
niezamarzanie zbiorników wodnych – przetrwanie
zimy
Wody pitne i mineralne
Podział w zależności od zawartości składników mineralnych:
• Bardzo niskozmineralizowana – ogólna zawartość soli
mineralnych 50 mg/dm
3
• Niskozmineralizowana – ogólna zawartość soli
mineralnych 500 mg/dm
3
• Średniozmineralizowana – ogólna zawartość
soli mineralnych 1500 mg/dm
3
• Wysokozmineralizowana – ogólna zawartość
soli mineralnych > 1500 mg/dm
3
Woda w przyrodzie:
- najczystsza - deszczówka lub ze stopionego śniegu
(z dala od miast i po dużych opadach)
- powierzchniowe - zawierają sole mineralne powodujące
twardość wody
Twardość wody
jest pojęciem umownym, określającym
zawartość w wodzie kationów dwuwartościowych.
Twardość ogólna
jest to całkowita zawartość jonów Ca
2+
,
Mg
2+
, a także innych jonów dwuwartościowych, np. Fe
2+
,
Mn
2+
, Ba
2+
, Sr
2+
. Ze względu na występujące w wodach
duże stężenie jonów Ca
2+
, Mg
2+
i małe innych jonów metali
dwuwartościowych,
twardość wody praktycznie
powodowana jest przez wapń i magnez
.
2
Twardość wody:
- w Polsce - podaje się zawartość CaCO
3
(mg/L)
- skala niemiecka - przeliczenie na CaO - 10 mg CaO w 1 L - 1°dH
W praktyce - 4-stopniowa skala odniesiona do niemieckiej:
(1 mmol/L = 5,6°dH)
Twardość wody:
-
przemijająca (przejściowa, nietrwała, węglanowa)
odpowiada zawartości węglanów i wodorowęglanów
wapnia i magnezu, powstałych wskutek wietrzenia
skał wapiennych
-
niewęglanowa
jest to różnica między twardością ogólną
i węglanową. Określa ona zawartość jonów
dwuwartościowych odpowiadających anionom:
chlorkom, siarczanom, azotanom itd.
Twardość Ocena twardości Stężenie Stopień tward.
wody
wody
mmol/L
wg skali niem.
1
miękka
< 1,25
< 7
2 średnia
1,25-2,5
7-14
3 twarda
2,5-3,75
14-21
4
bardzo twarda
> 3,75
> 21
•Wg rozporządzenia MZ - dopuszczalna zawartość CaCO
3
w wodzie do spożycia przez ludzi 60-500 mg w 1 L
Metody usuwania twardości wody:
3) metody chemiczne
Metody usuwania twardości wody:
1) destylacja (pozbawia wodę wszystkich soli, małe zastosowanie
w przemyśle- koszty)
2) metody termiczne
> 40
o
C - termiczny rozkład wodorowęglanów wapnia i magnezu
Ca(HCO
3
)
2
CaCO
3
+ CO
2
+ H
2
O
2 Mg(HCO
3
)
2
Mg
2
CO
3
(OH)
2
+ 3 CO
2
+ H
2
O
H
2
O
2 Mg(OH)
2
+ CO
2
Metoda termiczna - nie można całkowicie usunąć twardości węglanowej -
pozostaje zawsze resztkowa twardość - niewielka zależna od
temperatury rozpuszczalność węglanów wapnia i magnezu oraz
wodorotlenku magnezu
Dekarbonizacja wapnem
Ca(HCO
3
)
2
+ Ca(OH)
2
2 CaCO
3
+ 2 H
2
O
Mg(HCO
3
)
2
+ Ca(OH)
2
2 CaCO
3
+ Mg(OH)
2
+ 2 H
2
O
MgSO
4
+ Ca(OH)
2
Mg(OH)
2
+ CaSO
4
Zmiękczanie sodą
CaSO
4
+ Na
2
CO
3
CaCO
3
+ Na
2
SO
4
Ca(HCO
3
)
2
+ Na
2
CO
3
CaCO
3
+ 2 NaHCO
3
MgSO
4
+ Na
2
CO
3
MgCO
3
+ Na
2
SO
4
Mg(HCO
3
)
2
+ Na
2
CO
3
MgCO
3
+ 2 NaHCO
3
Metody usuwania twardości wody:
Metody usuwania twardości wody:
3) metody chemiczne
Zmiękczanie wody fosforanami(V)
4) metody fizyczno-chemiczne
- zmiękczanie związkami kompleksowo czynnymi
przeprowadzenie wapnia i magnezu
w rozpuszczalne trwałe kompleksy (EDTA,
Calgon - (NaPO
3
)
6
zawiera 67 69% P
2
O
5
)
Jony Ca
2+
i Mg
2+
przechodząc do kompleksowego anionu:
3 Ca(HCO
3
)
2
+ 2 Na
3
PO
4
Ca
3
(PO
4
)
2
+ 6 NaHCO
3
3 Mg(HCO
3
)
2
+ 2 Na
3
PO
4
Mg
3
(PO
4
)
2
+ 6 NaHCO
3
3 CaSO
4
+ 2 Na
3
PO
4
Ca
3
(PO
4
)
2
+ 3 Na
2
SO
4
3 MgCl
2
+ 2 Na
3
PO
4
Mg
3
(PO
4
)
2
+ 6 NaCl
- przestają być czynnikiem kamieniotwórczym,
- tracą zdolność reagowania z anionami kwasów tłuszczowych
wchodzących w skład mydeł
3
Stosowanie wody
do przygotowania płynów kosmetycznych, emulsji, zawiesin
i roztworów:
- woda destylowana (powinna być użyta bezpośrednio po
destylacji lub sterylizowana)
- woda demineralizowana (po przepuszczeniu przez kolumny
wypełnione jonitami – kationity i anionity absorbujące
selektywnie jony dodatnie i ujemne obecne w wodzie)
- woda oczyszczona metodą odwróconej osmozy -
półprzepuszczalna membrana zatrzymująca 96-99%
rozpuszczonych w wodzie związków (org. i nieorg.), jak
również wirusy i bakterie
Stosowanie wody do celów kosmetycznych:
-
woda oligoceńska (woda z poziomu oligoceńskiego - ponad
200 m - wiek 15-30 tys. lat - nie miała kontaktu z naszą
współczesną infrastrukturą) - woda nie może być długo
przechowywana
- Woda termalna - podstawa codziennej pielęgnacji skóry
wrażliwej - są to bijące z ziemi gorące źródła
o własnościach leczniczych, czyste mikrobiologicznie
i bogate w mikroelementy
Wody termalne:
Woda termalna La Roche-Posay:
działa przeciwzapalnie; zmiękcza i odblokowuje pory; pomaga
w przywróceniu skórze zdrowia; przeciwdziała podrażnieniom;
uzupełnia działanie specjalnych preparatów leczniczych do
codziennego użytku; szybko łagodzi podrażnioną i wrażliwą skórę;
pomaga w przywróceniu skórze zdrowia; spowalnia proces starzenia
komórek; neutralizuje wolne rodniki szkodliwe dla komórek; chroni
przed toksycznością promieni UV.
Wody termalne:
Woda termalna z Iwonicza Zdroju zawiera:
- krzemionkę wpływającą na odporność i elastyczność naskórka
- jony wapnia i kwasu metaborowego, które działają ściągająco
i przeciwzapalnie
Właściwości wody termalnej z Iwonicza Zdroju (Iwostin)
- łagodzi świąd i wszelkiego rodzaju podrażnienia skóry
- poprawia zdolności obronne skóry
- wyjątkowe właściwości kojące
- doskonały środek pielęgnacyjny do skóry wrażliwej - przynosi
ukojenie i zapewnia uczucie komfortu
- stosowana po wysiłku fizycznym i przebudzeniu odświeża
- działa oczyszczająco i tonizująco
Tlenki - zastosowanie w kosmetyce
-
tlenek krzemu - krzemionka SiO
2
składnik preparatów regenerujących skórę starzejącą się lub
niedotlenioną
Właściwości: polepsza ukrwienie, uszczelnia naczynia krwionośne,
dotlenia skórę
Zastosowanie:
- do celów kosmetycznych – w postaci żelu krzemionkowego
(otrzymywany przez zakwaszenie meta- i ortokrzemianu sodu
żel krzemionkowy, po częściowym odwodnieniu
silikażel
(zawiera do 4% wody) – cecha – wysoko rozwinięta powierzchnia,
wysoka chłonność wody (do 40%)
- żel krzemionkowy – jako stabilizator emulsji i zawiesin oraz jako środek
zagęszczający – tworzy usieciowane struktury żelowe
ograniczające płynność substancji
Tlenki - zastosowanie w kosmetyce
-
tlenek krzemu - krzemionka SiO
2
Zastosowanie:
- pielęgnacja skóry zwiotczałej, niedotlenionej
- przy wypadaniu włosów i pękaniu paznokci
- mikronizowana krzemionka (ziemia okrzemkowa) - w preparatach
leczących trądzik
- pasty do zębów - zapewnia odpowiednią ścieralność i cechuje się dużą
chłonnością - trwała konsystencja pasty
- do produkcji kremów regenerujących (ułatwia wprowadzenie tlenu
w głąb naskórka)
w rozp. niepolarnych – w stęż. 5-6% tworzy żele, w polarnych (aq.,
alkohole) – wł. zagęszczające osłabione
4
Tlenki - zastosowanie w kosmetyce
-
tlenek krzemu - krzemionka SiO
2
Zastosowanie:
- jako materiał ścierny w peelingach - doskonale pochłania tłuszcz
i ściera obumarłe komórki naskórka, odsłaniając młodsze,
zdrowsze warstwy naskórka, efekt peelingu - wygładzenie skóry
i jej oczyszczenie
- w kremach do peelingu - krzemionka ze specjalnie oczyszczonej ziemi
okrzemkowej
- krzemionkę zawiera: ziele skrzypu, rdestu, perz, słoma owsiana, mech,
Tlenki - zastosowanie w kosmetyce
-
tlenek cynku - ZnO - biel cynkowa
Zastosowanie:
- wchodzi w skład pasty Lassara (maści cynkowej) stosowanej przy
trądziku młodzieńczym, opryszczce, pękaniu warg
- jest składnikiem kremów i maseczek: gojących, ściągających,
osuszających, przeciwtrądzikowych
- w formie proszku - w pudrach i zasypkach - właściwości bielące,
kryjące, chłonne i dezynfekujące
- jako tzw. filtr fizyczny, odbijający promieniowanie UVB (280-320 nm) -
i UVA (320-400 nm)
- ZnO mikronizowany - ziarna ~20 nm, transparentny (niewidoczny na
skórze)
glony i gąbka
Spongia fluviatilis
Tlenki - zastosowanie w kosmetyce
-
tlenek tytanu(IV) TiO
2
stosowany jako biały pigment w kremach, mleczkach, pudrach,
szminkach, lakierach do paznokci, w pastach do zębów – środek
ścierny i biały pigment
jako filtr fizyczny
ze zmieloną miką – do otrzymywania perłowych cieni i lakierów do
paznokci
słabszy alergen niż ZnO
Tlenki - zastosowanie w kosmetyce
-
tlenek srebra
działanie bakteriobójcze związków srebra polega na unieczynnianiu
niektórych enzymów bakteryjnych oraz łączeniu się z kwasami
nukleinowymi drobnoustrojów także tworzeniu nierozpuszczalnych
kompleksów z białkami naskórka - zapobiega wnikaniu
mikroorganizmów w głąb tkanek.
Tlenki - zastosowanie w kosmetyce
-
tlenek żelaza
Tlenki - zastosowanie w kosmetyce
-
stabilizowany roztwór tlenku chloru(IV) ClO
2
czarny tlenek żelaza łącznie z miką - pigment zwany czernią aksamitną
tlenki żelaza o innej wartościowości (żółte, czerwone, brązowe) -
stosowane w kosmetykach koloryzujących skórę
-
tlenek magnezu
(magnezja palona) MgO
działanie bakterio- i grzybobójcze oraz dezodoryzujące.
Dodawany do past do zębów - usuwa resztki jedzenia
z zębów i likwiduje nieprzyjemny zapach z ust, nie niszcząc szkliwa
ani nie pozostawiając toksycznych substancji powstających
w wyniku zniszczenia komórek bakterii chorobotwórczych
środek przeciwpotny - połączenie w dezodorantach
antyperspiracyjnych tlenku magnezu i rozdrobnionej krzemionki -
lepsze efekty przeciwpotne i neutralizacja nieprzyjemnego
zapachu rozkładającego się potu; podstawa pudrów; składnik
proszków i past do zębów – środek czyszczący i polerujący
5
Plik z chomika:
KasiekJay
Inne pliki z tego folderu:
11.05.docx
(14 KB)
27.04.2012.doc
(39 KB)
notatki na wejsciówke z surowców- ekstrakcja.docx
(24 KB)
Oczyszczanie związków.docx
(26 KB)
Substancje kosmetyczne promieniochronne.ppt
(3850 KB)
Inne foldery tego chomika:
Alergologia
diagnostyka laboratoryjna
endokrynologia
kosmetologia lecznicza
mikologia
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin